Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, jak co roku, przygotowało wystawę „Boże Narodzenie na Mazowszu”. Nie jest ona jednak dostępna dla zwiedzających z uwagi na obostrzenia sanitarne pandemii koronawirusa. Ekspozycja i opowieści o bożonarodzeniowych zwyczajach będą na razie prezentowane w internecie.
We wtorek sierpeckie Muzeum Wsi Mazowieckiej na swym profilu na Facebooku opublikowało wpis o przygotowaniu opłatków, czym dawniej zajmowali się organiści i kościelni - korzystali przy tym ze specjalnych szczypiec nazywanych żelazami, które rozgrzewano na kuchni i z ich pomocą wytłaczali symbole oraz sceny związane m.in. z narodzinami oraz męką Jezusa.
Jak informuje Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, aby upiec dla wszystkich parafian odpowiednią ilość opłatków należało rozpocząć pracę już kilka tygodni przed świętami Bożego Narodzenia. Z najlepszej mąki pszennej z dodatkiem mąki ziemniaczanej i odrobiny wody przygotowywano gęste ciasto, które następnie wypiekano. Opłatki były białe oraz różowe - te ostatnie powstawały z dodatkiem soku z buraków i przeznaczone były dla zwierząt. Po wypieczeniu i ostygnięciu delikatne płatki łączono w pakiety, obwiązywano specjalną opaską, która zdobiona była wykonaną z papieru gwiazdą - często pasek ten zdobił później czubek choinki – a następnie tak przygotowane opłatki zanoszono do kościoła, gdzie były święcone, po czym roznoszono je do domów.
„Opłatek jest symbolem braterstwa i pojednania. Często przesyłano go pocztą do bliskich mieszkających daleko. Przypisywano mu też właściwości lecznicze i wykorzystywano w praktykach magicznych. Wierzono, że ten, kto zgubi się w lesie, powinien przypomnieć sobie z kim łamał się opłatkiem, by odnaleźć drogę. Opłatek włożony do ula chronił pszczoły przed chorobami i urokiem. Kawałek opłatka rzucony do studni miał zaś uzdrawiać wodę” - wyjaśnia sierpeckie Muzeum Wsi Mazowieckiej na Facebooku.
We wcześniejszych latach Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu prezentowało wystawę „Boże Narodzenie na Mazowszu” mniej więcej od połowy grudnia do końca lutego. Ekspozycja ta dostępna była dla zwiedzających, także w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia, na terenie skansenu, we wnętrzach zabytkowych obiektów pochodzących z przełomu XIX i XX wieku, w tym w izbach włościańskich chałup oraz we wnętrzach dworu szlacheckiego. Na wystawie zobaczyć można było m.in. dawne bożonarodzeniowe ozdoby oraz tradycyjne potrawy przygotowywane na Wigilię.
„W tym roku wystawa +Boże Narodzenie na Mazowszu+ jest co prawda przygotowana, ale obecnie nie jest niestety dostępna dla zwiedzających. Będzie to możliwe, gdy muzeum zostanie otwarte, jak inne tego typu placówki. Na razie czekamy na decyzję w tej sprawie, a wystawa czeka na gości. Póki co będziemy prezentować bożonarodzeniowe zwyczaje na naszym profilu na Facebooku i na naszej stronie internetowej. Planujemy także przygotowanie i opublikowanie materiału filmowego, który będzie przybliżał bożonarodzeniowe tradycje” – powiedział we wtorek PAP Jarosław Asztemborski z sierpeckiego Muzeum Wsi Mazowieckiej.
W ostatnim czasie placówka ta rozstrzygnęła konkurs plastyczny „Szopka betlejemska. Małe dzieło sztuki”, w którym mogły uczestniczyć dzieci i młodzież w wieku od 6 do 15 lat – na konkurs wpłynęło ponad 50 prac, m.in. z placówek oświatowych i od osób prywatnych; ostatecznie przyznano osiem nagród i wyróżnień.
Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu działa od lat 70. XX wieku. Skansen, w którym znajduje się m.in. kilkanaście zagród z przełomu XIX i XX wieku oraz inne zabytkowe budynki, w tym kościół, kuźnia i karczma, zajmuje ok. 60 ha. Najstarszym z prezentowanych tam obiektów jest chałupa drobnoszlachecka z Rzeszotar-Zawad, pochodząca z 1840 r. Placówka organizuje m.in. cykliczne projekty edukacyjne i warsztaty, opowiadające o codziennym życiu mazowieckiej wsi w ciągu całego roku.
W plenerach i wnętrzach wiejskich zagród sierpeckiego Muzeum Wsi Mazowieckiej powstawały znane filmy, jak np. „Ogniem i Mieczem”, „Szwadron”, „Pan Tadeusz” oraz „Historia Roja, czyli w ziemi lepiej słychać”.
Pod koniec listopada Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało, że wynikające z obostrzeń sanitarnych pandemii koronawirusa ograniczenia w działalności instytucji kultury, w tym czasowe zamknięcie muzeów, teatrów i kin, zostały przedłużone do 27 grudnia. (PAP)
mb/ aszw/