Prace ekshumacyjne w Puźnikach na Podolu to jeden z 15 wniosków, które złożyła polska strona. Dostrzegam dobrą wolę ze strony ukraińskiej - napisała w mediach społecznościowych minister kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska.
Prace ekshumacyjne w Puźnikach na Podolu to jeden z 15 wniosków, które złożyła polska strona. Każda sprawa jest tak samo ważna i jest rozpatrywana indywidualnie pod kątem spełnienia wymogów formalnych - napisała w mediach społecznościowych minister kultury i dziedzictwa narodowego Hanna Wróblewska.
Szefowa resortu podkreśliła, że dostrzega dobrą wolę ze strony ukraińskiej.
W procesie negocjacji jako Polska jesteśmy jednością - działamy w interesie narodowym. Grupa robocza przegląda procedury, które nie zadziałały w poprzednich latach. Negocjujemy ze stroną ukraińską i sprawdzamy, co możemy zmienić w bardzo skomplikowanych procedurach, by teraz proces przebiegał sprawniej - wyjaśniła.
Między Warszawą i Kijowem od wiosny 2017 r. trwa spór wokół zakazu poszukiwań i ekshumacji szczątków polskich ofiar wojen i konfliktów na terytorium Ukrainy, wprowadzonego przez ukraiński IPN. Zakaz został wydany po zdemontowaniu pomnika UPA w Hruszowicach (woj. podkarpackie) w kwietniu 2017 r.
Decyzja o zniesieniu obowiązującego od 2017 r. moratorium na poszukiwania i ekshumacje szczątków polskich ofiar zbrodni wołyńskiej została ogłoszona pod koniec listopada 2024 r. podczas wspólnej konferencji prasowej ministrów spraw zagranicznych Polski i Ukrainy, Radosława Sikorskiego i Andrija Sybihy.
Ukraina potwierdziła wówczas, że nie ma żadnych przeszkód do prowadzenia przez polskie instytucje państwowe i podmioty prywatne we współpracy z właściwymi instytucjami ukraińskimi prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych na terytorium Ukrainy, zgodnie z ustawodawstwem ukraińskim i zadeklarowała gotowość do pozytywnego rozpatrywania wniosków w tych sprawach.
W latach 2017-2024 IPN wystosował do organów ukraińskiej administracji dziewięć oficjalnych wniosków ogólnych, które obejmowały uzgodnienie możliwości prowadzenia prac poszukiwawczych i ekshumacyjnych w 65 lokalizacjach. Część z nich została rozpatrzona pozytywnie i prace przeprowadzono. W innych miejscach nie wyrażono zgody na prace. Niektóre wnioski pozostały bez odpowiedzi.
10 stycznia br. premier Donald Tusk poinformował na platformie X Jest decyzja o pierwszych ekshumacjach polskich ofiar UPA. Dziękuję ministrom kultury Polski i Ukrainy za dobrą współpracę. Czekamy na kolejne decyzje - dodał. Wiceminister kultury Ukrainy Nadżos przekazał PAP, że Ukraina i Polska wymieniły się listami miejsc do poszukiwań i ekshumacji szczątków ofiar wzajemnych konfliktów historycznych.
15 stycznia prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski spotkał się w Warszawie z premierem Tuskiem. Podczas konferencji po spotkaniu Tusk nawiązał do kwestii polityki historycznej i sprawy zbrodni wołyńskiej. Zapewnił, że strona polska i ukraińska odnajdują wspólny język i metody wspólnego działania, jeśli chodzi o kwestię zbrodni wołyńskiej i te kwestie dramatyczne, drażliwe w naszej historii.
Maciej Replewicz (PAP)
mr dki