Prezydent Węgier Janos Ader oraz sędziowie Sądu Najwyższego Izraela wezmą udział w tegorocznym Marszu Żywych w Oświęcimiu – podało we wtorek Muzeum Auschwitz. Upamiętniona podczas niego zostanie zagłada węgierskich Żydów, której Niemcy dokonali 70 lat temu.
Żydzi z Węgier, podczas II wojny państwa sojuszniczego Rzeszy, stanowili najliczniejszą grupę deportowanych do Auschwitz. Niemcy przywieźli do obozu od maja do lipca 1944 roku ok. 438 tys. osób. Większość z nich zgładzili. Ogółem spośród około 800 tys. Żydów żyjących na Węgrzech wojnę przeżyło mniej niż 200 tys. 28 kwietnia w hołdzie ofiarom uczestnicy Marszu Żywych – przede wszystkim Żydzi z całego świata, a także Polacy - przejdą trzykilometrową trasą między byłymi obozami Auschwitz i Birkenau.
Marsz Żywych to projekt edukacyjny, pod auspicjami którego Żydzi, głównie uczniowie i studenci, odwiedzają miejsca Zagłady utworzone przez Niemców podczas wojny na okupowanych ziemiach polskich. Poznają historię Żydów w Polsce, spotykają się z rówieśnikami i polskimi Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata.
Kulminacją projektu jest przemarsz z byłego obozu Auschwitz I do byłego obozu Auschwitz II-Birkenau dla uczczenia pamięci ofiar Holokaustu. Odbywa się tradycyjnie w Dniu Pamięci o Szoa (Jom Ha-Szoa), którego data w kalendarzu gregoriańskim jest ruchoma. Ustalana jest bowiem w oparciu o kalendarz żydowski. Jom Ha-Szoa przypada 27 dnia miesiąca Nisan. Dzień został ustanowiony w 1951 roku przez Kneset. Jego data związana jest z powstaniem w getcie warszawskim.
Pierwszy Marsz odbył się w 1988 roku. Uczestniczyło w nim 1,5 tys. Żydów. Kolejne były organizowane co dwa lata. Począwszy od roku 1996 odbywają się corocznie. Największy dotąd Marsz odbył się w 2005 roku, gdy przypadała 60. rocznica wyzwolenia Auschwitz. Z byłego Auschwitz I do byłego Auschwitz II-Birkenau przeszło 20 tys. osób, w tym delegacje z prawie 50 krajów. W ciągu ponad 25 lat trasę między byłymi obozami pokonało około 150 tys. osób.
W Marszach uczestniczyli między innymi: dwukrotnie prezydent Aleksander Kwaśniewski, prezydenci Izraela - Ezer Weizman i Mosze Kacaw, premierzy Polski - Jerzy Buzek i Marek Belka, Izraela – Ariel Szaron, Benjamin Netanjahu, a także Węgier Ferenc Gyurcsany. W 2005 roku uczestnikiem Marszu był noblista Elie Wiesel i obecny prezydent Izraela Szimon Peres. W 2007 roku uczestnikiem był Rafi Eitan, który dowodził akcją ujęcia Adolfa Eichmanna, jednego z największych zbrodniarzy nazistowskich, odpowiedzialnego za masową zagładę Żydów.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości. (PAP)
szf/ mlu/ jra/
