Wystawę przypominającą postać i dokonania twórcy polskiego przemysłu naftowego Ignacego Łukasiewicza otwarto w niedzielę w Muzeum Podkarpackim w Krośnie. W tym roku mija 200. rocznica jego urodzin.
Jak zaznaczył dyrektor placówki Jan Gancarski, czynna do końca sierpnia czasowa ekspozycja "jest uzupełnieniem stałej wystawy prezentowanej w muzeum".
"Znalazły się na niej m.in. fotografie, obrazy, zabytki związane z początkami przemysłu naftowego. Nasze muzeum od powstania w 1954 roku systematycznie gromadzi wszelkie pamiątki związane z Łukasiewiczem, oświetleniem naftowym oraz wydobyciem ropy naftowej" – zauważył Gancarski.
Zwiedzający mogą obejrzeć m.in. kopią pierwszej, skonstruowanej w 1853 r. przez Łukasiewicza, lampy naftowej. Kopię wykonano na podstawie jej opisu.
Lampa Łukasiewicza miała cylindryczny kształt, zbiornik na paliwo zrobiony był z grubej blachy zabezpieczającej przed wybuchem gazów powstających podczas spalania nafty. Rurkowy palnik osłonięto perforowaną przesłoną, która pozwalała na prawidłowy przepływ powietrza. Nafta po porowatym, bawełnianym lub lnianym knocie przemieszczała się do komory spalania.
Lampę według pomysłu Łukasiewicza wykonał lwowski rzemieślnik zajmujący się wytwarzaniem lamp olejnych Adam Bratkowski. Łukasiewicz nigdy nie opatentował swojego wynalazku. Po raz pierwszy zapłonęła 31 lipca 1853 roku w sali operacyjnej szpitala miejskiego we Lwowie.
Łukasiewicz - ojciec przemysłu naftowego, działacz niepodległościowy, społecznik i filantrop. Propagował budowę szkół i szpitali, dróg i mostów, osobiście finansował wiele inicjatyw. Walczył z biedą i problemami społecznymi, tworzył kasy zapomogowe i fundusze emerytalne.
Urodził się w Zadusznikach pod Mielcem, w zubożałej rodzinie szlacheckiej o patriotycznych tradycjach. Po śmierci ojca, uczestnika powstania kościuszkowskiego, ze względu na sytuację finansową musiał porzucić gimnazjum w Rzeszowie i podjąć pracę jako pomocnik aptekarski.
Zdobytą wiedzę i umiejętności rozwinął w trakcie studiów farmaceutycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz w Wiedniu. Działał we Lwowie, pracując w aptece Piotra Mikolascha, gdzie razem z Janem Zehem w procesie destylacji ropy naftowej wydzielił z niej naftę. Pracował także w Gorlicach, Jaśle i Krośnie.
W Bóbrce koło Krosna współpracując z Tytusem Trzecieskim i Karolem Klobassą-Zrenckim utworzył w 1854 r. pierwszą na świecie kopalnię ropy naftowej. Dzięki Łukasiewiczowi Bóbrka stała się centrum przemysłu petrochemicznego. Z kolei w Ulaszowicach, w Klęczanach, w Polance, a później w Chorkówce uruchomił rafinerię ropy naftowej.
Zmarł 7 stycznia 1882 r. w Chorkówce, w pochowany został w Zręcinie koło Krosna.
W roku 1873, papież Pius IX za działalność charytatywną nadał mu tytuł Szambelana Papieskiego i odznaczył go Orderem Św. Grzegorza. Pod koniec życia został wybrany do Sejmu Galicyjskiego. Był honorowym obywatelem Jasła i Krosna.(PAP)
Autor: Alfred Kyc
kyc/ ann/