Zioła i rośliny będą tematem przewodnim Jarmarku Jagiellońskiego, który rozpocznie się 21 sierpnia w Lublinie. Zielarstwu poświęcone będą m.in. warsztaty, wystawy, koncerty, gawędy. Swoje wyroby i rękodzieło na Jarmarku zaprezentuje ok. 100 twórców.
Będzie to 14. Jarmark Jagielloński, którego celem jest popularyzacja kultury tradycyjnej, przedstawianej na festiwalu w różnych formach - sztuki ludowej, muzyki, śpiewu, tańca a także zabawy i edukacji.
Motywem przewodnim Jarmarku w tym roku będą zioła. „Chcemy przypomnieć o szerokim zastosowaniu roślin w życiu człowieka, ale także o ich bogatej i jednocześnie zróżnicowanej symbolice. Opowiemy nie tylko o ich zastosowaniach leczniczych, ale również gospodarczych, spożywczych i obrzędowych” – zapowiada Agata Fijuth z Warsztatów Kultury w Lublinie, które są głównym organizatorem imprezy.
Podczas Jarmarku o rajskim pochodzeniu ziół i kwiatów w gawędzie etnograficznej pt. „W rajskim ogródeczku” opowie historyk sztuki i etnograf Łukasz Ciemiński. Gawęda ta nawiązuje m.in. do ikonografii chrześcijańskiej ukazującej Królestwo Niebieskie jako rajski ogród i pokazuje polskie tradycje i wierzenia związane z różnymi roślinami - nazywanymi np. pantofelkami Matki Boskiej, bożym drzewkiem, czy zielem świętego Jana - które koiły, goiły i leczyły.
Zastosowaniu różnych ziół w życiu człowieka poświęcona będzie wystawa „Kosmiczny zielnik”. Ukazywać będzie ona wykorzystywanie roślin w celach leczniczych i gospodarskich, ale także w obrzędowości czy magii. Na wystawie znajdą się materiały archiwalne ze zbiorów Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie oraz przykłady ziół, które rosną na Lubelszczyźnie.
W koncercie zatytułowanym „Mam takie ziele” tradycyjne wielogłosowe pieśni z Polesia zaprezentuje zespół „Z lasu”. W repertuarze znajdą się m.in. archaiczne pieśni, których „głównymi bohaterami” są rośliny jak np. winorośl wysłuchująca żalów dziewczyny, koper, który pomaga ukryć się pannie przed niemiłym sercu starym narzeczonym, czy ziele, które sprawia, że odtrącony młodzieniec zapomina o ukochanej.
Zaprezentowany będzie też spektakl poznańskiej grupy Mozaika, pt. „Opowieści Wielkiej Drogi”, oparty na romskiej opowieści osnutej wokół zielarki oraz zbieranych przez nią ziół. Przedstawienie ukazywać będzie obyczaje i muzykę tego wędrującego ludu.
Zaplanowano też wiele warsztatów, m.in. tworzenia „Tablic zielarskich” przedstawiających poszczególne dobroczynne rośliny, tworzenia wianków, wykonywania bukietów z ziół czy ozdób ze słomy i suchych kwiatów. Specjalne warsztaty poświęcone zielarstwu, historii i znaczeniu roślin zaplanowano też dla dzieci, w tym m.in. warsztaty tworzenia „ziołowej korony”, podczas których dzieci poznawać będą zioła i kwiaty.
Ziołami przybrany będzie tradycyjny pająk ludowy, który co roku podczas Jarmarku zawieszany jest w Bramie Krakowskiej prowadzącej na Stare Miasto w Lublinie. Motywy wielobarwnych kwiatów będą też w instalacji artystycznej zatytułowanej „Życie jest piękne (jeśli długo się nad nim nie zastanawiasz)”. Instalacja, wykonana przez znanego lubelskiego artystę Jarosława Koziarę, pojawi się nad ulicą Grodzką na Starym Mieście.
Na Jarmarku, tradycyjnie, swoje rękodzieło zaprezentują twórcy ludowi i rzemieślnicy, którzy zajmują się m.in. garncarstwem, haftem, plecionkarstwem, rzeźbą, malarstwem, tkactwem, tworzeniem instrumentów, zabawek, koronek. Łącznie ma być około stu wystawców z Polski.
Tradycyjnie w programie Jarmarku jest także specjalny koncert pod hasłem „re:tradycja”, podczas którego znani artyści polskiej sceny muzycznej występują z mistrzami muzyki tradycyjnej. W tym roku wystąpią Reni Jusis oraz instrumentaliści Miguel Moon i Michał Piotrowski wspólnie ze śpiewaczką litewskich pieśni Angele Bapkauskiene i zespołem Saulaues z Puńska; Tomasz „Lipa” Lipnicki zaśpiewa z Kapelą Dudziarską Manugi z Bukówca Górnego, a Olaf Deriglasoff z Kapelą Stefana Wyczyńskiego z Lubczy.
Jarmark Jagielloński w Lublinie nawiązuje do tradycji znanych w całej Europie jarmarków urządzanych tu w XV i XVI wieku. W Lublinie krzyżowały się wówczas szlaki handlowe prowadzące z Węgier na Litwę, z Europy Zachodniej na Ruś i z portów hanzeatyckich do Turcji. Do miasta przybywali kupcy z różnych stron świata, powstawały warsztaty rzemieślnicze i składy kupieckie.
Jarmark potrwa do niedzieli 23 sierpnia. (PAP)
Autorka: Renata Chrzanowska
ren/ dki/
