Zwiększenie środków na prowadzenie nauczania indywidualnego uczniów szkół ponadpodstawowych i zróżnicowanie finansowania uczniów spełniających obowiązek szkolny lub nauki poza szkołą, czyli w tzw. edukacji domowej – takie m.in. są zmiany w podziale subwencji oświatowej w 2023 r.
1 stycznia 2003 r. wchodzi w życie rozporządzenie ministra edukacji i nauki w sprawie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w 2023 r.
Minister edukacji i nauki zobowiązany jest do wydania co roku rozporządzenia w sprawie podziału subwencji oświatowej.
Zgodnie z budżetem państwa na 2023 r. - uchwalonym przez Sejm 15 grudnia 2022 r. - subwencja oświatowa ma wynieść 64 mld 432 mln 715 tys. zł. Pieniądze z subwencji oświatowej są dzielone między poszczególne samorządy na podstawie tzw. algorytmu podziału subwencji oświatowej, opisywanego w załączniku do rozporządzenia w sprawie podziału subwencji.
Punktem wyjścia w algorytmie jest tzw. standard A, czyli kwota, jaką samorząd dostaje na każdego ucznia. Jak podano w projekcie rozporządzenia w sprawie podziału subwencji oświatowej, Ministerstwo Edukacji i Nauki szacuje, że w 2023 r. wyniesie on około 6947 zł. Obłożony jest systemem wag, czyli mnożników, dzięki którym kwota na jednego ucznia wzrasta zależnie od typu i specyfiki szkoły, placówki lub potrzeb ucznia, np. związanych z jego niepełnosprawnością. W załączniku do rozporządzenia na 2023 r. opisano 93 wagi. Opisano w nim także wskaźniki.
Wysokość subwencji oświatowej dla danej gminy będzie zależna od liczby uczniów przeliczeniowych otrzymanej przez zastosowanie zróżnicowanych wag i wskaźników dla wybranych kategorii uczniów, słuchaczy, wychowanków i dzieci, które ukończyły 6 lat lub więcej w roku bazowym, określonych typów i rodzajów szkół, wskaźnik korygujący uwzględniający etapy rozwoju zawodowego nauczycieli (nauczyciel początkujący, nauczyciel mianowany, nauczyciel dyplomowany) oraz pozostałe wskaźniki.
W rozporządzeniu obowiązującym w 2023 r. uwzględniono wskaźniki zmniejszające dotyczące liczby uczniów szkół podstawowych i ogólnokształcących szkół muzycznych I stopnia (z wyłączeniem szkół jednociągowych) oraz uczniów dotychczasowych czteroletnich techników (klasy IV) i uczniów dotychczasowych czteroletnich liceów plastycznych (klasy IV).
Zastosowano wskaźniki zwiększające dotyczące liczby uczniów liceum ogólnokształcącego, liceum sztuk plastycznych, technikum (uczniowie będący absolwentami szkoły podstawowej), branżowej szkoły I stopnia oraz wychowanków internatów i burs (w zakresie uczniów technikum, liceum ogólnokształcącego, branżowej szkoły I stopnia i liceum sztuk plastycznych).
Zastosowano też wskaźniki zwiększające dotyczące liczby uczniów oddziałów przygotowania wojskowego.
Kontynuowane są zmiany dotyczące finansowanie niepublicznych szkół policealnych i liceów ogólnokształcących dla dorosłych. W ramach tego rozwiązania wydzielono z obecnej wagi P12 o wartości 0,4 (czyli 40 proc.) dwie nowe wagi: P13 o wartości 0,950 (95 proc.) dla absolwentów niepublicznych liceów ogólnokształcących dla dorosłych, którzy uzyskali świadectwo dojrzałości i P14 o wartości 0,85 (85 proc.) dla absolwentów niepublicznych szkół policealnych, którzy uzyskali dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe albo dyplom zawodowy.
