Fragment wystawy „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko”. Źródło: www.auschwitz.org
Wystawa „Auschwitz. Nie tak dawno. Nie tak daleko” przygotowana przez Muzeum Auschwitz i hiszpańską firmę Musealia została uhonorowana Grand Prix Dziedzictwa Europejskiego/Nagrodą Europa Nostra 2020, uznawaną za najbardziej prestiżowe europejskie wyróżnienie w zakresie dziedzictwa.
Projekt zajął również drugie miejsce w Public Choice Award. Wyróżnienia – jak podaje Muzeum na swojej stronie internetowej - wręczono we wtorek podczas specjalnej ceremonii online. Gratulacje w związku z nagrodami złożyło za pośrednictwem Twittera Ministerstwo Kultury.
Jak czytamy na stronie Muzeum Auschwitz, wystawa przedstawia kolejne etapy rozwoju nazistowskiej ideologii. „I opisuje transformację Oświęcimia, zwykłego polskiego miasta, w którym nazistowskie Niemcy w czasie okupacji stworzyły największy obóz koncentracyjny i ośrodek zagłady, w którym zamordowano ponad milion Żydów oraz dziesiątki tysięcy osób innych narodowości. Wśród ofiar Auschwitz znajdowali się Polacy, Romowie i Sinti, sowieccy jeńcy wojenni, a także inne grupy prześladowane przez nazistowską ideologię, jak: osoby niepełnosprawne, aspołeczne, Świadkowie Jehowy czy homoseksualiści. Ponadto na wystawie zobaczyć można przedmioty ukazujące świat sprawców – esesmanów, którzy stworzyli i zarządzali obozem” – podkreślono.
Dyrektor Muzeum Auschwitz na liście wpływowych ludzi świata muzeów
„Nagroda to ważny sygnał. Wystawa spotyka się z bardzo dobrym przejęciem zarówno publiczności, jak i szkół czy mediów. Jest bardzo dobrą, nowoczesną, ogromną wystawą o dziejach obozu i jego ofiarach. Jednak dziś – dla mnie – niezmiernie ważne jest to, że ta historia odczłowieczania ofiar dotyka samego sedna naszej powojennej tożsamości. Niezależnie od rozwoju sytuacji epidemicznej na świecie, każdy krok w tworzeniu świata bardziej bezpiecznego, przyjaznego, szanującego prawa człowieka jest krokiem w kontrze do wszelkiej ideologii nienawiści, rasizm, antysemityzmu czy ksenofobii” – powiedział dyrektor Muzeum Auschwitz dr Piotr M. A. Cywiński.
„Europa została zbudowana na moralnych ruinach Auschwitz. Wydarzyło się to w samym sercu Europy i zaledwie pokolenie temu. To wyróżnienie motywuje nas do dalszej pracy nad zachowaniem tego dziedzictwa pamięci i przypomina nam, jak ważne jest docieranie z tym przesłaniem do ludzi na całym świecie”.
Zdaniem cytowanego na stronie Muzeum Auschwitz dyrektora Musealia Luisa Ferreiro nie da się zrozumieć przestrzeni wolności, demokracji i bezpieczeństwa, które dzielimy dziś jako Europejczycy, nie stając w obliczu tej historii. „Europa została zbudowana na moralnych ruinach Auschwitz. Wydarzyło się to w samym sercu Europy i zaledwie pokolenie temu. To wyróżnienie motywuje nas do dalszej pracy nad zachowaniem tego dziedzictwa pamięci i przypomina nam, jak ważne jest docieranie z tym przesłaniem do ludzi na całym świecie” – zaznaczył.
Według jurorów projekt ten, o charakterze uświadamiającym i edukacyjnym, przyczynia się do zachowania pamięci o jednym z najciemniejszych okresów w historii ludzkości. „Opiera się on na pogłębionych naukowych badaniach historycznych. Tematyka przedstawiona została w bezpośredni sposób, dostępny dla ogółu społeczeństwa, a przekaz wystawy dotarł już do wielu osób. Informacje o wystawie szerzą się za pośrednictwem mediów społecznościowych, trafiając w ten sposób do młodzieży i przyczyniając się do upamiętniania ofiar Auschwitz przez szerokie grono odbiorców” – napisano w uzasadnieniu.
„W projekt zaangażowało się wiele współpracujących między sobą instytucji, tworząc dobre praktyki współpracy dla organizacji non-profit oraz instytucji komercyjnych. Wystawa tworzy platformę wymiany wiedzy, a także zbierania oraz interpretowania dokumentów. Przedstawiane obiekty doskonale oddają atmosferę autentycznego miejsca pamięci, o co nie łatwo w przypadku wystawy objazdowej, a co po części udało się osiągnąć poprzez bogactwo prezentowanych przedmiotów” – podkreślili jurorzy.
Zeszyt byłej więźniarki Bożeny Janiny Zdunek trafił do Muzeum Auschwitz
Pierwsza prezentacja ekspozycji odbyła się w Madrycie, obejrzało ją ponad 600 tys. osób. Obecnie można ją oglądać w Muzeum Dziedzictwa Żydowskiego w Nowym Jorku. Zobaczyć na niej można ponad 700 oryginalnych obiektów, większość ze Zbiorów Miejsca Pamięci Auschwitz. To m.in. osobiste rzeczy należące do ofiar jak walizki, okulary czy buty. Pokazane zostaną także betonowe słupy stanowiące część ogrodzenia obozu Auschwitz; fragmenty oryginalnego baraku dla więźniów obozu Auschwitz III-Monowitz; biurko oraz inne przedmioty należące do pierwszego i najdłużej sprawującego swoją funkcję komendanta obozu Auschwitz Rudolfa Hoessa; maska gazowa wykorzystywana przez SS; litografia przedstawiająca twarz więźnia autorstwa Pabla Picassa oraz oryginalny wagon towarowy niemieckiej produkcji Model 2 wykorzystywany przy deportowaniu Żydów do gett i obozów zagłady na terenie okupowanej Polski.
Nagrody Dziedzictwa Kulturowego / Nagrody Europa Nostra zostały ustanowione przez Komisję Europejską w 2002 r. i od tamtego czasu są przyznawane przez sieć Europa Nostra. W tym roku wyróżnienia otrzymało 21 projektów z 15 krajów. Musealia i Muzeum Auschwitz otrzymało nagrodę w kategorii „Edukacja, szkolenie i zwiększanie świadomości”.
Celem nagród jest wyróżnianie i promowanie najlepszych praktyk związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego, badaniami, zarządzaniem, wolontariatem, edukacją i komunikacją. W ten sposób przyczyniają się one do większego publicznego uznania dziedzictwa kulturowego, jako strategicznego zasobu europejskiej gospodarki i społeczeństwa. Nagrody są finansowane przez program Kreatywna Europa realizowany przez Unię Europejską. (PAP)
akn/ pat/
