Fundamentem nauczania Jana Pawła II jest godność osoby ludzkiej, a człowiek jest stworzony do miłości okazywanej i rozumianej przede wszystkim jako pragnienia dobra i szczęścia osoby kochanej, również w wymiarze cielesnym – mówi PAP prodziekan Wydziału Teologii KUL ks. prof. Mirosław Brzeziński.
Teolog zapytany przez PAP o wkład Jana Pawła II w naukę Kościoła katolickiego zwrócił uwagę na dowartościowanie małżeństwa, jako komunii osób. "Jan Paweł II używał sformułowania communio personarum i stosował analogię do komunii, która jest pomiędzy osobami Trójcy Świętej. Nauczał, że małżeństwo jest więcej, niż tylko wspólnotą, jest zjednoczeniem psychofizycznym na wszystkich płaszczyznach: emocjonalnej, intelektualnej, wolitywnej i cielesnej" – wyjaśnił.
Zdaniem ks. prof. Brzezińskiego, elementem charakteryzującym nauczanie Jana Pawła II jest właśnie pojęcie "małżeńskiej komunii osób", która po poczęciu i urodzeniu dziecka przekształca się w "komunię rodzinną".
Mówiąc o innym ważnym elemencie nauczania zwrócił także uwagę na spojrzenie na ciało człowieka z perspektywy teologicznej. "Z perspektywy tego, do czego jest stworzone, a więc do miłości okazywanej i rozumianej przede wszystkim jako pragnienia dobra i szczęścia osoby kochanej, również dobra w wymiarze cielesnym" – powiedział dodając, że dotyczy to zarówno życia małżeńskiego, jak i pozamałżeńskiego.
"Miłość stoi na straży takiego traktowania osoby, aby odnosić się do niej z pełnym szacunkiem również w wymiarze cielesnym. Małżonkowie mają szanować własne ciało, ale również ciało współmałżonka. Mają się do niego odnosić z należną mu godnością, ponieważ jest ono integralną częścią osoby ludzkiej" – wyjaśnił teolog.
Jako przykłady nauczania Jana Pawła II o małżeństwie i rodzinie wymienił m.in. napisaną po pierwszym synodzie poświęconym zadaniom rodziny chrześcijańskiej w świecie współczesnym adhortację "Familiaris consortio" (1981) i "List do rodzin" (1994), który ukazał się z okazji ustanowienia Międzynarodowego Roku Rodziny. "To teksty symboliczne, jeśli chodzi o powołanie do małżeństwa, godność każdej z osób w małżeństwie, w życiu rodzinnym" – zauważył.
W nauczaniu papieża teolog dostrzegł także kontynuację myśli Pawła VI zawartej w encyklice "Humanae vitae" (1968) o miłości małżeńskiej, odpowiedzialnym rodzicielstwie, godności aktu małżeńskiego, godności ciała w akcie małżeńskim, konieczności traktowania osoby i jego ciała w sposób podmiotowy, a nie przedmiotowy.
Przypomniał także o katechezach głoszonych przez Jana Pawła II podczas audiencji środowych w latach 1979-84, które ukazały się w książce "Mężczyzną i niewiastą stworzył ich". "Katechezy były kierowane przede wszystkim do pielgrzymów na Placu Świętego Piotra, a potem do wszystkich wiernych. Zostały napisane językiem bardzo zrozumiałym dla przeciętnej osoby, która chce poznać nauczanie o małżeństwie i rodzinie" – wyjaśnił.
Z katechez - dodał ks. prof. Brzeziński – czerpał także świat nauki, dlatego stały się one impulsem do rozpoczęcia badań nad teologią ciała, małżeństwa i rodziny. "Również do rozwoju etyki seksualnej, która jest związana z teologią ciała, płciowością. To był niewątpliwie impuls dla całego świata naukowego, teologii moralnej, małżeństwa i rodziny" – powiedział.
Odpowiadając na pytanie PAP o ocenę zarzutów o tuszowanie przypadków pedofilii wśród księży w czasie posługi jako metropolity krakowskiego i w kontekście jego nauczania stwierdził, że są one absurdalne.
