21. Festiwal Kultury Żydowskiej Warszawa Singera rozpocznie się w sobotę

Podczas wtorkowej konferencji prasowej, Dawid Szurmiej aktor i reżyser, członek Zarządu Fundacji Shalom, która jest organizatorem festiwalu, wyjaśnił, że „pamięta początki Festiwalu i że zaczynało się własnym sumptem”. „Dziś jest to wielka machina przede wszystkim, która po tych 21 latach istnienia trwa ponad tydzień w kilku miastach Polski” - mówił. „Zdarzyło się już, że festiwal był w Nowym Jorku i wierzę, że jeszcze będzie, bo to jest taki nasz most międzykulturowy” - dodał.

„Cudowne jest to, że festiwal może pokazać taką dozę kultury żydowskiej w pigułce w ciągu tygodnia” - mówił. „Na co dzień mamy Teatr Żydowski, mamy wiele pięknych instytucji, jak POLIN, Centrum Kultury Jidysz, które oferują ludziom zainteresowanym kulturą żydowską na co dzień coś. Ale tutaj mamy to wszystko skomasowane w ciągu jednego tygodnia” - podkreślił Dawid Szurmiej.

„Cudowne jest to, że festiwal może pokazać taką dozę kultury żydowskiej w pigułce w ciągu tygodnia.”

Przypomniał, że „na początku to był festiwal, który był budowaniem pewnego mostu”. „Kiedyś to Icchok Baszewis Singer stworzył most w drugą stronę. Opisywał Warszawę, mieszkając w Stanach Zjednoczonych i pisząc w jidysz, opisywał przedwojenną Polskę i tak tworzył powojenną kulturę żydowską w Stanach Zjednoczonych” - tłumaczył członek Fundacji Shalom. „Dziś na kanwie jego twórczości my możemy tworzyć kulturę jidysz dalej w Polsce. I dzięki tak naprawdę nie tylko osobom w Polsce, ale także dzięki tym artystom, którzy przyjeżdżają tutaj, żeby ten most zbudować w dwie strony” - zaznaczył Dawid Szurmiej.

Dawid Szurmiej nawiązał do koncertu finałowego festiwalu. „Mam wrażenie, że koncert skrzypka Ary Malikiana z zespołem jest uosobieniem tego wszystkiego, o czym tutaj rozmawiamy. Jest uosobieniem tradycji i nowoczesności, jest uosobieniem fantazji (...) i tradycji. Jest to muzyk, który łączy kulturę żydowską, kulturę arabską, kulturę klezmerską, kulturę romską. I myślę, że tego bardzo potrzeba dzisiaj światu” - powiedział. „Cudownie, że koncertem tak wybitnego artysty w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej będziemy mieli okazję zakończyć tegoroczną edycję festiwalu” - ocenił.

Koncert finałowy hiszpańskiego skrzypka i kompozytora pochodzenia ormiańskiego, urodzonego w Libanie odbędzie się 1 września o godz. 19 w Teatrze Wielkim - Operze Narodowej w Warszawie.

Kierownik literacki Teatru Żydowskiego Remigiusz Grzela wyjaśnił, że podczas 21. Festiwalu Kultury Żydowskiej Warszawa Singera zaplanowano ponad 100 wydarzeń artystycznych.

Przypomniał, że podczas minionych 20 edycji festiwalu odbyło się „prawie 2 tys. 800 wydarzeń artystycznych w 54 lokalizacjach”. Wystąpiło podczas niego ponad 3 tys. 760 artystów, a uczestniczyło w nim 1 mln 200 tys. widzów.

Jak wyjaśnił Remigiusz Grzela jednym z wydarzeń festiwalu będzie występ amerykańskiego kantora Yaakova „Yanky” Lemmera, który 24 sierpnia o godz. 22 na Scenie Letniej Teatru Żydowskiego wykona tradycyjne pieśni szabatowe. Akompaniował mu będzie na fortepianie Menachem Bristowski. Sam koncert dedykowany jest pamięci Szymona Szurmieja w 10. rocznicę jego śmierci.

„Koncert >>Yanky'ego<< stanowi taki most do przeszłości. (...) Przedstawia bardzo żyjącą kulturę żydowską, kulturę jidysz, która ma się świetnie w Nowym Jorku” - ocenił Dawid Szurmiej.

„Festiwal Warszawa Singera jest jednym z najważniejszych warszawskich festiwali. Ma nie tylko wielką wartość artystyczną, ale przede wszystkim odwołuje się do dziedzictwa żydowskiego stolicy” - mówił dyrektor Biura ds. Kultury Urzędu m.st. Warszawy Artur Jóźwik. „Mam wrażenie, że sam festiwal jest już też dziedzictwem Warszawy i nie wyobrażam sobie, żeby na mapie kulturalnej miasta tego festiwalu nie było” - podkreślił. Zwrócił uwagę, że „Warszawa Singera jest marką, która coraz bardziej się rozszerza i my jesteśmy bardzo dumni, że możemy swoją cegiełkę w postaci finansów dołożyć do tego, żeby ten festiwal się rozwijał”.

W konferencji prasowej uczestniczyła także m.in. piosenkarka Sława Przybylska, która wystąpi 27 sierpnia o godz. 17.30 z koncertem „Pamiętasz była jesień” w stołecznym Teatrze Kwadrat.

„(...) sam festiwal jest już też dziedzictwem Warszawy i nie wyobrażam sobie, żeby na mapie kulturalnej miasta tego festiwalu nie było.” 

