Minister kultury i dziedzictwa narodowego Marta Cienkowska w Muzeum Narodowym we Wrocławiu. Fot. PAP/Maciej Kulczyński
W Muzeum Narodowym we Wrocławiu można oglądać „Klęczącą postać z lunetą” autorstwa Jaroslava Vonki, odzyskaną w wyniku działań restytucyjnych MKiDN we współpracy z pracownikami wrocławskiego muzeum - podał resort kultury.
Rzeźba jest prezentowana na wystawie najnowszych nabytków pt. „Nieśmiertelny Vonka. Z okazji 150-lecia urodzin genialnego kowala”.
Na stronie MKiDN podano, że „niewielka, odlana z brązu statuetka powstała pod koniec lat 20. XX w.”. „Była elementem dekoracji kraty na klatce schodowej Urzędu Pocztowego przy ul. Krasińskiego 1 we Wrocławiu. Na cały zespół niewielkich rzeźb umieszczonych w tym miejscu składały się 22 pełnoplastyczne figury, które prezentowały różne indywidualności i typy ludzkie. Wśród nich byli m.in. mężczyzna w kapeluszu, garbus trzymający wielkie pióro, mężczyzna z prosięciem, mężczyzna z uniesioną ręką czy mężczyzna dźwigający książkę i odważnik” - czytamy.
Przekazano, że „rzeźba mężczyzny z lunetą została skradziona po 1945 r. i wywieziona nielegalnie z terenu Polski”. „Odnalazła się we wrześniu 2025 r. w ofercie amerykańskiego domu aukcyjnego. Trafiła tam z niemieckiej aukcji internetowej jako dzieło anonimowe. O jej autentyczności świadczą przede wszystkim ślady montowania figury w pocztowej kracie, w tym m.in. otwory i pozostałość elementu mocującego znajdująca się w podstawie rzeźby. W październiku br. obiekt powrócił do Polski i został przekazany do zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu” - napisano.
Oceniono, że rzeźba „Klęcząca postać z lunetą” jest dziełem wysokiej klasy, świadczącym o niezwykłej sprawności technicznej i wyczuciu formy przez Jaroslava Vonkę, a także jego pełnej świadomości ówczesnych trendów stylistycznych.
Przypomniano, że w 2025 r. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego zakończyło 20 postępowań restytucyjnych. „Obecnie prowadzimy prawie 200 spraw restytucyjnych w 18 krajach” - dodano.
1 grudnia podczas konsultacji polsko-niemieckich Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało stronie niemieckiej 9 kolejnych wniosków restytucyjnych, obejmujących 35 utraconych zabytków. Wśród nich są niezwykle cenne dla polskiej kultury obiekty, m.in. fragment średniowiecznego rękopisu z hymnem „Gaude Mater Polonia”, manuskrypty i listy z Biblioteki Ordynacji Zamojskiej, trzy dzienniki Stefana Żeromskiego, medalion z kolekcji gołuchowskiej książąt Czartoryskich z XII w. z manufaktury w Limoges, eksponaty kolejowe z Muzeum Komunikacji w Warszawie oraz XV-wieczny dzwon z kościoła w Porębie Wielkiej (woj. małopolskie).
Od 2008 r. odzyskanych zostało 879 pojedynczych dóbr kultury. (PAP)
ksi/ aszw/