"Nie sądzę, by w jego postępowaniu jako kardynała i papieża mogłaby zaistnieć taka sprzeczność. Cała teologia ciała jest związana z teologią miłości, ze sposobem, w jaki uczył o miłości i pokazywał swoją miłość wobec konkretnych osób. Moim zdaniem jest niemożliwe, że mógłby być nieczuły wobec osób skrzywdzonych przez innych" – powiedział teolog.
"Jeśli prześledzimy całość jego dorobku naukowego, począwszy od dwóch symbolicznych książek, które napisał jeszcze jako kardynał i profesor - +Miłość i odpowiedzialność+ (1960) i +Osoba i czyn+ (1969) - oraz w dokumentach dotyczących osoby ludzkiej, małżeństwa, życia rodzinnego, które publikował jako papież, to w każdym z tych materiałów znajdziemy fundament jego nauczania, czyli godność osoby ludzkiej" – podał.
Natomiast przypominając dzieła podjęte przez Jana Pawła II dla ochrony dzieci, godności człowieka ks. prof. Brzeziński wymienił m.in. utworzenie Papieskiej Rady ds. Rodziny, Papieskiej Akademii Życia, zainicjowanie światowych spotkań młodych i rodzin.
"Nie wyobrażam sobie, żeby ta sama osoba mogła z jednej strony wyrażać taką troskę o człowieka w postępowaniu i nauczaniu, a z drugiej strony – rzekomo podejmować działania polegające na kryciu osób uwłaczających godności osoby ludzkiej. To jest dla mnie niewyobrażalne" – podkreślił.
Nawiązując do marszy papieskich, które w niedzielę odbędą się w wielu miejscach Polski zauważył, że wiele z nich to oddolne inicjatywy. "To wychodzi od ludzi. Zwykli ludzie w zdecydowanej większości niedowierzają tym rzeczom i organizują się" – zauważył.
Zapytany przez PAP o aktualność nauczania Jana Pawła II w kontekście 18. rocznicy jego śmierci wyraził przekonanie, że poruszana w nich tematyka staje się coraz bardziej paląca.
"To nauczanie stoi na straży godności ludzkiej, dlatego jeszcze przez wiele lat pozostanie aktualne" – powiedział. Jako przykład podał zawarte m.in. w listach apostolskich nauczanie o godności kobiety w kontekście jej "uprzedmiotowienia w dzisiejszym społeczeństwie".
"Z listów przenika troska o to, żeby kobieta była szanowana, kochana, żeby odnosić się do niej z należnym szacunkiem i respektem ze względu na to, kim jest" - powiedział.
"Kwestie związane z ochroną osoby ludzkiej, jej godności, z szacunkiem wobec niej stanowią przede wszystkim element, w którym to nauczanie jest nie tylko aktualne, ale powinno być przypominane" – podkreślił dodając, że kardynałowi i późniejszemu papieżowi zależało na przekazaniu "prawdy ewangelicznej", żeby była "zrozumiała dla każdego wierzącego". "Oczywiście to nauczanie stawia wymagania, ale to wynika z tego, że Ewangelia stawia wymagania" - podkreślił.
Zauważył także ciągłość nauczania poprzednika u papieża Franciszka. "Papież Franciszek w swoim nauczaniu bardzo często odwołuje się i cytuje Jana Pawła II. Mimo akcentowania nieco innych aspektów życia małżeńskiego i rodzinnego, to pokazuje ciągłą aktualność jego nauczania, które jest oparte na Ewangelii. A Ewangelia jest niezmienna, ciągle aktualna, dotyczy człowieka, poszanowania jego godności i zbawienia" – stwierdził.
6 marca w TVN 24 został wyemitowany reportaż Marcina Gutowskiego "Franciszkańska 3", dotyczącym tego, co metropolita krakowski kard. Karol Wojtyła wiedział o przypadkach pedofilii wśród księży (lata 1964-1978). Opisane zostały w nim przypadki trzech księży: Bolesława Sadusia, Eugeniusza Surgenta i Józefa Loranca oraz reakcja na nie ówczesnego metropolity krakowskiego. W reportażu pojawiły się wypowiedzi holenderskiego dziennikarza Ekke Overbeeka, autora książki "Maxima Culpa. Co kościół ukrywa o Janie Pawle II".(PAP)
Autor: Piotr Nowak
pin/ mir/
