Tzw. afisze śmierci zawierające informacje o mieszkańcach Krakowa rozstrzelanych w czasie niemieckiej okupacji prezentuje wystawa czasowa „Spirala zbrodni. Krakowianie na afiszach śmierci” w Fabryce Emalia Oskara Schindlera. Towarzyszą im eksponaty opowiadające o tragicznych losach zamordowanych.
Jak przypomnieli w czwartek kuratorzy wystawy Tomasz Stachów oraz Wojciech Górny, tzw. afisze śmierci, wywieszane publicznie dużego formatu kolorowe plakaty z nazwiskami rozstrzelanych, były elementem hitlerowskiego terroru mającym potęgować psychologiczny efekt zastraszania osiągany publicznymi egzekucjami.
Informacje o rozstrzelanych – wskazali organizatorzy wystawy - zaczęto umieszczać na „afiszach śmierci”, które rozwieszano na ulicach miast Generalnej Guberni od listopada 1943 r. Znajdowały się na nich listy nazwisk zakładników i więźniów, którzy zostali skazani na karę śmierci za czyny popełnione przeciwko władzy okupacyjnej. Obwieszczenia zawierały również nazwiska osób, na których wyrok został wykonany. Ich publikacja miała związek z rozporządzeniem Hansa Franka z 2 października 1943 r. „O zwalczaniu zamachów na niemieckie dzieło odbudowy w Generalnym Gubernatorstwie”. Od jesieni 1943 r. do stycznia 1945 r. przeprowadzono w Krakowie kilkadziesiąt masowych egzekucji.
Zasadniczym okresem wystawy są lata 1943–1945, czyli okres, w którym funkcjonowały tzw. afisze śmierci. Wystawa kończy się segmentami poświęconymi: pamięci, upamiętnieniom i procesom po 1945 r. i sięga czasów współczesnych.
Wystawa w Muzeum Krakowa - Fabryce Emalia Oskara Schindlera prezentuje m.in. oryginalne obwieszczenia, świadectwa rodzin ofiar, pamiątki po zamordowanych, dokumenty z instytucji zajmujących się okresem okupacji niemieckiej w Krakowie.
Kuratorzy przekazali, że tematycznie ekspozycja koncentruje się na okresie okupacji niemieckiej w Krakowie, a więc od 6 września 1939 r., kiedy to wojska niemieckie wkroczyły do Krakowa, do wkroczenia Armii Czerwonej do miasta 18 stycznia 1945 r. Zasadniczym okresem wystawy są lata 1943–1945, czyli okres, w którym funkcjonowały tzw. afisze śmierci. Wystawa kończy się segmentami poświęconymi: pamięci, upamiętnieniom i procesom po 1945 r. i sięga czasów współczesnych.
Ekspozycję czasową będzie można oglądać od 24 maja 2024 r. do 1 czerwca 2025 r. w Fabryce Emalia Oskara Schindlera.(PAP)
rgr/ miś/