03.06.2009 Warszawa (PAP) - Pod adresem www.rok1989.pl Instytut Pamięci Narodowej uruchomił w środę internetowy portal edukacyjny poświęcony wydarzeniom związanym z obaleniem komunizmu w Europie oraz genezie tych zdarzeń w poszczególnych krajach bloku. Na portalu, stworzonym w związku ze zbliżającą się 20. rocznicą wyborów czerwcowych w Polsce, umieszczono informacje dotyczące historii Polski, Węgier, NRD, Czechosłowacji, Bułgarii i Rumunii.
Portal ma dwie wersje językowe - polską i angielską. Wersja angielska jest dostępna pod adresem www.year1989.pl. Ponadto - jak zapowiedział dyrektor Biura Edukacji Publicznej IPN Łukasz Kamiński - wkrótce mają zostać uruchomione dwie kolejne wersje, niemiecka i rosyjska.
Portal zawiera kalendarium najważniejszych wydarzeń 1989 r. w poszczególnych krajach - w którym opisano szczegółowo wszystkie kolejne miesiące oraz informacje o tym, jakie zdarzenia doprowadziły na przestrzeni lat do upadku systemu komunistycznego.
Przeglądając na przykład kalendarium z lutego 1989 r., przeczytać można o rozmowach Okrągłego Stołu w Polsce; o tym, jak w NRD przy próbie ucieczki zastrzelony zostaje Chris Gueffroy - ostatnia ofiara muru berlińskiego; oraz że w ZSRR w tygodniku "Nowoje Wriemia" ukazuje się wywiad z Lechem Wałęsą.
Kwiecień to m.in. rozpoczęcie procesu wycofywania wojsk sowieckich z Węgier, a w Polsce zakończenie obrad Okrągłego Stołu i podpisanie porozumienia zakładającego legalizację Solidarności i przeprowadzenie częściowo wolnych wyborów parlamentarnych.
W maju w Polsce ukazuje się pierwszy numer "Gazety Wyborczej" - pierwszego niezależnego dziennika w Europie Środkowo-Wschodniej. W czerwcu w Polsce odbywają się wybory parlamentarne, a w Chinach - o których także wspominają twórcy portalu - wojsko masakruje studentów manifestujących na pekińskim placu Tiananmen.
W sierpniu w Polsce Sejm zatwierdza pierwszego niekomunistycznego premiera - Tadeusza Mazowieckiego. W październiku w NRD następuje dymisja Ericha Honeckera. W listopadzie w Czechosłowacji rozpoczyna się "aksamitna rewolucja". W grudniu w Rumunii wykonany zostaje wyrok śmierci na Nicolae Ceausescu, natomiast w Polsce następuje zmiana konstytucji i zniesienie zapisu o przewodniej roli Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej.
W opisach zdarzeń z lat wcześniejszych umieszczono m.in. wiadomości o rewolucji na Węgrzech z 1956 r. - w ciągu kilku dni przywrócono wówczas demokrację, a rząd kierowany przez Imre Nagya wystąpił z Układu Warszawskiego; nadzieje rewolucjonistów stłumiła jednak interwencja Armii Sowieckiej.
Ważny element portalu stanowią także zdjęcia oraz materiały filmowe umieszczone w działach Galeria i Multimedia. Można na przykład obejrzeć film nakręcony podczas posiedzenia inauguracyjnego Okrągłego Stołu z 6 lutego 1989 r. Ponadto umieszczono na portalu kopie dokumentów pochodzące z archiwów IPN - na przykład dokumentu MSW zawierającego analizę sytuacji w Polsce po wyborze Tadeusza Mazowieckiego na premiera.
Portal www.rok1989.pl ma być reklamowany na innych internetowych portalach specjalnym spotem, zatytułowanym "Zaczęło się w Polsce".
Na środowej konferencji Kurtyka przypomniał, że w ramach Roku Kultury Niezależnej - który został zainaugurowany w maju tego roku, a zakończy się w lipcu 2010 r. - IPN zaplanował w całym kraju liczne naukowe i kulturalne imprezy. Szczegółowe informacje o nich można znaleźć na stronie internetowej www.kultura- niezalezna.pl. Przykładowo w październiku w Krakowie odbędzie się konferencja o literaturze niezależnej w PRL, a w Szczecinie sesja o prasie "drugiego obiegu". (PAP)
jp/ abe/ mow/