Warszawa. Muzeum Więzienia Pawiak. Fot. PAP/L. Szymański
Od złożenia kwiatów z udziałem wojskowej asysty honorowej i zapalenia zniczy pod Pomnikiem Drzewa Pawiackiego rozpoczną się 29 lipca obchody 76. rocznicy likwidacji więzienia Pawiak. Uroczystości w Muzeum Więzienia Pawiak zakończy koncert pt. "Pawiak '44 - Pamiętamy!".
Obchody patriotyczne zorganizowane zostaną w przeddzień wybuchu Powstania Warszawskiego - poinformowała w poniedziałek PAP Magdalena Kukawska z Muzeum Niepodległości (MN) w Warszawie.
Muzeum Więzienia Pawiak upamiętnia dawne warszawskie więzienie, którego początki sięgają roku 1829, kiedy to władze carskie podjęły decyzję o jego budowie. "Pawiak niemal od razu stał się symbolem walki o wolność i niepodległość Polski. Był miejscem cierpienia i kaźni kolejnych pokoleń polskich patriotów walczących z wrogiem" - napisała Kukawska w przesłanej informacji.
Okupacja niemiecka
Jak podkreśliła, "najkrótszy, a zarazem najtragiczniejszy okres w jego dziejach to czas II wojny światowej, kiedy stał się największym i najokrutniejszym więzieniem na terenie Generalnego Gubernatorstwa". Od 3 października 1939 r. do 31 lipca 1944 r. przez mury Pawiaka przeszło ok. 100 tys. więźniów, spośród których ok. 37 tys. zginęło, a aż 60 tys. wywieziono do obozów koncentracyjnych.
"76 lat temu, na tydzień przed wybuchem Powstania Warszawskiego, niemieccy okupanci podjęli decyzję o ewakuacji więzienia przy ulicy Dzielnej. Kolejne dni zapisały się w pamięci osadzonych jako okres szczególnie dramatyczny. Więźniów podzielono wówczas na trzy grupy. Kilkaset osób stracono w kolejnych egzekucjach, trwających prawie nieprzerwanie do 31 lipca 1944 r., a niemal 2 tys. wywieziono 30 lipca do niemieckich obozów koncentracyjnych – KL Gross-Rosen i KL Ravensbrueck" - czytamy w przesłanej informacji.
75 lat temu zastrzelony został Franz Buerkl - jeden z najbardziej bestialskich oprawców z Pawiaka
Przypomniano, że niespełna 300 osób spośród osadzonych objęło wówczas zwolnienie. 21 sierpnia 1944 r. Pawiak i sąsiadujące z nim budynki zostały wysadzone w powietrze.
Uroczystość patriotyczna, której organizatorami są Muzeum Więzienia Pawiak (oddział MN) i Fundacja ART, rozpocznie się w środę o godz. 18. Koncert "Pawiak '44 - Pamiętamy!" przygotowała w ramach akcji "WIĘŹ" Fundacja ART.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ aszw/
