Obchody 38. rocznicy „Gorzowskiego Sierpnia ’82” – masowych wystąpień przeciwko władzy komunistycznej z 31 sierpnia 1982 r. – odbędą się w poniedziałek. Jednocześnie zostanie uczczona 40. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych.
Jak poinformował PAP przewodniczący Zarządu Regionu Gorzowskiego NSZZ "Solidarność" Waldemar Rusakiewicz, obchody zainauguruje przelot nad miastem samolotów wojskowych.
Następnie na Starym Rynku przy katedrze odbędzie się polowa msza święta, a po niej uroczysty apel z ceremoniałem wojskowym. W programie uroczystości jest złożenie kwiatów przed Białym Krzyżem „Solidarności” i pomnikiem ks. Witolda Andrzejewskiego, który był kapelanem gorzowskiej "Solidarności". Podczas apelu zostaną też wręczone odznaczenia.
„Z uwagi na panujący stan pandemii obchody będą znacznie skromniejsze, niż pierwotnie planowaliśmy, ale nie sama oprawa, lecz pamięć o ludziach, którzy przeciwstawili się komunistycznej władzy, jest najważniejsza. To także przesłanie do młodych pokoleń, by nie zapominały historii naszego kraju i determinacji Polaków w walce o pełną wolność swej Ojczyzny” – powiedział PAP Rusakiewicz.
Organizatorami wydarzenia są region gorzowski „Solidarności”, wojewoda lubuski i prezydent Gorzowa.
„Pamiętamy te wydarzenia z 1982 roku. 38 lat temu w Gorzowie Wielkopolskim miał miejsce zbiorowy protest mieszkańców, który jak się okazało był największym protestem w regionie lubuskim, w związku z prowadzeniem stanu wojennego. Musimy dbać o tożsamość swoją i tożsamość tego regionu. Jak również pokazać młodemu pokoleniu tych ludzi, którzy wtedy przecież podejmowali wielkie ryzyko i ponieśli konsekwencje swoich decyzji” – powiedział wojewoda lubuski Władysław Dajczak.
31 sierpnia 1982 roku w Gorzowie miała miejsce duża demonstracja, a okazją była druga rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych. Podziemie gorzowskie wezwało do udziału w niej mieszkańców miasta, m.in. na znak sprzeciwu wobec wprowadzenia stanu wojennego. Wokół katedry zgromadziło się około 5 tys. ludzi. Odśpiewano hymn państwowy i pieśni patriotyczne, była też wspólna modlitwa.
Krótko potem do akcji wkroczyła Milicja Obywatelska a zamieszki trwały kilka godzin i ogarnęły różne części miasta. ZOMO użyło armatek wodnych i gazu łzawiącego. Milicja zatrzymała 137 osób, a po kolejnych dniach liczba ta wzrosła do 202.
W związku z tymi wydarzeniami 26 osób zostało skazanych na kary do czterech lat więzienia. W czasie stanu wojennego było to jedno z największych wystąpień przeciwko komunistycznej władzy, do jakich doszło w zachodniej części Polski.
O rocznicach wystąpień z 1982 r. w Gorzowie Wlkp., a także związanej z podpisaniem w kraju Porozumień Sierpniowych w 1980 r. co roku przypomina gorzowianom „Solidarność”. (PAP)
Autor: Marcin Rynkiewicz
mmd/ itm/