Pomnik „Gloria Victis”, upamiętniający zamordowanych przez reżim komunistyczny członków powojennych organizacji niepodległościowych, odsłonięto w poniedziałek na cmentarzu komunalnym przy ul. Murckowskiej w Katowicach.
Wokół pomnika, staraniem Instytutu Pamięci Narodowej, powstanie kwatera Żołnierzy Wyklętych. Jeszcze w tym roku spoczną w niej szczątki pierwszych z nich.
„Będzie to miejsce, w którym spoczną szczątki żołnierzy powojennego podziemia, odnalezione przez IPN w trakcie prac poszukiwawczo-archeologicznych. Dopełniamy w tej sposób nie tylko chrześcijańskiego obowiązku godnego pochowania ciała ludzkiego, którego odmówili zbrodniarze komunistyczni, ale dopełniamy także obowiązku oddania im czci i honoru ze strony państwa polskiego” - powiedział dyrektor katowickiego oddziału IPN Andrzej Sznajder podczas wojewódzkich obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych.
W poniedziałkowej uroczystości wzięli udział przedstawiciele m.in. regionalnych i lokalnych władz oraz wojska, Kościoła, młodzież i nauczyciele. Jak zaznaczył Sznajder, Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych to forma uczczenia nie tylko żołnierzy, ale wszystkich członków i działaczy antykomunistycznego podziemia niepodległościowego z lat 1944-63. "W tych latach mieliśmy do czynienia z ogólnonarodowym, ponadpolitycznym, ponadpartyjnym i ponadstanowym ruchem niepodległościowym o masowym charakterze" - mówił dyrektor.
Wojewoda śląski Jarosław Wieczorek dziękował przedstawicielem IPN za troskę i dbałość o pamięć i oraz nieustający trud poszukiwania prawdy historycznej i poszukiwanie tych, którzy zostali zamordowani, a ich ciała – porzucone. "To się po prostu im, ich rodzinom i narodowi polskiemu należy" - podkreślił.
Jak podają przedstawiciele IPN, po obu stronach pomnika będą powstawać groby, w których spoczną szczątki żołnierzy powojennego podziemia, odnalezione przez Instytut w ramach prowadzonych prac. Lokalizację wytypowano we współpracy z Urzędem Miasta Katowice i przy akceptacji Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach. Samorząd Katowic bezpłatnie udostępnił miejsce pod budowę kwatery. Opracowanie projektu zlecono architektowi z Pszczyny Piotrowi Perledze.
Odsłonięty w poniedziałek pomnik w centralnym miejscu kwatery nawiązuje do obiektu, który znajduje się na cmentarzu przy ul. Panewnickiej. Jeszcze w obecnym roku IPN planuje tam pochować szczątki Józefa Wawrzyńczyka oraz Franciszka Skrobola. Ostatecznie w kwaterze może spocząć od kilkunastu do kilkudziesięciu osób.
Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych jest obchodzony 1 marca od 2011 roku. Data ta została wybrana jako upamiętnienie faktu, że 1 marca 1951 r. w mokotowskim więzieniu przy ul. Rakowieckiej, z polecenia władz komunistycznych, strzałem w tył głowy zamordowani zostali przywódcy IV Zarządu Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" – Łukasz Ciepliński i jego towarzysze walki. Tworzyli oni ostatnie kierownictwo ostatniej ogólnopolskiej konspiracji kontynuującej od 1945 r. działalność Armii Krajowej.(PAP)
autor: Krzysztof Konopka
kon/ dki/
