Jasne elewacje drewnianych kościołów w Gilowicach, Nidku i Polance Wielkiej zastąpiły w tych beskidzkich zabytkowych świątyniach ciemnobrunatne szalowanie ścian. Prace to element tworzenia Beskidzkiego Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej.
„Nowatorski projekt, realizowany przy współpracy z ministerstwami: Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Rozwoju, ma na celu stworzenie wyjątkowego unikalnego muzeum skarbów rozproszonej, sakralnej architektury drewnianej na terenie diecezji bielsko-żywieckiej” – podała w komunikacie diecezja bielsko-żywiecka.
Ks. Szymon Tracz, pełnomocnik projektu i dyrektor Muzeum Diecezjalnego w Bielsku-Białej, podał, że dobiegają już końca prace związane z wymianą poszycia dachowego drewnianych XVI-wiecznych kościołów w Gilowicach, Nidku i Polance Wielkiej.
„Dotychczasowe ciemnobrunatne szalowanie ścian kościołów zostało oczyszczone, dzięki czemu udało się je scalić kolorystycznie z nowo położonym gontem modrzewiowym” – zaznaczył ks. Tracz.
Duchowny powiedział, że w kościołach w Gilowicach i Nidku zrekonstruowano „charakterystycznie wycinaną z klepek gontowych koronkę wieńczącą kalenice dachu, co przywróciło im późnogotycką stylistykę”.
Diecezja podała, że ruszyły też wstępne prace przy konserwacji polichromii w Gilowicach i Polance Wielkiej, jak również przy prospektach organowych w Nidku i Polance.
„Już na tym etapie mamy pierwsze zaskakujące odkrycia, jak przykładowo dobrze zachowane pod względem konstrukcyjnym organy w Nidku. (…) Instrument powstał w 1835 r., o czym powiadamia nas informacja umieszczona na karteczce w jego wnętrzu” – zauważył ks. Tracz.
Prace remontowo-konserwatorskie przeprowadzone zostaną w ciągu niecałych trzech najbliższych lat. Obejmą w sumie sześć kościołów pełniących kiedyś funkcję świątyń parafialnych: w Polance Wielkiej, Grojcu, Gilowicach, Łodygowicach, Nidku i Osieku, a także XVIII-w. budynek, w którym znajdowała się niegdyś szkoła parafialna w Starej Wsi. Prace są niezbędne, by te obiekty przetrwały. Pięć z nich uległo już daleko idącej degradacji.
Na ten cel diecezja pozyskała z funduszy UE blisko 16,81 mln zł. Wartość projektu wynosi 19,77 mln zł. Różnicę diecezja pokryje z własnych pieniędzy.
Muzeum będzie miejscem organizacji szeroko pojętych działań kulturalno-edukacyjnych oraz naukowych, takich jak wystawy dzieł sztuki, wykłady, konferencje naukowo-badawcze, wernisaże artystyczne, koncerty muzyczne, warsztaty, które przyciągną naukowców, studentów, twórców ludowych, artystów, ludzi kultury, muzyków, a przede wszystkim turystów, pielgrzymów i mieszkańców, przez co zwiększy się szansa wzrostu dostępu do kultury.
Za pomocą wirtualnej rzeczywistości swoisty szlak turystyczno-kulturalny rozszerzony zostanie także o 14 zabytkowych kościołów drewnianych, które na co dzień pełnią funkcje świątyń parafialnych. Najstarszy z nich - kościół Św. Bartłomieja w Porębie Wielkiej pochodzi z początku XVI w., a większość została wzniesiona w XVII w.
Diecezja bielsko-żywiecka powstała w 1992 r. W jej skład wchodzi ponad 200 parafii położonych w województwach śląskim i małopolskim. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ dki/