Pomnik Ofiar Faszyzmu na terenie byłego niemieckiego obozu KL Plaszow. Fot. PAP/S. Rozpędzik
Z powodu pandemii nie odbędzie się w niedzielę Marsz Pamięci, organizowany od lat w Krakowie w rocznicę likwidacji getta, przypadającą 13 i 14 marca. Organizatorzy zachęcają, aby indywidualnie przejść jego trasę. Zaplanowano też zwiedzanie miejsc związanych z tymi niemieckimi zbrodniami.
Uczestnicy marszu co roku spotykali się na placu Bohaterów Getta, by stamtąd przejść ulicami: Na Zjeździe, Lwowską, Limanowskiego, Wielicką i Jerozolimską do obelisku w Płaszowie – dokładnie trasą, którą w 1943 r. przemierzyli krakowscy Żydzi. W Marszu Pamięci brało udział kilkuset krakowian i coraz więcej gości z zagranicy, w tym krakowskich Żydów mieszkających obecnie w Izraelu i ich potomków. Z powodu pandemii w ostatnich dwóch latach marsz się nie odbył.
Organizatorzy wydarzenia, którymi są Stowarzyszenie Festiwal Kultury Żydowskiej oraz Kancelaria Prezydenta Miasta Krakowa, przekazali, że również w tym roku podjęto wspólną decyzję o zrezygnowaniu z organizacji Marszu Pamięci.
„Mamy nadzieję, że 80. rocznicę likwidacji krakowskiego getta w roku 2023 będziemy obchodzili wszyscy wspólnie, pokonując ten symboliczny dystans z getta do obozu śmierci podczas tradycyjnego Marszu Pamięci" – podkreślili organizatorzy obchodów.
Decyzja taka wynika – zaznaczył zastępca dyrektora FKŻ Robert Gądek – z chęci uniknięcia organizowania zgromadzeń, które mogą być niebezpieczne w sytuacji pandemii lub też mogą powodować dyskomfort uczestników.
„Zachęcamy do tego, aby upamiętnić 79. rocznicę likwidacji krakowskiego getta w sposób indywidualny: odwiedzinami na terenie getta w Podgórzu lub na terenie byłego KL Plaszow, czy też przejścia tradycyjnej trasu Marszu z placu Bohaterów Getta na teren byłego obozu” – dodał Gądek.
Holokaust
Partnerzy FKŻ przygotowali w niedzielę specjalny program odwiedzin wraz z przewodnikiem terenu byłego getta i obozu – w grupach o ograniczonej liczbie uczestników i z zachowaniem zasad sanitarnych.
Żydowskie Muzeum Galicja zaprasza na bezpłatne zwiedzanie terenu byłego getta w Podgórzu, a pracownicy Muzeum KL Plaszow oprowadzą zainteresowanych po byłym obozie.
„Mamy nadzieję, że 80. rocznicę likwidacji krakowskiego getta w roku 2023 będziemy obchodzili wszyscy wspólnie, pokonując ten symboliczny dystans z getta do obozu śmierci podczas tradycyjnego Marszu Pamięci" – podkreślili organizatorzy obchodów.
Ostateczna akcja likwidacyjna getta ruszyła 13 i 14 marca 1943 r. Z 8 tys. mieszkańców kilka tysięcy trafiło do obozu koncentracyjnego w Płaszowie, ok. dwóch tysięcy zostało zamordowanych na Umschlagplatz getta – dzisiejszym placu Bohaterów Getta, pozostali trafili do Auschwitz-Birkenau.
Przed wojną społeczność żydowska stanowiła jedną czwartą mieszkańców Krakowa. Niemcy utworzyli tam getto w marcu 1941 r. Mieszkało w nim blisko 17 tys. żydowskich obywateli Krakowa. Krakowskie getto było jednym z pięciu największych w Generalnym Gubernatorstwie. Pod koniec tego samego roku zamknięto w getcie kolejnych kilka tysięcy Żydów z okolicznych miast i miasteczek. W ciągu 1942 r. okupanci niemieccy zorganizowali w getcie kilka akcji wysiedleńczych, podczas których większość mieszkańców getta wywieźli głównie do obozu zagłady w Bełżcu.
Ostateczna akcja likwidacyjna getta ruszyła 13 i 14 marca 1943 r. Z 8 tys. mieszkańców kilka tysięcy trafiło do obozu koncentracyjnego w Płaszowie, ok. dwóch tysięcy zostało zamordowanych na Umschlagplatz getta – dzisiejszym placu Bohaterów Getta, pozostali trafili do Auschwitz-Birkenau.
Z krakowskiego getta uratowali się m.in. Roman Polański, Ryszard Horowitz z siostrą, Roma Ligocka, Stella Mueller i Miriam Akavia. Obecnie na placu Bohaterów Getta stoi 70 różnej wielkości krzeseł-rzeźb z metalu, upamiętniających ofiary Holokaustu. Metalowe krzesła-pomniki nawiązują do porzuconych mebli zalegających plac podczas likwidacji getta.(PAP)
Autor: Rafał Grzyb
rgr/ joz/
