Uhonorowanie w Pałacu Prezydenckim opozycji demokratycznej w PRL, akcja IPN "Zapal Światło Wolności" i organizowany przez PiS Marsz Wolności, Solidarności i Niepodległości to niektóre elementy obchodów 32. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.
W piątek mija 32. rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce 13 grudnia 1981 roku.
Z okazji rocznicy prezydent Bronisław Komorowski wręczy odznaczenia państwowe działaczom opozycji demokratycznej. Uroczystość odbędzie się w Pałacu Prezydenckim. Władze komunistyczne jeszcze 12 grudnia przed północą rozpoczęły zatrzymywanie działaczy opozycji Solidarności. W ciągu kilku dni w 49 ośrodkach internowania umieszczono około 5 tys. osób. Główne uderzenie nastąpiło w Gdańsku, gdzie zebrała się Komisja Krajowa NSZZ "Solidarność" i gdzie w związku z tym przebywało wielu działaczy i doradców związkowych. Pierwszej nocy stanu wojennego zatrzymano w Gdańsku około 30 członków Komisji Krajowej i kilku doradców.
"Zapal Światło Wolności" to tytuł akcji Instytutu Pamięci Narodowej, który zachęca do upamiętnienia ofiar stanu wojennego poprzez zapalenie 13 grudnia o 19.30 w oknie świeczki lub kliknięcie na miniaturkę świecy na stronie internetowej IPN. W przeddzień rocznicy Światło Wolności pojawi się również na fasadzie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie. Akcję patronatem objął prezydent Komorowski, który zapali symboliczne Światło Wolności w oknie Belwederu.
IPN przygotował też propozycje edukacyjne. Ulicami Warszawy na trasie wytyczonej przez miejsca związane ze stanem wojennym przejedzie zabytkowy Ikarus 280. Pasażerów czeka wycieczka z komentarzem historycznym oraz koncert piosenek opozycyjnych. IPN przygotował też wystawę plenerową "Ofiary stanu wojennego" przed stołecznym kościołem św. Stanisława Kostki, dzięki której będzie można poznać sylwetki 56 ofiar z okresu stanu wojennego.
O rocznicy wprowadzenia stanu wojennego przypomni również prezes IPN Łukasz Kamiński, który jedenastu zasłużonym osobom wręczy Krzyże Wolności i Solidarności.
Wozy pancerne i ZOMO-wcy grzejący się przy koksownikach – to obraz, który przywita przechodniów na placu przy stacji metra Centrum w Warszawie. Akcję organizują wolontariusze z Fundacji Odpowiedzialność Obywatelska, którzy chcą przypomnieć o stanie wojennym młodym ludziom znającym ten okres wyłącznie z książek i lekcji. Dla nich zorganizowane będzie także spotkanie z historykiem prof. Antonim Dudkiem i opozycjonistą Adamem Borowskim oraz koncert piosenek Jacka Kaczmarskiego.
O wydarzeniach sprzed 32 lat przypomni także III Marsz Wolności, Solidarności i Niepodległości, który w Warszawie zorganizuje Prawo i Sprawiedliwość.
Według ostatnich zapowiedzi szefa partii Jarosława Kaczyńskiego marsz ma także zwrócić uwagę na niesprawiedliwość społeczną w Polsce. Kaczyński tłumaczył, że marsz jest organizowany po to, by trwała pamięć o wielkim ruchu Solidarności oraz "o podniesionej przeciwko narodowi ręce, ręce sługusów Związku Sowieckiego, którzy wtedy zniszczyli polskie nadzieje i zadali Polsce straty, których skutki trwają po dziś dzień".
W nocy z czwartku na piątek - jak co roku - planowana jest manifestacja przed domem gen. Wojciecha Jaruzelskiego na warszawskim Mokotowie. W ubiegłym roku przed domem Jaruzelskiego zapalono znicze ułożone w kształt krzyża i odczytano nazwiska zabitych w stanie wojennym.
Uczczenie pamięci ofiar stanu wojennego proponuje także Stowarzyszenie "Młodzi Demokraci" - polityczno–społeczna organizacja młodzieżowa związaną z Platformą Obywatelską. W ponad 40 miastach w Polsce m.in. w Warszawie przed tablicą upamiętniającą Grzegorza Przemyka, w Gdańsku przed Pomnikiem Poległych Stoczniowców i w Krakowie na Rynku Głównym przy studzience Walentego Badylaka, młodzi demokraci zapalą znicze.
"Spotkamy się nie po to, żeby szukać winnych, lecz po to, żeby okazać swoją wdzięczność i upamiętnić ofiary stanu wojennego. Przyjdź w wyznaczone miejsce w swoim mieście i wspólnie z nami zapal znicz, aby upamiętnić bohaterów" - zachęcają na facebooku młodzi demokraci.
Muzeum Historii Polski oraz Dom Spotkań z Historią zaprasza ponadto na premierowy pokaz filmów dokumentalnych poświęconych sztuce stanu wojennego pt. "Literatura i prasa podziemna" oraz "Aktorzy w stanie wojennym". Po pokazie planowane jest spotkanie m.in. z pisarzem Markiem Nowakowskim.
W niedzielę 13 grudnia 1981 r. o godz. 6 rano Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju. Władze komunistyczne jeszcze 12 grudnia 1981 roku przed północą rozpoczęły zatrzymywanie działaczy opozycji i Solidarności. W ciągu kilku dni w 49 ośrodkach internowania umieszczono około 5 tys. osób. Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 r., a 22 lipca 1983 r. odwołany, przy zachowaniu części represyjnego ustawodawstwa. (PAP)
nno/ abe/ ura/
