Śledztwa w sprawie zbrodni popełnionych w KL Auschwitz-Birkenau i w sprawie śmierci Stanisława Pyjasa to jedne z najpoważniejszych postępowań, prowadzonych obecnie przez pion śledczy w krakowskim oddziale Instytutu Pamięci Narodowej.
Jak poinformowano PAP podczas czwartkowej konferencji prasowej z okazji krakowskich obchodów 15-lecia IPN, prawdopodobnie w pierwszej połowie przyszłego roku opublikowana zostanie lista wszystkich funkcjonariuszy pracowników obozu KL Auschwitz, którzy pracowali w nim od czasów jego założenia do chwili likwidacji (1940-1945). Będzie to najszersza jak dotąd lista członków personelu KL Auschwitz.
"Lista wymaga jeszcze uzupełnienia dokładnych danych, uniemożliwiających błędną identyfikację pracujących w obozie osób; uzupełniona zostanie także o dane o wyrokach" – powiedział PAP naczelnik Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Krakowie prok. Waldemar Szwiec.
Natomiast śledztwo w sprawie śmierci Stanisława Pyjasa potrwa jeszcze co najmniej około roku, z powodu konieczności przeanalizowania kolejnych materiałów, jaki odnajdują się w archiwach IPN.
"Chcielibyśmy zaprezentować społeczności Krakowa 15-letni dorobek instytucji, która formalnie zaistniała ustawą sejmową już 17 lat temu, ale realnie, zwłaszcza jako oddział krakowski, istnieje 15 lat. Dlaczego zdecydowaliśmy się na zorganizowanie tej prezentacji dla krakowian w okolicy Święta Niepodległości? Z prostego powodu – to w Krakowie zaczęła się droga do niepodległości" – wyjaśnił dyrektor krakowskiego IPN Marek Lasota.
Z okazji zorganizowanych w listopadzie obchodów jubileuszu 15-lecia IPN mieszkańcy Krakowa będą mogli m.in. spotkać się z prokuratorami, historykami i archiwistami IPN w namiocie ustawionym w dniach od 9 do 11 listopada na Rynku Głównym w Krakowie.
W Krakowie jubileusz 15-lecia IPN obchodzony będzie pod hasłem "Świętuj Niepodległość z IPN" i potrwa do 20 listopada.
Mieszkańcy będą także mogli zagrać w wielkoplanszowych grach historycznych, zapoznać się z ofertą edukacyjną i wydawniczą krakowskiego IPN oraz obejrzeć pokazy filmów dokumentalnych. Na 11 listopada przygotowano biało-czerwone chorągiewki, kokardy oraz poczęstunek.
"Chcielibyśmy zaprezentować społeczności Krakowa 15-letni dorobek instytucji, która formalnie zaistniała ustawą sejmową już 17 lat temu, ale realnie, zwłaszcza jako oddział krakowski, istnieje 15 lat. Dlaczego zdecydowaliśmy się na zorganizowanie tej prezentacji dla krakowian w okolicy Święta Niepodległości? Z prostego powodu – to w Krakowie zaczęła się droga do niepodległości" – wyjaśnił dyrektor krakowskiego IPN Marek Lasota. "Te listopadowe dni to dobra pora, żeby zaprezentować się jeszcze raz w uroczystej i skondensowanej formie krakowianom" – dodał.
"Chcemy pokazać, że historia, nawet najtrudniejsza i wywołująca kontrowersje, nie powinna i nie może dzielić społeczeństwa; że powinna łączyć i uświadamiać wspólnotę. Nasze działania dowodzą, że można tak mówić i powinno się tak mówić o historii" – powiedział Marek Lasota o działaniach kierowanego przez niego oddziału IPN w Krakowie.
Dodatkowo 9 listopada odbędzie się prezentacja najnowszej publikacji: "Niemiecki obóz w Płaszowie 1942-1945. Przewodnik historyczny" autorstwa Ryszarda Kotarby; 10 listopada uhonorowanie działaczy opozycji niepodległościowej z lat 1981-1989 odznaczeniami państwowymi "Krzyż Wolności i Solidarności", a 12 listopada na pokaz filmu dokumentalnego "Auschwitz Birkenau-anatomia zbrodni", prezentującego koleje śledztwa prowadzonego w Polsce w sprawie zbrodni popełnionych przez Niemców na terenie obozu, a także nieznane dotąd jego aspekty.
"Chcemy pokazać, że historia, nawet najtrudniejsza i wywołująca kontrowersje, nie powinna i nie może dzielić społeczeństwa; że powinna łączyć i uświadamiać wspólnotę. Nasze działania dowodzą, że można tak mówić i powinno się tak mówić o historii" – powiedział Marek Lasota o działaniach kierowanego przez niego oddziału IPN w Krakowie.
Na zakończenie obchodów 20 listopada odbędzie się konferencja naukowa "Semantyka historyczna - narzędzie opisu historii czy narzędzie polityki?" zorganizowanej z Akademią Ignatianum w Krakowie.
W ciągu 15 lat oddział IPN w Krakowie wydał ponad 160 publikacji; przygotował ponad 60 wystaw, prezentowanych łącznie w trakcie ponad 600 ekspozycji; zorganizował ponad 30 konferencji naukowych, kilkadziesiąt rajdów, gier miejskich i wypraw akademickich, sporządził ponad 300 nagrań relacji świadków historii.
Ponadto jako pierwszy spośród jedenastu oddziałów IPN zainicjował własną serię wydawniczą; opracował kalendarz edukacyjny, rozpoczął akcję usuwania tablic i pomników gloryfikujących ideologię komunistyczną i zainicjował publikowanie imiennych wykazów kadry kierowniczej UB-SB i prezentowanie wystaw z ich sylwetkami. Opublikował także kilkaset artykułów popularno-naukowych na łamach "Dziennika Polskiego" i edycję popularyzatorskich serii "Z archiwów bezpieki – nieznane karty PRL" (dotąd ukazały się 23 tomiki) oraz "Z archiwów II wojny światowej" (drugi tomik w druku).
Prokuratorzy OKŚZpNP w Krakowie od kwietnia 2000 r. przeprowadzili i zakończyli 1511 śledztw dotyczących zbrodni nazistowskich i komunistycznych, skierowali do sądów 26 aktów oskarżenia przeciwko 54 osobom. Obecnie prowadzą 100 postępowań przygotowawczych, z których 64 dotyczy zbrodni komunistycznych, a 36 – zbrodni nazistowskich.
Krakowski oddział od czterech lat jest też współorganizatorem koncertów muzyki klasycznej w Filharmonii Krakowskiej, które odbywały się z okazji m.in. Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, okrągłej rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego oraz rocznic związanych z "Solidarnością". Jednocześnie organizuje koncerty muzyki hiphopowej pod hasłem "Tajne Komplety", podczas której popularni wykonawcy przedstawiają utwory nawiązujące do najnowszej historii Polski. (PAP)
hp/ dym/
