
14-15 marca 1990 r. w Warszawie powstał Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Po latach kłamliwej propagandy komunistycznej związek prężnie rozpoczął prace nad przywracaniem prawdy o Armii Krajowej.
Po latach PRL, gdy historia Armii Krajowej była permanentnie zakłamywana i manipulowana, nadszedł czas, gdy można było mówić prawdę. Właśnie wtedy powstał Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Większość weteranów miała wówczas 65–70 lat i włączyła się do prac nad przywracanie prawdy o AK. Zaczęły licznie powstawać publikacje historyczne, tablice pamiątkowe i pomniki.
Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej założono na I Walnym Zjeździe, który odbył się 14-15 marca 1990 r. w Warszawie. Powstał z połączenia Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej, Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz organizacji kombatanckich na obczyźnie. "Głównym celem organizacji jest obrona godności imienia i pamięci żołnierzy AK. Na początku lat 90. XX w., po zorganizowaniu środowisk, kół i okręgów, związek liczył ponad 80 tys. członków, w roku 2008 – ok. 35 tys., a w 2011 r. – ok. 10 tys. osób ze stażem żołnierskim w szeregach Armii Krajowej" – napisano na stronie ŚZŻAK. Jak poinformował PAP przedstawiciel ŚZŻAK Maciej Małozięć, członek prezydium zarządu głównego, w 2024 r. liczba członków kombatantów wynosiła 656 osób.
Najwyższą władzą związku jest Zjazd Delegatów, a w okresach międzyzjazdowych władzę sprawują Zarząd Główny oraz Główna Komisja Rewizyjna i Główny Sąd Koleżeński. Operacyjnie działalnością związku kieruje prezes zarządu głównego oraz 12-osobowe prezydium zarządu głównego.
W 2025 r. mija 35 lat od powstania ŚZŻAK. Liczba żyjących kombatantów jest niewielka, a ich wiek sprawia, że nie mogą już działać aktywnie. To stawia przez ŚZŻAK nowe wyzwanie – jak w kolejnych latach realizować misję związku.
"W początkach naszej działalności mieliśmy przywilej współpracy z liczną grupą weteranów, którzy byli nie tylko świadkami, ale i bezpośrednimi uczestnikami historii. Dziś, w obliczu malejącej liczby żyjących kombatantów, nasze zadania i cele ewoluują, jednak nasza misja pozostaje – jest nią troska o dobro Rzeczypospolitej Polskiej i dziedzictwo Armii Krajowej oraz Polskiego Państwa Podziemnego" – powiedział PAP Rafał Obarzanek, wiceprezes zarządu głównego ŚZŻAK.
"W związku z obchodami 35-lecia ŚZZAK zamierzamy przystąpić do realizacji wieloletniego programu działania związku +Sztafeta+, na lata 2025-2030, który ma być naturalnym następstwem i rozszerzeniem naszych dotychczasowych działań. Skupiamy się na edukacji młodych pokoleń, promocji prawdy historycznej i trosce o miejsca pamięci" – tłumaczył Obarzanek. "Nasz program zakłada intensyfikację współpracy z różnymi instytucjami, takimi jak placówki oświatowe, organizacje pozarządowe, a także instytucje kulturalne i naukowe. Poprzez te działania dążymy do zbudowania trwałej pamięci i zrozumienia historycznych wartości, które były drogie bohaterom walczącym o niepodległość Polski w okresie II wojny światowej oraz w latach powojennych. Otwieramy się również na nowych członków – rodziny żołnierzy Polski Podziemnej oraz sympatyków ideałów AK" – dodał.
Obarzanek i Małozięć zapewnili, że odpowiednie uhonorowanie żołnierzy Armii Krajowej i działaczy Polski Podziemnej jest ich priorytetem. "Jesteśmy przekonani, że m.in. dzięki wspomnianemu programowi +Sztafeta+ i nieustannej realizacji naszej misji, w myśl kontynuacji Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej oraz współpracy z szerokim spektrum partnerów uda się nam skutecznie przekazywać wartości płynące z historii AK kolejnym pokoleniom Polaków. Przed nami wiele wyzwań, ale z niezachwianą wiarą w znaczenie naszej misji kontynuujemy działalność, mając na względzie dobro i pamięć o Polsce Walczącej" - powiedział Obarzanek.
Od 35 lat Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej wydaje miesięcznik "Biuletyn Informacyjny AK", który nawiązuje swoim tytułem do najważniejszego czasopisma konspiracyjnego z czasów okupacji. Periodyk powołano do życia na I Walnym Zjeździe w marcu 1990 r. Wtedy też podjęta została decyzja, że będzie on organem prasowym ŚZŻAK. (PAP)
szt/ miś/ dki/