Czwarty Dzień Węgierski odbędzie się w czwartek w Katowicach. Jak przekonują miejscowi samorządowcy, ta coroczna impreza ma służyć zbliżaniu Polaków i Węgrów, ale też międzynarodowej promocji Katowic – poprzez ważne i atrakcyjne dla lokalnych społeczności przedsięwzięcia.
Tegoroczne obchody Dnia Węgierskiego zapowiedział podczas wtorkowej konferencji prasowej wiceprezydent Katowic Michał Luty. Jak przypominał, związki Katowic z Węgrami mają długą historię. Jeszcze przed wojną miasto podarowało Budapesztowi szybowiec, a katowiccy harcerze blisko współpracowali ze swoimi węgierskimi odpowiednikami.
Od kilkudziesięciu lat Katowice mają dobre kontakty z węgierskim Miszkolcem – obecnie to miasta partnerskie. „Od kilku lat jest dodatkowy impuls do współpracy, bo na naszych oczach odkrywane są postaci Henryka Sławika i więzi, jakie go łączyły z Jozsefem Antallem” - podkreślił Luty.
Henryk Sławik to bohaterski Ślązak, który w czasie II wojny światowej uratował na Węgrzech co najmniej 5 tys. Żydów i pomógł dziesiątkom tysięcy polskich uchodźców. W tej działalności pomagał mu przyjaciel i współpracownik, delegat węgierskiego rządu ds. uchodźców wojennych, Jozsef Antall senior.
Stałymi już od tego czasu punktami Dnia Węgierskiego w Katowicach są konferencja naukowa i wieczorny koncert. Tegoroczna międzynarodowa konferencja w Uniwersytecie Śląskim będzie poświęcona Polakom na Węgrzech i Węgrom w Polsce w latach II wojny światowej.
W 2010 r., podczas obchodów pierwszego Dnia Węgierskiego w Katowicach, w których uczestniczyli prezydenci Polski Lech Kaczyński i Węgier Laszlo Solyom, Sławik otrzymał pośmiertnie Order Orła Białego, a Antall senior najwyższe polskie odznaczenie przyznawane cudzoziemcom - Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski.
Stałymi już od tego czasu punktami Dnia Węgierskiego w Katowicach są konferencja naukowa i wieczorny koncert. Tegoroczna międzynarodowa konferencja w Uniwersytecie Śląskim będzie poświęcona Polakom na Węgrzech i Węgrom w Polsce w latach II wojny światowej.
Wykonawcami koncertu Polacy-Węgrom będą muzycy związani ze współpracującymi od niedawna Akademią Muzyczną Franciszka Liszta z Budapesztu i Akademią Muzyczną Karola Szymanowskiejgo w Katowicach. Pianiści Ivett Gyongyosi oraz Laszlo Varadi wykonają utwory Liszta i Fryderyka Chopina. Akordeonista Marcin Wyrostek i trio Coloriage zagrają m.in. utwory Astora Piazzoli i Chucka Mangionego.
W czwartek po południu zaplanowano też odsłonięcie w katowickiej dzielnicy Murcki odnowionej mogiły 29 żołnierzy węgierskich, którzy w 1945 r. zostali wzięci do niewoli, a potem rozstrzelani przez Armię Czerwoną. Przez ostatnie kilkadziesiąt lat bezimiennym do niedawna grobem opiekowali się mieszkańcy Murcek. W ub. roku udało się zidentyfikować 15 pochowanych tam żołnierzy, ostatnio grób zyskał nowy pomnik i tablicę z nazwiskami.
Od czwartku do niedzieli na ul. Staromiejskiej zaplanowano jarmark węgierski. Kilkunastu wystawców będzie sprzedawało tam naturalne kosmetyki, zabawki drewniane i lalki - pacynki, wyroby ze skóry, instrumenty muzyczne, ceramikę, biżuterię, a także węgierskie wina, placki langos, słodkie ciasto drożdżowe kurtoskalacs i inne specjały: wędliny, przetwory, pasty i sosy oraz przyprawy. Z czasem jarmark węgierski ma stać się stałą coroczną imprezą Dnia Węgierskiego.
Przed tygodniem w katowickim Spodku odbył się też pierwszy turniej szachowy przyjaźni polsko-węgierskiej. Wystartowało w nim 400 zawodników, wśród nich kilkunastoosobowa grupa z Węgier. W kolejnych latach również turniej ma być kontynuowany, a reprezentacja węgierskich szachistów – znacznie liczniejsza.
Inną imprezą towarzyszącą - w późniejszym terminie - Dniu Węgierskiemu ma być spotkanie z autorem książki „Napastnik” Igorem Jankem pod hasłem „Viktor Orbán – mąż stanu – demokrata czy autokrata?”.
Dni Węgierskie w Katowicach organizowane są od 2010 r. pod koniec marca. 23 marca przypada bowiem ustanowiony w 2007 r. przez parlamenty obu krajów Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Co roku wówczas naprzemiennie w jednym z polskich lub węgierskich miast odbywa się Zjazd Polsko-Węgierski – impreza podkreślającej dobre relacje obu krajów i narodów. Ostatni Zjazd miał miejsce w Tarnowie, za dwa lata jego gospodarzem mają być Katowice.(PAP)
mtb/ bos/ mow/