Powstanie Warszawskie, żołnierze niemieccy przy obsłudze nosiciela ładunków wybuchowych Goliath. Podobny sprzęt został użyty na ul. Kilińskiego, fot. CAF/PAP (reprodukcja)
Powstańcy zdobywają gmach czechosłowackiego poselstwa przy Pięknej. W wybuchu niemieckiego nosiciela ładunków wybuchowych B-IV na ul. Kilińskiego ginie ok. 300 osób. W ruinach getta Niemcy rozstrzeliwują 40 więźniów Pawiaka. Wśród nich jest konstruktor lotniczy, por. AK Antoni Kocjan.
Powstańcy zdobywają budynek poselstwa czechosłowackiego (obecnie Ambasada Republiki Czeskiej) przy ul. Pięknej 18 przy Al Róż.
Powstanie Warszawskie dzień po dniu: 9 sierpnia
Oddziały "Baszty" atakują obsadzoną przez silnie uzbrojoną kompanię Waffen-SS, Szkołę Rękodzielniczą przy Kazimierzowskiej 60 oraz budynek mieszkalny tzw. dom Wedla przy Puławskiej 24, jednak ponoszą duże straty. Umocnione obiekty bez powodzenia atakowano już w pierwszych dnia Powstania.
Trwa wsparte bronią pancerną, artylerią i "Goliatami" niemieckie natarcie na Muranowie. Powstańcy wycofują się z ul. Stawki. Od zachodu zacieśnia się niemiecki pierścień wokół Starówki. Od strony północnej broni jej reduta PWPW, jednak i ona jest wielokrotnie atakowana z ziemi i powietrza.
Powstanie Warszawskie dzień po dniu: 10 sierpnia
Po południu żołnierze baonu "Gustaw" wprowadzają na ul. Podwale zdobyczny pojazd - nosiciel ładunków wybuchowych Sd. Kfz 301 Ausf. C - Schwere Laudungstrager B-IV przewoził 450 kg materiału wybuchowego i był zasilany silnikiem spalinowym. Kierowca podprowadzał pojazd w rejon celu, następnie opuszczał go, sterował za pomocą fal radiowych i uruchamiał detonator.
Około godz. 19 otoczony wiwatującym tłumem cywilów i powstańców B-IV eksploduje na ul. Kilińskiego. Ginie około 300 osób. Wśród ofiar jest m.in. aktor, 53-letni Józef Kotschy-Orwid. W latach 1933–1939 zagrał w sumie w kilkudziesięciu polskich filmach, m.in. "Każdemu wolno kochać" Krawicza czy "Dodek na froncie" Waszyńskiego. Podczas wybuchu pojazdu zwanego "czołgiem-pułapką" niegroźne rany odniósł komendant główny AK gen. "Bór", który obserwował zdarzenie z okna pałacu Raczyńskich przy ul Długiej 7.
Powstanie Warszawskie dzień po dniu: 11 sierpnia
W ruinach getta SS-mani mordują jedną z ostatnich grup więźniów Pawiaka. Wśród rozstrzelanych jest konstruktor szybowców i szef Referatu Lotniczo-Pancernego Biura Studiów Przemysłowych Oddziału II (wywiadu) AK por. Antoni Kocjan. Przyczynił się on do rozszyfrowania przez Aliantów niemieckiej broni rakietowej V-2. Wraz ze zdobytym egzemplarzem rakiety miał być wysłany drogą lotniczą (operacja Most III) do Londynu, jednak 1 czerwca 1944 został aresztowany przez gestapo i uwięziony na Pawiaku. Mimo tortur nie wydał nikogo.
Powstanie Warszawskie dzień po dniu: 12 sierpnia. Churchill apeluje do Stalina o pomoc
Biuro Informacji i Propagandy AK, w sali kina "Palladium" organizuje pierwszy powstańczy seans filmowy - trzy kroniki filmowe "Warszawa walczy". Na sali przy Złotej 7/9 są obecni zarówno powstańcy, jak i cywile.
W nocy z 13/14 sierpnia w Parku Skaryszewskim rozbija się trafiony przez niemiecką artylerię przeciwlotniczą Liberator EV961 ze 178. Dywizjonu Bombowego RAF pod dowództwem Kanadyjczyka, por. George'a Dougalda MacRae. Przeżyje tylko strzelec pokładowy sierż. Henry Lloyd Lyne. (PAP)
autor: Maciej Replewicz
mr/ wj/ lm/
