Teren byłego niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau. Fot. PAP/S. Mielnik
Pierwsza na świecie katedra uniwersytecka współtworzona w ścisłej współpracy z Muzeum Auschwitz powstała na uniwersytecie w Burgos w Hiszpanii – informuje w piątek Paweł Sawicki z biura prasowego muzeum.
Sawicki zakomunikował, że akt założycielski Katedry Praw Człowieka i Kultury Demokratycznej utworzonej przez Krajowy Instytut Auschwitz-Birkenau w Hiszpanii został podpisany w czwartek m.in. przez rektora uniwersytetu dr. Manuela Pereza Mateosa, prezesa Krajowego Instytutu w Hiszpanii oraz konsula honorowego Miejsca Pamięci w tym kraju Enrique de Villamor y Soraluce`a, a także dyrektora muzeum Piotra Cywińskiego.
Misją katedry, która uzyskała wsparcie Ministerstwa Uniwersytetów Hiszpanii, będzie "szeroko pojęta edukacja i dialog w zakresie obrony praw człowieka, przeciwdziałania ludobójstwom oraz wszelkim formom nienawiści, antysemityzmu, rasizmu i nietolerancji, a także promocja wartości demokratycznych".
Zdaniem dyrektora Muzeum Auschwitz Piotra Cywińskiego, "ostatnim etapem w drodze ku ludobójstwu jest proces dehumanizacji ofiar danej ideologii". "Z tego względu tak ważna jest praca badawcza, a także nauczanie o fundamentalnych prawach człowieka. Pozwala to bowiem ujawnić i unaocznić granice, których naszym społecznościom nigdy przekraczać nie wolno" – powiedział cytowany w komunikacie Piotr Cywiński.
Uniwersytet Burgos postrzega ustanowienie katedry, jako szansę na rozwój edukacji nie tylko w Hiszpanii. Ma to być pomost w dialogu między Hiszpanią, krajami Europy oraz Ameryki Łacińskiej.
"Odgłosy wojny, pokój, który załamuje się w Europie oraz barbarzyństwo, które obserwujemy ponownie, jeszcze bardziej uzasadniają utworzenie tej katedry. (...) Naszą misją jest uświadamiać studentom, jak ogromną wagę we współczesnym świecie ma obrona szeroko pojętych praw człowieka i praw obywatelskich. Uniwersytet jest partnerem wielu innych placówek nie tylko w Europie, ale i w Ameryce Południowej. Z tego względu ta inicjatywa z pewnością znajdzie przełożenie na naszą współpracę międzynarodową" – powiedział rektor Manuel Perez Mateos.
Krajowy Instytut Auschwitz-Birkenau w Hiszpanii od jesieni 2020 r. prowadzi działania edukacyjne skierowane do uczniów hiszpańskich szkół ponadpodstawowych i uniwersytetów. W planach są szkolenia dla nauczycieli, wsparcie dla projektów naukowo-badawczych oraz organizacja wyjazdów do Miejsca Pamięci Auschwitz.
"To początek ogromnej pracy, którą musimy podjąć w kontekście czasów, w których żyjemy. U bram Europy trwa w tej chwili wojna Rosji z Ukrainą. Często, kiedy mówimy o prawach człowieka i edukacji o wartościach, wydaje się, że nie jest to coś potrzebnego. Jednak teraz wiele osób zastanawia się, czy rzeczywiście robimy wszystko, co potrzebne. Katedra w Burgos będzie dla nas szczególnym narzędziem edukowania o wartościach uniwersalnych w kontekście europejskim, bowiem ten dialog musi się rozpocząć od wewnątrz. Budowę europejskiego ducha musimy rozpocząć od samych siebie. Wtedy zmienimy świat na lepsze" – powiedział prezes Instytutu Enrique de Villamor y Soraluce.
Instytut Auschwitz-Birkenau powstał w 2019 r. Podejmuje współpracę międzynarodową i oferuje, w ścisłej współpracy z muzeum projekty kulturalno-społeczno-edukacyjne. Jego celem jest budowanie sieci osób zaangażowanych w działania dyplomacji pamięci w Muzeum Auschwitz i docieranie do tych, którzy w Miejscu Pamięci nigdy nie byli. Instytut współpracuje m.in. z placówkami zajmującymi się tematyką Holokaustu, instytucjami edukacyjnymi i kulturalnymi, a także osobami zaangażowanymi w tę problematykę.
Muzeum wspólnie z Instytutem Auschwitz-Birkenau buduje sieć honorowych ambasadorów i konsulów Miejsca Pamięci w różnych krajach.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Spośród ok. 140-150 tys. deportowanych do obozu Polaków śmierć poniosła niemal połowa. W Auschwitz ginęli także Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości.
W 1947 r. na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ aszw/
