Jan Karski. Źródło: MHP
Medal Wolności, najwyższe odznaczenie cywilne w USA przyznane pośmiertnie Janowi Karskiemu, legendarnemu emisariuszowi Polskiego Państwa Podziemnego przez prezydenta Baracka Obamę, trafił do Muzeum Miasta Łodzi - poinformowało w poniedziałek MSZ.
Dyrekcja placówki cieszy się, że udało się spełnić ostatnią wolę Karskiego.
W komunikacie przesłanym PAP resort podał, że odznaczenie będzie częścią stałej wystawy gabinetu Karskiego, który przekazał wszystkie pamiątki po sobie, w tym ordery do Muzeum Miasta Łodzi, a adres muzeum uznał za swój adres w Polsce. "Aktu przekazania medalu dokonano, biorąc pod uwagę wyrażaną wielokrotnie publicznie opinię zamieszkałych w Polsce krewnych Jana Karskiego" - podkreśliło MSZ.
MSZ zwraca uwagę, że decydującą rolę w staraniach o nadanie medalu odegrała amerykańska organizacja pozarządowa Jan Karski Centennial Campaign, skupiająca Polaków, Żydów i Amerykanów. Celem jej działania jest propagowanie wiedzy o Janie Karskim, jego dziele i misji.
Zastępca dyrektora Muzeum Miasta Łodzi Maja Jakóbczyk w rozmowie z PAP przypomniała, że profesor osobiście przekazał muzeum swoje memorabilia już w 1999 roku. Wtedy też powstał jego gabinet, w którym obecnie znajduje się ponad 100 obiektów związanych z legendarnym emisariuszem.
Można tam znaleźć m.in. polskie, amerykańskie i izraelskie dokumenty, fotografie, korespondencję, medale, odznaczenia i publikacje ilustrujące jego bogate życie, dyplomy przyznawane przez prestiżowe uczelnie oraz rzeczy osobiste.
MSZ zwraca uwagę, że decydującą rolę w staraniach o nadanie medalu odegrała amerykańska organizacja pozarządowa Jan Karski Centennial Campaign, skupiająca Polaków, Żydów i Amerykanów. Celem jej działania jest propagowanie wiedzy o Janie Karskim, jego dziele i misji.
MSZ przypomniało, że podczas swojej niedawnej wizyty w Waszyngtonie szef dyplomacji Radosław Sikorski rozmawiał z przedstawicielami Grupy Parlamentarnej ds. Polski w Senacie o idei ustanowienia 24 kwietnia dniem Jana Karskiego. Wcześniej w listopadzie 2012 r. Sikorski objął patronatem inicjatywę budowy nowego pomnika nagrobnego na waszyngtońskim cmentarzu Mount Olivet, na którym spoczął Karski; zadeklarował wsparcie finansowe dla niej. MSZ postuluje także, by rok 2014 ustanowić rokiem Jana Karskiego.
Jakóbczyk powiedziała, że nie ma jeszcze uzgodnionego terminu oficjalnej prezentacji i przyjęcia medalu przy udziale rodziny, przedstawicieli ministerstwa oraz władz miasta. "Chcemy, aby nastąpiło to jak najszybciej. Do tego jednak czasu, łodzianie nie będą mogli oglądać medalu" - dodała.
Jan Karski - w rzeczywistości Jan Kozielewski - urodził się 24 czerwca 1914 r. w Łodzi. W czasie II wojny światowej zasłynął jako kurier Polskiego Państwa Podziemnego, który jako pierwszy przekazał przywódcom państw alianckich informacje o zagładzie Żydów. W Anglii spotkał się m.in. z ministrem spraw zagranicznych Wielkiej Brytanii Anthonym Edenem. Po przybyciu do USA rozmawiał z prezydentem Franklinem D. Rooseveltem, którego prosił o pomoc dla Żydów. Roosevelt dał mu jednak do zrozumienia, że priorytetem aliantów jest zwycięstwo nad III Rzeszą, a nie ratowanie Żydów.
W 1998 roku izraelski Instytut Pamięci Yad Vashem zgłosił jego kandydaturę do Pokojowej Nagrody Nobla. Jan Karski zmarł 13 lipca 2000 r. w wieku 86 lat.
Oprócz jego gabinetu w łódzkim muzeum, w Parku Ocalałych w Łodzi znajduje się pomnik - ławeczka Jana Karskiego. Jest on też Honorowym Obywatelem Miasta Łodzi.(PAP)
jaw/ laz/ son/ mow/
