Maciej Morawski. Fot. PAP/J. Turczyk
W niedzielę w Paryżu zmarł Maciej Morawski, paryski korespondent Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w latach 1965–92, współpracownik Jerzego Giedroycia i paryskiej „Kultury”, działacz emigracyjny – poinformowała PAP rodzina. Miał 91 lat.
Maciej Dzierżykraj-Morawski urodził się 20 września 1929 r. w Poznaniu. Podczas II wojny światowej był - jak sam to określa - "pracownikiem sanitarnym AK". Tuż po wojnie wyjechał do Paryża, gdzie podjął studia. W latach 1953-54 był stypendystą Kolegium Komitetu Wolnej Europy. Kolegium odmówiło mu stypendium doktoranckiego po donosie, jakoby przebywający w 1945 r. w Kościanie Morawski miał być komunistą i homoseksualistą. "Później angażując mnie do współpracy, Amerykanie z Free Europe powiedzieli mi, że ów donos z 54 roku był zapewne inspirowany przez UB" - powiedział po latach Morawski w wywiadzie.
Był prezesem polskiego Zjednoczenia Młodzieży Chrześcijańsko-Społecznej, dziennikarzem "Journal des Finances".
"Jak wynika z listów Jana Nowaka Jeziorańskiego do mnie (…) zaliczano mnie do grona najlepszych korespondentów. Dostarczałem informacje o tym, co zachodzi w Polsce, m.in. o walkach frakcyjnych wewnątrz PZPR, o sporach, jakie toczyły się na szczytach partii" – mówił w wywiadzie.
Współpracę z RWE Morawski podjął w latach 50., a w roku 1965 stał się etatowym pracownikiem RWE, korespondentem informacyjnym. W latach 80. przeprowadził wywiady z działaczami Solidarności, m.in. Bronisławem Geremkiem i Lechem Wałęsą.
Francja: Order Sztuki i Literatury dla Macieja Morawskiego
"Jak wynika z listów Jana Nowaka Jeziorańskiego do mnie (…) zaliczano mnie do grona najlepszych korespondentów. Dostarczałem informacje o tym, co zachodzi w Polsce, m.in. o walkach frakcyjnych wewnątrz PZPR, o sporach, jakie toczyły się na szczytach partii" – mówił w wywiadzie.
W paryskiej "Kulturze" drukował swoje nowele. Był członkiem Polskiego Komitetu Ruchu Europejskiego i współpracownikiem paryskiej delegatury Rządu RP na Wychodźstwie. Od 2015 r. był honorowym prezesem Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego w Warszawie.
W wywiadzie dla "Przewodnika katolickiego" powiedział: "to była moja idea, instynkt, rodzinna tradycja – tradycja służenia Polsce. Mój ojciec Kajetan był przecież przez 30 lat we Francji ambasadorem wolnych Polaków, prowadząc taką nieformalną ambasadę reprezentującą nie PRL, a Polskę dawną, przedwojenną, katolicką. To, co robiliśmy, to była walka o to, by Polska znów była wolna, katolicka, by znów była Polską".
Był Kawalerem Zakonu Maltańskiego. Został odznaczony m.in. Krzyżem Armii Krajowej, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski i Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Był również kawalerem francuskiego Orderu "Arts et Lettres".
W wywiadzie dla "Przewodnika katolickiego" powiedział: "to była moja idea, instynkt, rodzinna tradycja – tradycja służenia Polsce. Mój ojciec Kajetan był przecież przez 30 lat we Francji ambasadorem wolnych Polaków, prowadząc taką nieformalną ambasadę reprezentującą nie PRL, a Polskę dawną, przedwojenną, katolicką. To, co robiliśmy, to była walka o to, by Polska znów była wolna, katolicka, by znów była Polską".(PAP)
kmz/ mhr/
