Ekspozycję przybliżającą postać Zofii Posmysz, ocalałej z Auschwitz pisarki i scenarzystki, autorki m.in. „Pasażerki”, można zobaczyć w oświęcimskim Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście – podało Muzeum Auschwitz.
Na wystawie zobaczyć można m.in. wykonany w obozie medalik, który Zofia Posmysz przekazała do zbiorów Miejsca Pamięci.
"Wolą Zofii Posmysz było, aby jej wyjątkowa pamiątka z obozu stała się częścią ekspozycji w Muzeum Auschwitz-Birkenau. Chciała, by możliwe było oglądanie zarówno awersu medalika z wizerunkiem Chrystusa, jak i rewersu, gdzie umieszczony jest napis +Oświęcim 1943+. Cieszę się, że już teraz w ten właśnie sposób medalik został zaprezentowany" – powiedział dyrektor Centrum Andrzej Kacorzyk.
Paweł Sawicki z biura prasowego muzeum przypomniał, że medalik wykonał w obozie Wiktor Tołkin. O historii medalika Zofia Posmysz opowiedziała m.in. w czerwcu 2016 r. w Miejscu Pamięci: "Kiedy zostałam schreiberką w kuchni, aufseherin Franz przyprowadziła więźnia z kuchni męskiej, Tadeusza. Miał mi on pomóc w nauczeniu się prowadzenia ksiąg. Przychodził przez trzy dni. Ostatniego dnia, przed odejściem, wyjął z kieszeni medalik i powiedział: +masz – chroń go i niech on ciebie chroni i wyniesie do wolności+. Tadeusz już więcej nie przyszedł, tylko przesyłał grypsy".
Tadeusz Paolone, ukrywający się pod w obozie pod nazwiskiem Lisowski, był oficerem Wojska Polskiego, członkiem obozowego ruchu oporu. 25 września 1943 r. został osadzony w więzieniu obozowym i 11 października rozstrzelany pod Ścianą Śmierci.
Zofii Posmysz udało się przechować medalik do wyzwolenia. Ukrywała go m.in. w szparze w dachu baraku obozowego, w zakamarkach odzieży, w bucie, w ciasno upiętych włosach, a nawet w ustach podczas jednej z rewizji.
Zofia Posmysz była autorką książek o tematyce obozowej: „Pasażerka”, „Wakacje nad Adriatykiem”, „Ten sam doktor M”, „Do wolności, do śmierci, do życia”. Największą popularność zdobyła „Pasażerka”, przetłumaczona na kilka języków. Na jej podstawie Andrzej Munk zrealizował film pod tym samym tytułem. Była scenarzystką popularnego słuchowiska radiowego „W Jezioranach”.
Ekspozycję uzupełniają informacje biograficzne, a także trzy wiersze napisane przez Zofię Posmysz w obozie.
Paweł Sawicki poinformował, że wystawę, którą przygotowano w językach polskim i angielskim, do końca marca przyszłego roku można oglądać w siedzibie Centrum.
Zofia Posmysz urodziła się 23 sierpnia 1923 r. w Krakowie. Podczas okupacji uczęszczała na komplety tajnego nauczania oraz kolportowała gazetki konspiracyjne. Niemcy aresztowali ją w kwietniu 1942 r. w Krakowie. Trafiła do więzienia przy ulicy Montelupich, skąd 30 maja 1942 r. została deportowana do Auschwitz. 18 stycznia 1945 r. została ewakuowana do Ravensbrueck i Neustadt-Glewe. Wyzwolenia doczekała 2 maja 1945 r.
Po wojnie pracowała jako korektorka w redakcji jednej z warszawskich gazet, a potem w dziale literackim Polskiego Radia. Była autorką książek o tematyce obozowej: "Pasażerka", "Wakacje nad Adriatykiem", "Ten sam doktor M", "Do wolności, do śmierci, do życia". Największą popularność zdobyła "Pasażerka", przetłumaczona na kilka języków. Na jej podstawie Andrzej Munk zrealizował film pod tym samym tytułem. Była scenarzystką popularnego słuchowiska radiowego "W Jezioranach".
W 2006 r. znalazła się w grupie byłych więźniów, którzy witali w byłym obozie Auschwitz pielgrzymującego Benedykta XVI.
W styczniu 2020 r. prezydent RP Andrzej Duda odznaczył Zofię Posmysz Orderem Orła Białego.
Zofia Posmysz zmarła 8 sierpnia br. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ aszw/