Heiko Maas. Fot. PAP/EPA
9 listopada przypadają dwie ważne rocznice w historii Niemiec: 82 lata temu doszło do pogromu Żydów, znanego jako „Noc kryształowa”, a 31 lat temu do obalenia muru berlińskiego. Do obu wydarzeń odniósł się w poniedziałek minister spraw zagranicznych, Heiko Maas.
"Kiedy 82 lata temu płonęły synagogi, wielu się przyłączyło, inni klaskali, najczęściej obserwowali. Jak postępujemy dzisiaj, gdy doświadczamy antysemityzmu w życiu codziennym? Wstań i zaangażuj się, to jedyny sposób, więc: nigdy więcej! #Reichspogromnacht" - napisał Maas na Twitterze.
Koncert na carillonie, waltorni i trąbkach w 82. rocznicę „Nocy kryształowej” w Gdańsku
W cytowanym przez ambasadora Niemiec w Polsce poście na Twitterze niemieckiego MSZ, szef dyplomacji podkreśla: „Nikomu nie wolno wzruszać ramionami, kiedy także dziś niemal codziennie doświadczamy antysemickiej nagonki i przemocy. Pamiętać, oznacza wyciągać z wczoraj właściwe wnioski na dziś i jutro. #NigdyWięcej #Reichspogromnacht".
Mianem "Nocy kryształowej" (tzw. Kristallnacht) określa się pogrom Żydów w Niemczech zainicjowany przez władze państwowe, w nocy z 9 na 10 listopada 1938. W jego wyniku zamordowano 91 Żydów, spalono 171 synagog, splądrowano 8 tys. sklepów, a ok. 30 tys. Żydów deportowano do obozów koncentracyjnych.
Ulice niemieckich miast zostały zasypane odłamkami szkła i kryształów ze zniszczonych żydowskich mieszkań i sklepów, stąd też nazwa pogromu. Druga teoria co do nazwy mówi o „krystalizacji”, czyli oczyszczeniu narodu niemieckiego z przedstawicieli innych narodów, przede wszystkim Żydów. Niemcy nie tylko przyzwolili na prześladowania ludności żydowskiej, ale również nadali im zorganizowany charakter.
Kristallnacht była pierwszym tak widomym znakiem fizycznej rozprawy z Żydami. Grunt przygotowały wcześniej rasistowskie ustawy norymberskie wprowadzone 15 września 1935 r. – „o obywatelstwie Rzeszy" i "o ochronie czci i krwi niemieckiej", które pozbawiły Żydów podstawowych praw i rozpoczęły proces oddzielania Żydów od reszty społeczeństwa. Ustawy norymberskie całkowicie odrzuciły obowiązujące od XIX wieku akty prawne o równouprawnieniu Żydów na terenie Niemiec. Ustawa "o ochronie krwi niemieckiej i honoru niemieckiego" zabraniała m.in.: zawierania małżeństw między Żydami a obywatelami "krwi niemieckiej lub pokrewnej", współżycia pozamałżeńskiego między Żydami a "obywatelami krwi niemieckiej lub pokrewnej". Na mocy ustawy "o barwach i fladze Rzeszy" Żydzi nie mogli wywieszać flag Rzeszy i flag narodowych.
30 lat temu upadł mur berliński
Również w poniedziałek Maas twittował o rocznicy obalenia muru berlińskiego: "#9 Listopad to najciemniejsze i najszczęśliwsze chwile w naszej historii. To, że mogliśmy w tym roku świętować 30-lecie naszej jedności, zawdzięczamy odważnym ludziom pokojowej rewolucji, którzy zburzyli mur 31 lat temu. Dziękuję".
Mur Berliński to jeden z symboli zimnej wojny i podziału Niemiec. Od 13 sierpnia 1961 do 9 listopada 1989 oddzielał Berlin Zachodni od Berlina Wschodniego i NRD. Był to system umocnień o długości ok. 156 km.
Podczas prób przedostania się z Berlina przez strzeżoną granicę do Berlina Zachodniego wielu uciekinierów zostało zabitych. Mur Berliński padł w nocy z 9 na 10 listopada 1989 po masowych demonstracjach w czasie wschodnioeuropejskiej "Jesieni ludów".
bml/ kgod/
