Jan Szczepanik. Źródło: Wikimedia Commons
Prezydent Tarnowa Roman Ciepiela proponuje utworzenie Instytutu Myśli Twórczej im. Jana Szczepanika w jednej z kamienic, w której mieszkał i pracował wynalazca związany z tym miastem. Placówkę miałoby powołać miasto wspólnie z instytucjami wspierającymi innowacje.
Jak podkreślił prezydent Ciepiela, Jan Szczepanik, wynalazca i pasjonat techniki (1872-1926) był jedną z najciekawszych postaci związanych z Tarnowem.
„Pamięć o Janie Szczepaniku jest w Tarnowie dobrze zachowana. Jedna ze szkół średnich przyjęła jego imię, obok niej eksponowany jest w przestrzeni publicznej wizerunek wynalazcy, a w budynku szkoły powstała Izba Pamięci. Dorobek Szczepanika może być także inspiracją dla kolejnych pokoleń wynalazców” - ocenił prezydent Tarnowa.
Dlatego zaproponował, aby w secesyjnej kamienicy z początku XX wieku przy ul. Sowińskiego, w której Jan Szczepanik mieszkał wraz z żoną w latach 1907–14 i gdzie na strychu miał pracownię, w której pracował nad swoimi wynalazkami, zlokalizować „Instytut Myśli Twórczej im. Jana Szczepanika”. Zaniedbany budynek jest własnością Skarbu Państwa, a miasto nim administruje.
„Zwrócę się z propozycją współpracy w tej sprawie do Naczelnej Organizacji Technicznej, Izby Przemysłowo-Handlowej, przedsiębiorców wspierających innowacje, aby rozważyły powołanie wraz z miastem takiej instytucji (…). Jestem pewien, że inicjatywa powołania Instytutu spotka się z pozytywną reakcją” - zapowiedział Ciepiela.
W budynku tym – jak wskazał prezydent miasta – mogą być zlokalizowane pracownie – inkubatory innowacji z różnych dziedzin. Według niego, formalne uwarunkowania dysponowania budynkiem, po konsultacji z konserwatorem zabytków i przeprowadzeniu wyceny, będą znane za kilka tygodni.
Jan Szczepanik urodził się 13 czerwca 1872 roku w Rudnikach koło Mościsk, a zmarł 18 kwietnia 1926 roku w Tarnowie - pochowany został na Cmentarzu Starym w grobowcu rodziny Dzikowskich.
Jak podaje tarnowski magistrat na swojej stronie, Szczepanik zwany był „polskim Edisonem”, „Leonardem da Vinci z Galicji” czy „galicyjskim geniuszem”. Był autorem pięćdziesięciu wynalazków, opatentował też kilkaset pomysłów technicznych z dziedziny fotografii barwnej, telewizji oraz barwnego tkactwa.
Jego pierwsze wynalazki przeznaczone były dla przemysłu włókienniczego. Potem opatentował m.in. telektroskop – urządzenie do przesyłania na odległość ruchomego obrazu kolorowego wraz z dźwiękiem, protoplastę dzisiejszej telewizji. Opracował również kamerę do filmu barwnego oraz projektor. Stworzony przez niego system kolorowej fotografii został wykorzystany przez przedsiębiorstwa Kodak oraz Agfa. Światową sławę przyniosło mu wynalezienie w 1901 roku kamizelki kuloodpornej. O jego dokonaniach pisał m.in. znany amerykański pisarz, Mark Twain.
Jan Szczepanik jest patronem szkół w Tarnowie, Krośnie i Łodzi, jego imieniem nazwano również ulice w Tarnowie, Korczynie, Krośnie i Warszawie.(PAP)
autor: Rafał Grzyb
rgr/ pat/
