Ewangeliarz Gnieźnieński tzw. Złoty Kodeks (Codex Aureus) z XI w. Fot. PAP/CAF/R. Sikora
11 zabytków, w tym Konstytucję 3 maja 1791 r., Złoty kodeks gnieźnieński z XI w. i Kronikę Galla Anonima z XII w. wpisano na Polską Listę Krajową Programu UNESCO "Pamięć Świata". Uroczystość wręczenia certyfikatów wpisu na listę odbyła się w piątek w Warszawie.
"Ta inauguracja to ważne wydarzenie dla polskiej kultury i dla polskiej historii, polskiej pamięci historycznej" - powiedziała podczas uroczystości w Pałacu Prezydenckim minister kultury i dziedzictwa narodowego Małgorzata Omilanowska. Zwróciła uwagę, że dokumenty, które znalazły się na liście, to "kamienie milowe polskiej historii".
Dziękując archiwistom za opiekę nad dokumentami minister kultury podkreśliła, że "pamięć zawiera się nie tylko w rzeczach pięknych". "Pamięć zawiera się też w rzeczach ważnych" - dodała Omilanowska. Mówiła też, że zawód archiwisty nie jest doceniany w polskim społeczeństwie. Tłumaczyła, że archiwiści to ludzie, którzy "daleko od zgiełku świata i mediów troszczą się o rzeczy, które nie są tak atrakcyjne wizualnie jak dzieła sztuki, piękna architektura czy znakomita poezja". Ale - jak dodała - to dzięki pracy archiwistów Polacy mają poczucie, że ich historia jest udokumentowana.
"Ta inauguracja to ważne wydarzenie dla polskiej kultury i dla polskiej historii, polskiej pamięci historycznej" - mówiła minister kultury Małgorzata Omilanowska. Zwróciła uwagę, że dokumenty, które znalazły się na liście to "kamienie milowe polskiej historii".
Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Maciej Klimczak przypomniał, że honorowy patronat nad uroczystością objął prezydent Bronisław Komorowski. Prezydent - jak mówił - "przywiązuje szczególną wagę do kwestii ochrony i dostępności dziedzictwa kultury". "To obszar niezwykle rozległy, będący przedmiotem współpracy z samorządami, organizacjami społecznymi, ale także z rządem, parlamentem, przedstawicielami nauki i kultury oraz związkami wyznaniowymi" - podkreślił Klimczak.
Przypomniał, że Polska w swojej historii, zwłaszcza w okresie drugiej wojny światowej, doznała ogromnych strat. "To doświadczenie straty pozwala nam jeszcze bardziej docenić wartość tego, co pozostało" - podkreślił prezydencki minister.
Poza Konstytucją 3 maja, Złotym kodeksem gnieźnieńskim i Kroniką Galla Anonima na listę wpisano Dokument lokacyjny miasta Krakowa z 5 czerwca 1257 r., Banderia Prutenorum autorstwa Jana Długosza z 1448 r., Kazania świętokrzyskie z II połowy XIII w., opis żup bocheńskich i wielickich z 1518 r., Białoruski Tristan z XVI-XVII w. - rękopiśmienny kodeks z białoruską wersją legendy o Tristanie i Izoldzie, rękopis "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza, Akta Organizacji Narodowej Powstania Styczniowego oraz Memoriał Ignacego Jana Paderewskiego do prezydenta Stanów Zjednoczonych Woodrowa Wilsona z 17 stycznia 1917 r.
W uroczystości wzięli udział m.in. sekretarz generalny Polskiego Komitetu ds. UNESCO Sławomir Ratajski, naczelny dyrektor Archiwów Państwowych prof. Władysław Stępniak, a także przedstawiciele parlamentu i MSZ.
Stępniak przypomniał, że uroczystość wręczenia certyfikatów była pierwszą edycją Polskiej Listy Krajowej Programu UNESCO "Pamięć Świata", która w kolejnych latach ma być ona rozszerzana. Podkreślił też, że dokumenty wpisane na listę mają charakter uniwersalny - ich wartość i znaczenie wykraczają poza czas i miejsce powstania.
Celem programu "Pamięć Świata", który powstał z inicjatywy UNESCO w 1992 r., jest zwrócenie uwagi rządów i opinii publicznej na znaczenie i konieczność ochrony dziedzictwa dokumentacyjnego oraz podejmowanie działań na rzecz jego popularyzacji i szerokiego udostępniania.
Okolicznościową ekspozycję, wzbogaconą o faksymilia dokumentów wpisanych na listę, będzie można oglądać 18 i 19 października w Pałacu Prezydenckim. (PAP)
nno/ agz/ gma/
