W Moskwie odsłonięto pomnik Konstantego Rokossowskiego

"Była to zwycięska wojna marszałka Rokossowskiego. Na zawsze pozostanie w historii naszego narodu jako żołnierz, który służył naszej ojczyźnie" - powiedział premier Rosji. Miedwiediew nie wspomniał o polskich korzeniach marszałka. Jako Wielką Wojnę Ojczyźnianą Rosjanie określają tę część II wojny światowej, kiedy ZSRR znalazł się w koalicji antyhitlerowskiej.

Wśród uczestników uroczystości byli przedstawiciele ambasady RP w Moskwie oraz kombatanci z Polski, w tym ze Stowarzyszenia Polskich Weteranów II Wojny Światowej.

Pomnik stanął we wschodniej części Moskwy, na bulwarze noszącym imię marszałka Rokossowskiego, nieopodal stacji metra Bulwar Rokossowskiego. Uroczystość, w której uczestniczył również minister kultury Rosji Władimir Miedinski, była częścią obchodów 70. rocznicy zwycięstwa nad hitlerowskimi Niemcami. Miedwiediew powiedział, że zwycięstwo to "w dużej mierze zawdzięczamy marszałkowi Rokossowskiemu".

"Była to zwycięska wojna marszałka Rokossowskiego. Na zawsze pozostanie w historii naszego narodu jako żołnierz, który służył naszej ojczyźnie" - powiedział premier Rosji. Miedwiediew nie wspomniał o polskich korzeniach marszałka. Jako Wielką Wojnę Ojczyźnianą Rosjanie określają tę część II wojny światowej, kiedy ZSRR znalazł się w koalicji antyhitlerowskiej.

Wysoka na 4,2 metra rzeźba w brązie przedstawia Rokossowskiego w paradnym mundurze na koniu i z szablą w ręku. Jej autor Aleksandr Rukawisznikow czerpał wzór z fotografii marszałka z historycznej Defilady Zwycięstwa na Placu Czerwonym w Moskwie 24 czerwca 1945 roku, którą ten z rozkazu Józefa Stalina dowodził.

Rokossowski urodził się 21 grudnia 1896 roku w rodzinie polskiego kolejarza i nauczycielki z drobnej szlachty rosyjskiej. Różne źródła podają jako miejsce urodzenia Warszawę lub miejscowość Wielkie Łuki na Białorusi. W czasie I wojny światowej Rokossowski został wcielony do armii carskiej. W 1918 roku wstąpił do Armii Czerwonej. Podczas stalinowskich czystek był represjonowany - oskarżony o współpracę z wywiadem polskim i japońskim spędził 2,5 roku, w latach 1937-40, w więzieniu Kresty w Leningradzie, obecnym Petersburgu. Został amnestionowany w 1940 roku i przywrócony do służby wojskowej.

W czasie II wojny światowej dowodził korpusem, armią i kilkoma frontami, m.in. 16. Armią oraz 1. i 2. Frontem Białoruskim. Uczestniczył w bitwie o Moskwę (1941-42), bitwie stalingradzkiej (1942-43) i bitwie na Łuku Kurskim (1943). Dowodzone przez niego wojska wyzwalały spod niemieckiej okupacji Białoruś i Polskę. Rokossowski dwukrotnie odznaczony został złotą gwiazdą Bohatera Związku Radzieckiego.

Ten jeden z najwybitniejszych dowódców II wojny światowej w historii Polski nie zapisał się z dobrej strony. W maju 1945 roku, został dowódcą Północnej Grupy Wojsk Armii Czerwonej z siedzibą w Legnicy. Od 1949 do 1956 roku z woli Kremla był polskim ministrem obrony; w 1949 roku mianowany został marszałkiem Polski. Był współodpowiedzialny za represje w Wojsku Polskim i jego sowietyzację. Od 1950 roku był członkiem Biura Politycznego KC PZPR, a w latach 1952-56 był wicepremierem i posłem na Sejm. W trakcie wydarzeń poznańskich w czerwcu 1956 roku był inicjatorem siłowego stłumienia protestów. W październiku 1956 roku, gdy w Warszawie obradowało VII plenum KC PZPR, Rokossowski wydał rozkaz okrążenia Warszawy przez wojska radzieckie i polskie; siły te wycofały się po wizycie delegacji radzieckiej z Nikitą Chruszczowem. Władysław Gomułka po objęciu funkcji I sekretarza KC PZPR pozbył się z Polski Rokossowskiego; wyjazd marszałka i radzieckich oficerów z PRL był jednym z symboli gomułkowskiej odwilży.

Po powrocie do ZSRR Rokossowski był wiceministrem obrony i deputowanym do Rady Najwyższej. Zmarł 3 sierpnia 1968 roku w Moskwie. Pochowano go w nekropolii na Placu Czerwonym - urnę z jego prochami złożono w Murze Kremlowskim.

Z Moskwy Jerzy Malczyk (PAP)

mal/ awl/ ap/ kar/