Dowódca spod Mokry bohaterem spotkania w Częstochowie

W środę 19 listopada o godz. 18. w Przystanku Historia Centrum Edukacyjnego IPN im. gen. Janusza Gąsiorowskiego w Częstochowie, przy al. Najświętszej Maryi Panny 52, rozpocznie się spotkanie poświęcone pamięci płk. Juliana Filipowicza i żołnierzy dowodzonej przez niego Wołyńskiej Brygady Kawalerii.
 
W trakcie środowego spotkania zaplanowano także promocję nowego plakatu edukacyjnego wydanego przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej IPN w Katowicach.

Płk Julian Filipowicz (a od 1942 r. generał) we wrześniu 1939 r,  dowodził Wołyńską Brygadą Kawalerii i na jej czele wsławi się w heroicznym boju stoczonym pod Mokrą z niemiecką 4 Dywizją Pancerną. W następnych trzech tygodniach toczył zacięte walki - aż do bitwy pod Tomaszowem Lubelskim i już pod koniec września zaangażował się w działalność konspiracyjną.

Na początku 1940 r, został aresztowany przez Gestapo i osadzony w więziony na Pawiaku, skąd jednak udało mu się zbiec. Po ponownym aresztowaniu trafił do osławionego więzienia na Montelupich w Krakowie. Został tam tak mocno skatowany, że Niemcy uznali go za zmarłego i umieścili w kostnicy. Zaraz po tym, gdy odzyskał przytomność, zdołał jednak uciec. 

Już w 1942 r. stanął na czele białostockiego okręgu Armii Krajowej. ale nigdy nie odzyskał pełni sił i zmarł w sierpniu 1945 r. 

Kolejnym elementem programu środowego spotkania w częstochowskim Przystanku Historia będzie wykład Adama Kurusa „Nieznane fakty o boju Wołyńskiej Brygady Kawalerii pod Mokrą 1 IX 1939”, w trakcie którego uczestnicy poznają rzeczywisty przebieg boju, dowiedzą się jakie siły niemieckie faktycznie brały udział w walce, jakie było uzbrojenie polskiej kawalerii w 1939 roku, jakie rzeczywiste straty poniosła tego dnia 4 Dywizja Pancerna oraz m.in. czy polskie karabiny przeciwpancerne rzeczywiście okazały się skuteczne w walce z niemiecką bronią pancerną.

Całość zostanie zilustrowana licznymi dokumentami, mapami i fotografiami archiwalnymi. Będzie to trzydziesty czwarty z cyklu wykładów „II wojna światowa w regionie częstochowskim”.
 
Wydarzeniu towarzyszyć będzie także okazjonalna wystawa archiwalnych fotografii z pola bitwy pod Mokrą oraz oryginalnych pamiątek związanych z bojem i jego uczestnikami, pochodzących ze zbiorów prywatnych. Po raz pierwszy pokazane zostaną m.in. pamiątki po wachm. Stanisławie Wojciechowskim, zastępcy dowódcy plutonu przeciwpancernego 21 Pułku Ułanów Nadwiślańskich, który za udział w boju pod Mokrą został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari. Wstęp wolny. (PAP)

j/