Kpt. Karol Chmiel. Źródło: www.ipn.gov.pl
Kapitan Karol Chmiel i porucznik Franciszek Błażej – podwładni ppłk. Łukasza Cieplińskiego, prezesa IV Zarządu Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – znaleźli się w uzupełnionym katalogu osób rozpracowywanych przez komunistyczną bezpiekę – poinformował IPN.
W środowym komunikacie IPN przybliżył najważniejsze wątki biograficzne obu żołnierzy walczących z reżimem komunistycznym. Kapitan Karol Chmiel ps. „Grom”, „Zygmunt”, „Leon” był jednym z najważniejszych oficerów tworzących Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość. Był oficerem rezerwy WP. Walczył we wrześniu 1939 r. Uniknął niewoli i rozpoczął działalność konspiracyjną. Latem 1945 r. zaangażował się w działalność jawnego PSL. Rozpoczął również działalność konspiracyjną w zrzeszeniu „Wolność i Niezawisłość”, pełniąc funkcję łącznika pomiędzy WiN a PSL. W 1947 r. wszedł w skład ścisłego kierownictwa IV Zarządu Głównego WiN, gdzie pełnił funkcję doradcy politycznego ppłk. Łukasza Cieplińskiego ps. „Pług”. Na polecenie Cieplińskiego opracował „Memoriał do Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych”, w którym zawarto ocenę sytuacji politycznej Polski po 3 latach od rozpoczęcia okupacji sowieckiej. „Do memoriału dołączono wykaz zbrodni dokonywanych na żołnierzach podziemia niepodległościowego oraz na działaczach politycznych” – przypomniał IPN.
Łukasz Ciepliński (1913-1951)
Kpt. Karol Chmiel został zatrzymany 12 grudnia 1947 r. przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego w Krakowie. Przekazany do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie, gdzie poddano go brutalnemu śledztwu wraz z innymi członkami IV Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”. 14 października 1950 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał Karola Chmiela na karę śmierci oraz przepadek mienia. Wyrok został wykonany 1 marca 1951 r. w więzieniu mokotowskim.
Por. Franciszek Błażej ps. „Tadeusz”, „Poleski” był zawodowym oficerem WP. Walczył w wojnie obronnej. Od początku okupacji działał w konspiracji, jako oficer Inspektoratu AK Rzeszów. Od powstania Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” kierował działem propagandy W Rzeszowie i Krakowie, a następnie pełnił funkcję komendanta Obszaru Południowego WiN. 2 października 1947 r. został zatrzymany przez funkcjonariuszy UB. 14 października 1950 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie skazał Franciszka Błażeja na karę śmierci oraz przepadek mienia. Został stracony w więzieniu na Mokotowie przy ul. Rakowieckiej 1 marca 1951 r. przez pluton egzekucyjny pod dowództwem Aleksandra Dreja.
Podstawą umieszczenia danych w katalogu osób rozpracowywanych są informacje zawarte w dokumentach ewidencji, aktach i na wszelkich innych nośnikach informacji przechowywanych w archiwach bezpieki przechowywanych w IPN. Publikacja informacji w katalogu następuje po uzyskaniu zgody na umieszczenie wskazanych danych w tym katalogu od osoby, której informacje te dotyczą. Nowelizacja ustawy o IPN umożliwia, wyrażenie zgody na publikację danych przez osobę najbliższą zmarłego. Od uzyskania tej zgody odstępuje się, jeżeli od chwili śmierci tej osoby minęło co najmniej 20 lat.
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość”
W komunikacie poinformowano również, że „Biuro Lustracyjne, realizując ustawowe zobowiązania nałożone na Instytut Pamięci Narodowej, systematycznie uzupełnia spis osób pełniących funkcje publiczne oraz katalogi: osób rozpracowywanych przez organy bezpieczeństwa PRL, osób zajmujących kierownicze stanowiska partyjne i państwowe PRL oraz funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa PRL”. 20 grudnia 2021 r., łącznie w 3 katalogach tematycznych i wykazie osób pełniących funkcje publiczne przygotowano 1117 publikacji (w tym 1054 nowe rekordy i 63 modyfikacje).
Według komunikatu Biura Lustracyjnego IPN dotychczas, w katalogach zostały zamieszczone informacje o 17 tys. 643 osobach „rozpracowywanych” przez organa bezpieczeństwa PRL, o 104320 funkcjonariuszach organów bezpieczeństwa państwa komunistycznego oraz o 32 tys. 250 osobach na kierowniczych stanowiskach partyjnych i państwowych PRL. Wykaz dotyczący pełniących obecnie funkcje publiczne zawiera informacje o 5239 osobach.
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” (WiN) było największą organizację niepodległościową po II wojnie światowej. Powołano je we wrześniu 1945 r. Mimo decyzji kierownictwa WiN o przejściu z działań zbrojnych i dywersyjnych w kierunku aktywności politycznej terror prowadzony przez polskich komunistów i NKWD wymuszał na dowódcach oddziałów prowadzenie akcji zbrojnych. Zarządowi WiN formalnie podporządkowały się liczne oddziały podziemia niepodległościowego będące „spadkobiercami” Armii Krajowej.
Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” (WiN) było największą organizację niepodległościową po II wojnie światowej. Powołano je we wrześniu 1945 r. Mimo decyzji kierownictwa WiN o przejściu z działań zbrojnych i dywersyjnych w kierunku aktywności politycznej terror prowadzony przez polskich komunistów i NKWD wymuszał na dowódcach oddziałów prowadzenie akcji zbrojnych. Zarządowi WiN formalnie podporządkowały się liczne oddziały podziemia niepodległościowego będące „spadkobiercami” Armii Krajowej.
W latach 1945–1947 władze komunistyczne aresztowały kolejne cztery Zarządy Główne Zrzeszenia WiN. Ostatnim prezesem ZG WiN został ppłk Łukasz Ciepliński, dotychczasowy prezes Obszaru Południowego Zrzeszenia. Został aresztowany w listopadzie 1947 r. 1 marca 1951 r. w więzieniu na warszawskim Mokotowie, po pokazowym procesie bezpośrednio nadzorowanym przez NKWD, między godziną 20.00 a 20.45 strzałem w tył głowy zostali zamordowani przywódcy IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – prezes ppłk Ciepliński i jego najbliżsi współpracownicy. To właśnie data zamordowania członków IV Zarządu WiN została ustanowiona w 2011 r. przez Sejm RP jako Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych.(PAP)
Michał Szukała
szuk/ pat/