Festiwal Warszawa Singera rozpocznie się w sobotę. Na ten dzień zaplanowano m.in. koncert Big Bike Orchestra – Orkiestra na dużym rowerze. Jest to zespół pop-folkowy, który gra na instrumentach jeżdżąc na sześcioosobowym rowerze.

W niedzielę o godz. 20 zaplanowano natomiast uroczyste otwarcie festiwalu. Podczas koncertu po raz kolejny na festiwalu wystąpi kantor Yaakov „Yanky” Lemmer, a towarzyszyć mu będzie pianista Menachem Bristowski oraz klarnecista Oliwier Andruszczenko, akordeonista Mateusz Wachowiak i kontrabasista Roman Chraniuk.

Miejscem koncertów i recitali będzie także otwierana na czas festiwalu Scena Letnia Teatru Żydowskiego. Wśród wykonawców są m.in. formacja folkowa Svahy, Patryk Zakrocki i Michał Bryndal, zespół Czarnina, a także austriacki klezmer band Die Hawaras, aktor i performer Yuri Vedenyapin oraz Symcha Keller z zespołem.

Na ul. Senatorskiej będzie można także obejrzeć dwa projekty w wykonaniu młodych aktorek Teatru Żydowskiego. Pierwszy z nich to spektakl muzyczno-poetycki „Śpiew za drutami” - tak zatytułowany jest tom z poezją Henryki i Ilony Karmel - z udziałem Emmy Herdzik i Adrianny Kieś. Drugim wydarzeniem jest performance muzyczny „Babcia Judzia mawiała… czyli o tym, że wszyscy mamy serca” w wykonaniu Adrianny Dorociak i Karoliny Gwóźdź.

Miejscem koncertów będzie także kościół pw. św. Antoniego z Padwy. Jednym z nich będzie koncert klasyczny prezentujący twórczość niemieckiego kompozytora pochodzenia żydowskiego Feliksa Mendelssohna w wykonaniu Royal String Quartet. RSQ to działający od ćwierćwiecza polski kwartet smyczkowy, którego skład tworzą Izabella Szałaj-Zimak, Elwira Przybyłowska, Paweł Czarny oraz Michał Pepol.

Koncerty odbędą się również w Teatrze Kwadrat. Zagrają tu m.in. polsko-izraelska artystka Olga Avigail Mieleszczuk oraz zespół Tango Attack, który zaprezentuje projekt „Bramy Jerozolimy”, a towarzyszyć im będzie perkusista Erez Mounk. Jednym z koncertów tej edycji będzie występ Liraz, izraelskiej artystki o irańskich korzeniach, inspirującej się muzyką irańską sprzed rewolucji 1979 r., która przyjedzie ze swoim zespołem. Najnowszy projekt „Narkotyki” zaprezentuje Jan Emil Młynarski, a towarzyszyć mu będzie Brass Federacja.

Natomiast w piątek na placu Grzybowskim, po wspólnej kolacji szabatowej, odbędzie się koncert plenerowy „Noc Klezmerów”, podczas którego wystąpi krakowski zespół KROKE.

CZYTAJ TAKŻE

VIII edycja Festiwalu Kultury Żydowskiej "Warszawa Singera"

Obok muzyki ważnym elementem festiwalu jest teatr. W ramach teatralnej odsłony festiwalu a po raz pierwszy wystąpią artyści z Serbii, na czele z aktorką Mileną Radulivić. Zaprezentują sztukę Icchoka Baszewisa Singera „Tajbełe i jej demon”. Kolektyw teatralny Teatr Śmiechu z Frankfurtu nad Odrą przedstawi natomiast częściowo lalkowy spektakl inspirowany prozą Brunona Schulza „Republika marzeń” w reż. Franka Soenhle.

Na scenach Teatru Żydowskiego widzowie będą mieli okazję zobaczyć m.in. takie spektakle repertuarowe, jak „Dybuk” w reż. Mai Kleczewskiej, „Circus Kafka” w reż. Michała Walczaka, „Podróżnicy” Pawła Mossakowskiego w reż. Gosi Dębskiej, „Szlagiery żydowskiego kabaretu” w reż. Gołda Tencer.

Na widzów czekają też najnowsze spektakle Teatru Żydowskiego - czerwcowa premiera, czyli spektakl "Houdini. Odyseja magiczna" w reż. Michała Walczaka, „Miasto bez Żydów” w reż. Karoliny Kirsz — marcowa premiera na motywach powieści Hugo Bettauera. Zostanie też pokazany spektakl „Żydowski pies” w reż. Ewy Galicy, na podstawie książki Ashera Kravitza.

Częścią festiwalu będzie również Żydowski Salon Literacki, podczas którego odbędą się spotkania autorskie m.in. z Jackiem Leociakiem, Patrycją Dołowy, Elżbietą Ficowską, Cezarym Harasimowiczem, Grzegorzem Gaudenem czy Heleną Lindskog. Odbędą się również spotkania z cyklu „Opowiedz mi swoją historię” prowadzone przez m.in. Jana Ordyńskiego, zaś podczas spotkań z cyklu „Mistrzowie Czytają” posłuchamy najlepszej prozy żydowskiej w wybitnych interpretacjach polskich aktorów. Zaplanowano ponadto pokazy filmowe, wystawy oraz warsztaty i spacery historyczne.

Szczegółowy program festiwalu można znaleźć na stronie: http://shalom.org.pl/.

Organizatorem festiwalu jest Fundacja Shalom. Patronat honorowy nad festiwalem sprawują Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Hanna Wróblewska, Prezydent m.st. Warszawy Rafał Trzaskowski i Ambasador Izraela w Polsce Yacov Livne.(PAP)

gj/ akr/ aszw/