Ministerstwo otrzymywało wiele sygnałów, w szczególności od rodziców, nauczycieli, ale także od związków zawodowych, o potrzebie wprowadzenia rozwiązań zwiększających skuteczność działań kuratora oświaty – wskazało MEiN, informując o pracach nad projektem ustawy w tej sprawie.
W czwartek media podały, że Ministerstwo Edukacji i Nauki pracuje nad projektem nowelizacji ustawy Prawo oświatowe, wprowadzającej większy niż dotąd nadzór kuratorów nad szkołami. W piątek resort odniósł się do tego w komunikacie na swojej stronie internetowej.
"Kurator oświaty ma dbać o prawidłowe realizowanie przez szkoły i placówki zadań dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych. Jest zobowiązany do dbania o jakość edukacji, badania jej i oceniania. Ma do tego wyspecyfikowaną jednostkę i narzędzia. Dlatego istotne jest stworzenie takich przepisów, dzięki którym przy podejmowaniu decyzji na poziomie lokalnym można było mieć znaczący głos w najistotniejszych kwestiach dotyczących funkcjonowania szkół i placówek. I my to konsekwentnie realizujemy" – czytamy w komunikacie.
Podano w nim, że "opis proponowanych rozwiązań został skrótowo ujęty w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów". "Teraz kolejny etap, czyli rozpoczęcie prac nad stworzeniem szczegółowych projektów przepisów" – dodano.
MEiN informuje w komunikacie, że otrzymywało wiele sygnałów, w szczególności od rodziców, nauczycieli, ale także od związków zawodowych, dotyczących potrzeby wprowadzenia rozwiązań, które zwiększą skuteczność działań kuratora oświaty.
"Najczęściej sygnały te zawierały informacje o działaniach niezgodnych z prawem, niekorzystnie wpływających na jakość edukacji i warunki rozwoju uczniów objętych kształceniem, wychowaniem i opieką. Chcemy to zmienić. W związku z tym przygotowaliśmy rozwiązania, które pozwolą wyeliminować tego typu sytuacje" – podano.
Podkreślono, że wszyscy uczniowie muszą mieć zapewnione jak najlepsze warunki kształcenia, wychowania i opieki.
"Dlatego istotne jest, aby dyrektorem szkoły, placówki była osoba, która gwarantuje należyte wykonanie powierzanych jej zadań. Ważne jest także to, aby swoją wiedzą, doświadczeniem i postawą zapewniała ona najlepsze funkcjonowanie i organizację pracy kierowanej przez nią szkoły lub placówki. Proponujemy, aby kurator oświaty, jako organ sprawujący nadzór pedagogiczny, miał większy wpływ na jego powołanie, jak i znaczący głos w odwołaniu lub zawieszeniu w sytuacji stwierdzenia uchybień związanych z zagrożeniem bezpieczeństwa uczniów w czasie zajęć organizowanych przez szkołę" – zaznaczono w komunikacie.
Podano także, że MEiN otrzymywało również sygnały, że są dyrektorzy szkół i placówek edukacyjnych, którzy nie wykonują zaleceń wydanych w wyniku kontroli kuratora oświaty, przy jednoczesnym braku skutecznych narzędzi, aby ten obowiązek wyegzekwować. Kuratorzy sygnalizowali również problemy ze sprawowaniem nadzoru pedagogicznego w szkołach i placówkach niepublicznych. Wskazywali brak możliwości przeprowadzenia kontroli, unikania przez dyrektora kontaktu, braku odpowiedzi na pisma czy brak udostępniania dokumentacji. "W takich sytuacjach kurator musi mieć możliwość skutecznego działania" – wskazano.
"Rodzice powinni mieć prawo do decydowania o udziale dziecka w zajęciach prowadzonych w szkole przez różne organizacje. Dlatego proponujemy wprowadzenie takiego przepisu, dzięki któremu dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych w ramach działalności stowarzyszenia lub organizacji w szkole lub placówce – uzyskać szczegółową informację o planie działania na terenie szkoły oraz konspekt zajęć i materiały wykorzystywane na oferowanych zajęciach, a także uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty dla działań takiej organizacji na terenie szkoły lub placówki. Po jej uzyskaniu, przed rozpoczęciem zajęć, dyrektor będzie zobowiązany do tego, aby przedstawić rodzicom niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniemu uczniowi szczegółową informację o celach i treściach realizowanego programu zajęć, a także materiały do zajęć. Ponadto udział ucznia w zajęciach będzie wymagał pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pisemnej zgody pełnoletniego ucznia" – podano.
"Projektowane rozwiązania przyznają większe niż dotychczas uprawnienia kuratorowi oświaty. Natomiast warto pokreślić, że samorząd terytorialny nadal będzie wykonywał zadania publiczne w zakresie edukacji publicznej w zakresie niezastrzeżonym przez ustawy dla organu administracji publicznej, jakim jest kurator oświaty" – czytamy w komunikacie.
W wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowanym w Biuletynie Informacji Publicznej KPRM w opisie istoty rozwiązań ujętych w przygotowywanym projekcie napisano m.in., że zgodnie z nim organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie miał możliwość wezwania dyrektora szkoły lub placówki do wyjaśnienia przyczyn niezrealizowania zaleceń. W przepisach określono dla dyrektora szkoły lub placówki 7-dniowy termin na przekazanie ww. wyjaśnień organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny. Organ sprawujący nadzór pedagogiczny będzie mógł w terminie 7 dni od dnia otrzymania wyjaśnień lub upływu terminu na ich przekazanie wyznaczyć dyrektorowi szkoły lub placówki ostateczny termin realizacji tych zaleceń.
"Niezrealizowanie przez dyrektora szkoły lub placówki zaleceń w ostatecznym terminie wyznaczonym przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny umożliwi temu organowi wystąpienie do organu prowadzącego szkołę lub placówkę z wnioskiem o odwołanie dyrektora szkoły lub placówki w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia" – podano.
Podano też, że – zgodnie z przygotowywanym projektem wprowadzone zostaną zmiany w składzie komisji konkursowych – składu komisji konkursowych na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki oświatowej. Proponuje się zwiększenie liczby przedstawicieli organu sprawującego nadzór pedagogiczny powoływanych w komisjach konkursowych z trzech do pięciu.
W projektowanej ustawie wprowadza się możliwość wydania przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny osobie prowadzącej niepubliczną szkołę lub placówkę polecenia niezwłocznego umożliwienia wykonania czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego w szkole lub placówce oraz określa konsekwencje wynikające z braku realizacji tego polecenia.
"To rozwiązanie pozwoli organowi sprawującemu nadzór pedagogiczny skutecznie reagować na napotykane problemy uniemożliwiające wykonanie czynności nadzoru pedagogicznego w niepublicznej szkole lub placówce. Problemem takim jest np. brak kontaktu z dyrektorem szkoły lub placówki albo osobą prowadzącą szkołę lub placówkę (często to ta sama osoba), brak odpowiedzi na pisma przesyłane do dyrektora albo osoby prowadzącej, nieudostępnianie dokumentacji w trakcie wykonywania czynności nadzoru pedagogicznego w szkole" – czytamy.
"Projektując takie rozwiązanie, założono, że przewidziana w przepisach sankcja wyeliminuje występowanie niezgodnych z prawem sytuacji polegających na uniemożliwianiu przeprowadzenia czynności z zakresu nadzoru pedagogicznego w szkole lub placówce niepublicznej" – podano.
Zgodnie z projektowaną ustawą, dyrektor szkoły lub placówki będzie miał obowiązek – przed rozpoczęciem zajęć prowadzonych w ramach działalności ww. stowarzyszenia lub organizacji w szkole lub placówce – uzyskać pozytywną opinię kuratora oświaty. W celu uzyskania tej opinii dyrektor szkoły lub placówki, nie później niż na dwa miesiące przed rozpoczęciem zajęć, będzie przekazywał kuratorowi oświaty lub ww. specjalistycznej jednostce nadzoru program zajęć oraz materiały wykorzystywane do realizacji programu zajęć, a także pozytywne opinie rady szkoły lub placówki i rady rodziców. Po uzyskaniu ww. pozytywnej opinii, dyrektor szkoły lub placówki, przed rozpoczęciem zajęć będzie obowiązany przedstawić rodzicom niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniemu uczniowi pełną informację o celach i treściach realizowanego programu zajęć, a także pozytywną opinię kuratora oświaty lub ww. specjalistycznej jednostki nadzoru, pozytywne opinie rady szkoły lub placówki i rady rodziców oraz materiały wykorzystywane do realizacji programu zajęć. Jednocześnie, projektowane rozwiązanie zakłada, że udział ucznia w zajęciach będzie wymagał pisemnej zgody rodziców niepełnoletniego ucznia lub pełnoletniego ucznia.
"Projektowane rozwiązanie wpłynie na zwiększenie świadomości uczniów i rodziców o treściach zawartych w zaproponowanych programach. Rodzic powinien mieć prawo do decydowania o udziale dziecka w zajęciach, jak również zasięgnięcia informacji, np. o posiadanym przez osoby prowadzące zajęcia doświadczeniu zawodowym, kompetencjach i umiejętnościach, w zakresie objętym zajęciami. Z obowiązku uzyskania opinii organu sprawującego nadzór pedagogiczny będą zwolnione zajęcia organizowane i realizowane w ramach zadań zleconych z zakresu administracji rządowej" – poinformowano.
W wykazie prac legislacyjnych podano, że planowany termin przyjęcia projektu przez rząd to drugi kwartał 2021 r. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ joz/
