Obraz byłego więźnia niemieckich obozów Davida Olere ofiarował Muzeum Auschwitz Serge Klarsfeld, członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej i wiceszef francuskiej Fundacji Pamięci Szoah – poinformował w piątek Paweł Sawicki z biura prasowego muzeum.
„To autoportret artysty. Olere mówił biegle po angielsku, dlatego Niemcy wykorzystywali go w Auschwitz jako tłumacza. Słuchał też dla nich wiadomości radia BBC. Na obrazie, który namalował po wojnie, uwiecznił scenę prowadzenia siebie przez uzbrojonego wartownika do biur SS. W tle widać pracujące komory gazowe oraz krematoria II i III w Birkenau” – powiedział Sawicki.
Obraz pochodzi z prywatnych zbiorów Klarsfelda. Jak podkreślił ofiarodawca okazją do przekazania daru jest zbliżająca się 70. rocznica wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz. Przypada ona 27 stycznia przyszłego roku.
David Olere urodził się w 1902 r. w Warszawie. Studiował w tamtejszej ASP. W 1918 r. wyjechał do Berlina, a następnie do Paryża, gdzie zamieszkał na stałe. Tworzył scenografie, kostiumy i plakaty dla wytwórni filmowych, m.in. Paramount Pictures, Fox i Gaumont.
W lutym 1943 r. ze względu na żydowskie pochodzenie został aresztowany przez policję francuską i umieszczony w obozie Drancy. W marcu Niemcy deportowali go Auschwitz. Trafił do Sonderkommanda, czyli specjalnej grupy więźniów, których Niemcy zmuszali do obsługi krematoriów i komór gazowych.
Po ewakuacji obozu Auschwitz w styczniu 1945 r. trafił do Melk i Ebensee, podobozów KL Mauthausen. Został wyzwolony 6 maja. Wrócił do Paryża. Zmarł w 1985 r.
Po wojnie Olere w rysunkach i obrazach utrwalał obozowe przeżycia. Zdaniem historyk sztuki z Muzeum Auschwitz Agnieszki Sieradzkiej w jego pracach widać kolejne etapy zagłady. Uwidocznił ludzi w rozbieralni, w komorze gazowej, sceny hali pieców i grzebanie ciał. Zobaczyć można eksperymenty medyczne, torturowanie i zabijanie więźniów przez strażników z SS. „To prace niezwykle ilustracyjne, czasami szokujące w dosłowności. Jednak dzięki temu podkreślają z całą mocą rozmiar tragedii i okrucieństwo człowieka w Auschwitz” — podkreśliła.
Niemcy założyli obóz Auschwitz w 1940 roku, aby więzić w nim Polaków. Auschwitz II-Birkenau powstał dwa lata później. Stał się miejscem zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 mln ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich i osób innej narodowości.
W 1947 roku na terenie byłych obozów Auschwitz I i Auschwitz II-Birkenau powstało muzeum. W ubiegłym roku zwiedziło je 1,33 mln osób. Były obóz w 1979 roku został wpisany, jako jedyny tego typu obiekt, na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Zbiory Muzeum gromadzą ponad 4,5 tysiąca prac artystycznych, które wykonali więźniowie Auschwitz podczas istnienia obozu, jak i po wyzwoleniu. Dotychczas nie było wśród nich pracy Olere. (PAP)
szf/ pz/