Mauzoleum upamiętniające ofiary niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Fot. Państwowe Muzeum na Majdanku
Zakończyła się renowacja Mauzoleum upamiętniającego ofiary niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku. Od początku lipca jest znów dostępne dla zwiedzających.
Jak poinformowało PAP Państwowe Muzeum na Majdanku, na czas prac renowacyjnych zabezpieczono znajdujące się w Mauzoleum prochy ofiar KL Lublin, odnalezione w byłym niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym na Majdanku po jego likwidacji w 1944 r.
Prace przy pierwszym od postawienia Mauzoleum jego kompleksowym remoncie obejmowały m.in. wymianę pokrycia dachowego Mauzoleum wraz ze szklanym świetlikiem, oczyszczenie i zakonserwowanie powierzchni betonowych kopuły i fryzu, naprawę spękanych elementów misy i skarp stanowiących części pomnika oraz wymianę instalacji elektrycznej wraz z oświetleniem obiektu. Wyremontowano także płyty na placach wokół Mauzoleum, schody i chodniki.
Pomnik Walki i Męczeństwa upamiętniający ofiary obozu powstał w 1969 r. według projektu artysty rzeźbiarza Wiktora Tołkina i inżyniera Janusza Dembka. Składa się z Pomnika-Bramy, symbolizującego granicę między światem wolności i światem zniewolenia w obozie, Mauzoleum, w którym złożono prochy pomordowanych więźniów, oraz łączącej oba pomniki Drogi Hołdu i Pamięci.
Wiosną 1968 r. ruszyły przygotowania terenu pod budowę kompleksu pomnikowego, a we wrześniu przeszkolone oddziały wojska, milicji i harcerzy rozpoczęły przenoszenie prochów ofiar z dotychczasowego kopca na nowe miejsce, żeby zrobić miejsce pod planowane Mauzoleum. 15 września położono kamień węgielny i wmurowano akt erekcyjny – podało Muzeum na Majdanku.
Widoczne z daleka Mauzoleum wzniesiono na końcu Drogi Hołdu i Pamięci. Jego kopuła ze względu na dużą wagę i rozpiętość sięgającą 35 m była najtrudniejszą do wybudowania częścią pomnika. Wsparta jest na trzech potężnych filarach posadowionych na cokole w kształcie ściętego stożka. Kopułę otacza dekoracyjny fryz oddzielony od cokołu niemal dwuipółmetrowym prześwitem, umożliwiającym dostęp do wnętrza kryjącego głęboką, zanurzoną w ziemi urnę z prochami. Światło wpada do niej przez świetlik o średnicy 7 m umieszczony na szczycie kopuły. Na fryzie Wiktor Tołkin wyrzeźbił napis: „Los nasz dla was przestrogą” – to cytat z wiersza „Żałoba” Franciszka Fenikowskiego.
Kształt Mauzoleum nawiązuje do słowiańskiej urny grobowej, choć inspiracją dla autora był także rzymski Panteon - podało Muzeum.
Kompleks pomnikowy został odsłonięty 21 września 1969 r. przy udziale stutysięcznej publiczności. W wydarzeniu, oprócz mieszkańców Lublina, byłych więźniów Majdanka i gości z zagranicy, wzięli udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych, w tym premier PRL Józef Cyrankiewicz (podczas swojego więzienia w Oświęcimiu).
Koszt renowacji Mauzoleum wyniósł niemal 8,4 mln zł i został w całości sfinansowany z dotacji celowej przyznanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Źródło: Państwowe Muzeum na Majdanku
