Dyrektor ECS Basil Kerski i minister kultury Małgorzata Omilanowska przed nową siedzibą ECS. Fot. PAP/P. Pędziszewski
Powstające Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku jest bardzo ważnym miejscem dla kultury nie tylko Polski, ale całej Europy – powiedziała minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Małgorzata Omilanowska, która w poniedziałek odwiedziła placówkę.
Europejskie Centrum Solidarności w Gdańsku (ECS) zostanie otwarte w weekend 30-31 sierpnia.
„Powstaje bardzo ważne miejsce dla kultury nie tylko Polski, ale całej Europy, bo opowie o tym, co wydarzyło się w Europie środkowo-wschodniej” – mówiła minister kultury Małgorzata Omilanowska podczas konferencji prasowej w Gdańsku. „Wystawa opowiada nie tylko o zmianach w Polsce, Niemczech, Czechach czy na Węgrzech, ale też o Albanii, Estonii, a więc o dużym obszarze Europy środowo-wschodniej, na którym, dzięki Polsce, zmieniła się sytuacja polityczna” – zaznaczyła.
Minister oceniła, że ECS „powstaje w bardzo dobrym momencie, kiedy mamy już odrobinę dystansu historycznego do wielu wydarzeń i zdolność dokonywania pewnych podsumowań, a jednocześnie żyją wśród nas ludzie, którzy doskonale pamiętają te wydarzenia”.
Przekonywała, że "dzisiaj przyszedł czas, żeby tę historię opowiedzieć tym, którzy ją pamiętają i zapytać, czy właśnie tak ją zapamiętali”. Zdaniem minister będzie można skonfrontować rzeczywistość stworzoną przez historyków na wystawie - z tym, co ludzie pamiętają.
Minister kultury Małgorzata Omilanowska: „przede wszystkim trzeba uczyć dzieci i młodzież, że nie zawsze Polska była wolnym i demokratycznym krajem, że tak niedaleko jest od czasów, gdy ludzi bito na ulicach, a milicja to byli ludzie, których należało się bać śmiertelnie”.
Minister zwróciła uwagę, że „w tej chwili chodzi o to, aby jak największa liczba Polaków usłyszała, że otwierane jest ECS”. Jak tłumaczyła, „chodzi o to, żeby przekonali się, jak Polacy dochodzili do tego, że żyją w państwie demokratycznym i wolnym”.
Omilanowska podkreślała też, że „przede wszystkim trzeba uczyć dzieci i młodzież, że nie zawsze Polska była wolnym i demokratycznym krajem, że tak niedaleko jest od czasów, gdy ludzi bito na ulicach, a milicja to byli ludzie, których należało się bać śmiertelnie”.
Marszałek województwa Mieczysław Struk na konferencji prasowej zwrócił uwagę, że „w życiu Gdańska i regionu strajki, powstanie Solidarności - to były bardzo ważne wydarzenia”. Jak pytał retorycznie - „co ma wyróżniać Gdańsk na mapie Europy i świata, jak nie to historyczne, niezwykle ważne nie tylko dla Gdańska, Pomorza i Polski, ale też dla Europy wydarzenie?”. „W obiekcie niesiona jest idea wolności ponad wszelkimi podziałami, aktualnymi zwłaszcza teraz, gdy widzimy, co się dzieje za naszą wschodnią granicą” – dodał.
Zastępca dyrektora ECS Patrycja Medowska podała, że w sobotę 30 sierpnia odbędzie się „obywatelskie” otwarcie placówki. Możliwe będzie bezpłatne, indywidualne zwiedzanie wystawy stałej - przewodnikami mają być ludzie Solidarności, m.in. Bogdan Borusewicz, Zbigniew Bujak, Henryka Krzywonos-Strycharska oraz Ludwika i Henryk Wujcowie. Program otwarcia przewiduje spotkania m.in. z darczyńcami pamiątek do Archiwum Solidarności, fotografem Chrisem Niedenthalem, fotoreporterem Jerzym Kośnikiem oraz z satyrykiem i aktorem, Jackiem Fedorowiczem.
W dniu otwarcia przyjmowane będą pamiątki oraz będą poszukiwani uczestnicy i świadkowie wydarzeń z lat 1970-1989.
Na terenie wokół ECS odbędzie się tzw. „sierpniówka”, w ramach której np. zostanie uruchomiona stołówka stoczniowa, będą zabawy z dawnych czasów oraz warsztaty dla dzieci i stoczniowa gra miejska.
W niedzielę 31 sierpnia odbędzie się uroczyste otwarcie ECS - w 34. rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych. W uroczystości wezmą udział przedstawiciele władz państwowych, samorządowych i związkowych. Swój udział zapowiedział m.in. prezydent Bronisław Komorowski.
Multimedialna wystawa stała w ECS pokaże historię Solidarności i innych ruchów opozycyjnych, które doprowadziły do upadku komunizmu w Europie środkowo-wschodniej. Na dwóch kondygnacjach znajduje się siedem sal tematycznych: "Narodziny Solidarności", "Siła bezsilnych", "Solidarność i nadzieja", "Wojna ze społeczeństwem", "Droga do demokracji", "Triumf wolności" i sala im. Jana Pawła II. Oprócz wystawy stałej w ECS są także: archiwum, sala wielofunkcyjna dla 430 słuchaczy, ośrodek badawczo-naukowy, biblioteka na 100 tys. woluminów oraz multimedialna ekspozycja dla dzieci pod nazwą "Wydział Zabaw".
Budowa ECS trwa od jesieni 2010 r. Koszt inwestycji to 229 mln zł, z czego 113 mln zł przekazała UE, pozostała część pochodzi z budżetu Gdańska. (PAP)
bls/ mlu/ gma/
