Brama dawnego obozu Auschwitz z napisem Arbeit macht frei, fot. PAP/A. Grygiel
Uroczystości 84. rocznicy pierwszej deportacji Polaków do niemieckiego obozu Auschwitz odbędą się 14 czerwca – podało Muzeum Auschwitz. Rozpocznie je msza w Harmężach. Hołd więźniom uczestnicy złożą między innymi przy Ścianie Straceń w byłym Auschwitz I.
Patronat honorowy na obchodami objął Prezydent RP Andrzej Duda.
14 czerwca 1940 roku zaczął funkcjonować niemiecki obóz Auschwitz. Współcześnie rocznica tych wydarzeń obchodzona jest w Polsce jako Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.
Uroczystości rozpocznie 14 czerwca o godzinie 11.30 msza w Centrum św. Maksymiliana w Harmężach koło Oświęcimia. W podziemiach tej świątyni znajduje się poświęcona obozowej gehennie ekspozycja prac Mariana Kołodzieja, więźnia z pierwszego transportu.
O godzinie 13.00 złożone zostaną kwiaty pod tablicą upamiętniającą deportację I transportu Polaków do Auschwitz, która znajduje się na ścianie jednego z budynków Małopolskiej Uczelni Państwowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu. W piwnicach tego obiektu Niemcy uwięzili pierwszych więźniów. Obóz Auschwitz nie był jeszcze gotowy na ich przyjęcie.
Na godzinę 14.00 zaplanowano upamiętnienie pod Ścianą Śmierci w byłym obozie Auschwitz I. Kwiaty i znicze złożą byli więźniowie, a także przedstawiciele oficjalnych delegacji władz państwowych i organizatorów obchodów. Ściana Straceń jest miejscem szczególnym. To przed nią Niemcy rozstrzelali wiele tysięcy osób, głównie Polaków.
W dniu rocznicy, w godzinach od 8.00 do 19.00, będzie możliwe indywidualne uczczenie pamięci więźniów z pierwszego transportu i złożenie wieńców oraz zniczy pod Ścianą Śmierci. Wymagane jest wcześniejsze zgłoszenie pod adresem: 14czerwca.upamietnienia@auschwitz.org w celu ustalenia godziny wejścia.
14 czerwca 1940 roku Niemcy skierowali z więzienia w Tarnowie do obozu Auschwitz 728 Polaków. Wśród nich byli żołnierze kampanii wrześniowej, członkowie podziemnych organizacji niepodległościowych, gimnazjaliści i studenci, a także niewielka grupa polskich Żydów. Otrzymali oni numery od 31 do 758. Z 728 deportowanych więźniów, wojnę przeżyło 325 osób, zginęło 292, a w przypadku 111 los jest nieznany.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 r., aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów. Spośród około 140-150 tys. deportowanych do obozu Polaków zginęła niemal połowa. W Auschwitz ginęli także Romowie, jeńcy sowieccy i osoby innej narodowości.
Organizatorami oficjalnych uroczystości oprócz muzeum są między innymi samorządy, krakowski oddział IPN, fundacje i stowarzyszenia zajmujące się kultywowaniem pamięci o ofiarach, diecezja bielsko-żywiecka, franciszkanie, a także oświęcimskie Centrum Żydowskie i stowarzyszenie Romów. (PAP)
Autor: Marek Szafrański
szf/ dki/
