Instytut Pamięci Narodowej przygotował tekę edukacyjną „O wieś polską wolną, niezależną, samorządną. Od PSL do NSZZ RI +Solidarność+ (1944–1989)”, przeznaczoną głównie dla uczniów i nauczycieli. Prezentacja teki odbyła się we wtorek w Bydgoszczy.
Publikację została przygotowana przez pracowników delegatury IPN w Bydgoszczy Katarzyny Maniewskiej, Kamili Churskiej-Wołoszczak i Przemysława Wójtowicza.
"Przede wszystkim chciałbym podziękować autorom teki, którzy włożyli dużą pracę w jej przygotowanie. Inicjatywa jej powstania narodziła się podczas uroczystości wręczania działaczom NSZZ +Solidarność+ RI Krzyży Wolności i Solidarności w Ustrzykach. Dzisiaj jesteśmy w Bydgoszczy, kolejnym mieście na szlaku do legalizacji, uznania przez komunistów "zielonej" Solidarności. (...) Polska wieś może być dumna z tego dziedzictwa oporu i tę dumę też takimi publikacjami chcemy polskiej wsi przywracać" - powiedział prezez IPN Jarosław Szarek.
Według założeń materiały edukacyjne "O wieś polską wolną, niezależną, samorządną. Od PSL do NSZZ RI +Solidarność+(1944–1989)" mają m.in. wspierać nauczycieli szkół ponadpodstawowych w procesie kształcenia historycznego, uzupełniać narrację i treści nieobecne w podręcznikach szkolnych odnoszące się do antykomunistycznego oporu społecznego mieszkańców polskiej wsi w okresie komunistycznej dyktatury.
Publikacja, obejmująca okres 1944–1989, została podzielona według układu chronologicznego na trzy części. W skład każdej z nich wchodzą dwa oddzielne zeszyty. Poszczególne części to: Komuniści wobec polskiej wsi, wieś wobec komunizmu 1944–1956 – esej dla nauczyciela plus 35 tekstów źródłowych oraz zeszyt ćwiczeń dla ucznia, Sytuacja wsi polskiej i niezależne organizacje chłopskie w latach 1956–1981 – esej dla nauczyciela plus 12 tekstów źródłowych oraz zeszyt ćwiczeń dla ucznia, oraz Narodziny i działalność rolniczej „Solidarności” 1981–1989 – esej dla nauczyciela plus 24 teksty źródłowe oraz zeszyt ćwiczeń dla ucznia.
IPN podkreślił, że nie zawsze doceniany wkład mieszkańców polskich wsi w walkę o wolność i sprawiedliwość, w tej tece edukacyjnej, został przedstawiony najlepiej, jak tylko można.
Kilkaset egzemplarzy teki w formie drukowanej zostało rozesłanych przede wszystkich do szkół średnich i wyższych, najwięcej do rolniczych. Publikacja jest również dostępna w formie elektronicznej na stronie IPN.
Oficjalna prezentacja teki odbyła się w sali Bydgoskiego Marca 1981 w Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w 40. rocznicę rozpoczęcia strajku chłopskiego w Wojewódzkim Komitecie Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego, domagających się m.in. rejestracji NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność".
19 marca 1981 r. w tej sali, podczas sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy zjawiła się grupa związkowców, którzy przyszli przedstawić postulaty uczestników o strajku chłopskiego. Działacze zostali siłą wyprowadzeni z budynku przez funkcjonariuszy Zmotoryzowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO). Trzech działaczy - przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ "Solidarność" Jan Rulewski, działacz związku Mariusz Łabentowicz i działacz chłopski Michał Bartoszcze zostali dotkliwie pobici i trafili do szpitala.
Jednak odstąpiono od usunięcia strajkujących działaczy chłopskich z bydgoskiej siedziby WK ZSL i podjęto z nimi rozmowy. Ostatecznie rozmowy zakończyły się 17 kwietnia 1981 r. zawarciem tzw. porozumienia bydgoskiego, w którym władze zobowiązały się m.in. do zalegalizowania rolniczej Solidarności. Do rejestracji NSZZ RI "Solidarność" doszło 12 maja 1981 r. (PAP)
autor: Jerzy Rausz
rau/ dki/
PAP SACopyright © PAP SA 2021 Materiały redakcyjne, fotografie, grafy, zdjęcia i pliki
