Prof. Philip James Edwin Peebles. Fot. PAP/T. Żmijewski
Nobliści prof. Philip James Edwin Peebles oraz prof. Barry Clark Barish zostali laureatami pierwszych Nagród Kopernikańskich. „To postacie pomnikowe” - powiedział o laureatach Sekretarz Generalny Akademii Kopernikańskiej prof. Krzysztof Górski. Nagrody przyznano w dziedzinie astronomii.
Nagrody Kopernikańskie za wybitne osiągnięcia naukowe o przełomowym znaczeniu i zasięgu międzynarodowym będą przyznawane co roku.
Indywidualna nagroda wynosi 500 tys. zł.
Pierwszymi laureatami zostali prof. Philip James Edwin Peebles oraz Barry Clark Barish - obaj mają już Nagrody Nobla z fizyki.
"Obydwaj panowie są laureatami tegorocznej, pierwszej edycji Nagród Kopernikańskich, w tym roku w dziedzinie nauk fizycznych. Są to postacie pomnikowe" - powiedział prof. Górski na konferencji prasowej w poniedziałek.
Przypomniał, że założycielską ideą Akademii Kopernikańskiej jest wprowadzanie "maksymalnej wartości dodanej do sceny organizacyjnej polskiej nauki". Jak dodał, Akademia powinna ułatwiać wymianę naukową pomiędzy polskimi i zagranicznymi naukowcami, pomagać w ściąganiu talentów najwyższego kalibru do Polski, a także wspomagać działalność edukacyjną.
Laureaci Nagrody Kopernikańskiej automatycznie stają się członkami Akademii.
Profesor Philip J. E. Peebles jest kanadyjskim astronomem i kosmologiem afiliowanym przy Uniwersytecie Princeton. W 2019 roku został nagrodzony Nagrodą Nobla w dziedzinie fizyki za jego odkrycia w fizycznej kosmologii. Korzystając ze swoich narzędzi teoretycznych i obliczeń, J. Peebles był w stanie zinterpretować kosmiczne promieniowanie tła, które jest pozostałym śladem formowania się wszechświata i odkryć nowe procesy fizyczne. Wyniki pokazały nam wszechświat, w którym tylko pięć procent jego zawartości to znana materia. Reszta, 95 procent, to nieznana ciemna materia i ciemna energia.
Profesor Barry Clark Barish to amerykański fizyk afiliowany przy California Institute of Technology. Wraz z Kipem Thorne’em i Rainerem Weissem został laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki w 2017 roku za decydujący wkład w opracowanie detektora LIGO i zaobserwowanie fal grawitacyjnych.
Uroczystość wręczenia Nagród Kopernikańskich odbędzie się we wtorek 20 czerwca na Zamku Królewskim w Warszawie.
W jednym roku Akademia może przyznać maksymalnie dwie Nagrody Kopernikańskie. Będą one przyznawane kolejno w jednej z kategorii: astronomia (przyznane w tym roku), ekonomia, medycyna, filozofia lub teologia albo prawo. Są to dziedziny, którymi zajmował się Kopernik.
Wyboru laureata dokonuje Prezydium Akademii, natomiast kandydatów mogą zgłaszać: Prezydent RP, premier, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, Izba Akademii, 10 członków Akademii lub jeden z laureatów Nagrody Kopernikańskiej.(PAP)
Autorka: Aleksandra Kiełczykowska
ak/ ann/