Wprowadzono też zmianę sposobu naliczania wag dotyczących młodzieżowych ośrodków wychowawczych (P72 o wartości 10 dla wychowanków korzystających z zakwaterowania oraz P71 o wartości 5 dla wychowanków skierowanych, lecz niedoprowadzonych do MOW). Ponieważ w ciągu roku występuje znaczna rotacja wychowanków (liczba wychowanków zwiększa się lub zmniejsza), dlatego wskazano, że precyzyjniejszym sposobem obliczania liczby wychowanków jest naliczanie średnioroczne (suma liczby wychowanków w poszczególnych dobach w okresie od września do sierpnia danego roku szkolnego).
Uaktualniono zawody w wagach dotyczących szkół prowadzących kształcenie zawodowe w związku z wprowadzeniem kształcenia w sześciu nowych zawodach. Do wagi P18 dopisano cztery nowe zawody: monter konstrukcji targowo-wystawienniczych, technik obsługi przemysłu targowo-wystawienniczego, technik montażu i automatyki stolarki budowlanej, technik przemysłu jachtowego. Do wagi P19 dopisano nowy zawód - technik izolacji przemysłowych. Do wagi P47 dopisano nowy zawód technik elektroautomatyk okrętowy. Dodatkowo do wagi P18 dopisano zawody: technik transportu drogowego i technik weterynarii.
Podniesiono wartość wagi P3 (waga z uwzględnieniem zamożności jednostki samorządu terytorialnego i wielkości szkoły) z poziomu 0,25 na 0,33.
Zmieniono wartości wag dla uczniów należących do mniejszości niemieckiej, dla których nauczanie języka mniejszości narodowej jest realizowane w formie dodatkowej nauki tego języka. Jest ona konsekwencją zmniejszenia tygodniowego wymiaru nauki języka niemieckiego, jako języka mniejszości narodowej z 3 godzin do 1 godziny. Zgodnie z projektem, dla uczniów objętych nauczaniem niemieckiego, jako języka mniejszości narodowej, waga P27 zmniejszona została do wartości 0,01, waga P28 - do wartości 0,5, a wagi P29 - do wartości 0,65.
Wprowadzono nową wagę związanej z nauczaniem indywidualnym uczniów szkół ponadpodstawowych. W miejsce jednej wagi dla uczniów w nauczaniu indywidualnym, są dwie wagi: dla uczniów szkół podstawowych i dla uczniów szkół ponadpodstawowych. Waga dla uczniów szkół ponadpodstawowych w nauczaniu indywidualnym P40 ma wartość 1,35. Waga dla uczniów szkół podstawowych w nauczaniu indywidualnym P39 tak jak dotychczasowa ma wartość 1.
Zmodyfikowano też sposób naliczania wagi dotyczącej wychowanków domów wczasów dziecięcych, sposób naliczania wag dotyczących szkół i przedszkoli specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych, zmniejszono wartość wagi dotyczącej świadczenia na start dla nauczycieli rozpoczynających prace w zawodzie. Uwzględniono także rozwiązania związane z wprowadzeniem standardu zatrudnienia w szkołach, przedszkolach i placówkach oświatowych nauczycieli specjalistów: pedagogów, pedagogów specjalnych, psychologów, logopedów i terapeutów pedagogicznych.
W stosunku do projektu rozporządzenia, skierowanego do konsultacji publicznych pod koniec października, wprowadzono zmianę w mechanizmie finasowania nauki uczniów spełniających obowiązek szkolny lub nauki poza szkołą, czyli tzw. edukacji domowej. W rozporządzeniu wprowadzono zróżnicowanie wysokości wagi w zależności od liczby uczniów danej szkoły realizujących edukacje poza szkołą. W miejsce jednego mnożnika o wartości 0,8 wprowadzono trzy: 0,8 oraz 0,4 i 0,2. (PAP)
Autorka: Danuta Starzyńska-Rosiecka
dsr/ mhr/
