07.10.2009 Suwałki (PAP) - Fundacja Pogranicze z Sejn (Podlaskie) rozpoczęła rewitalizację zabytkowego dworu z parkiem w Krasnogrudzie, należącego przed wojną do rodziny Czesława Miłosza. W ciągu dwóch lat powstanie tam Międzynarodowe Centrum Dialogu.
Miłosz przebywał w Krasnogrudzie w okresie międzywojennym u swoich krewnych ze strony matki. Spędzał tam większość swych gimnazjalnych i uniwersyteckich wakacji, pisał wiersze. Po latach emigracji kilka razy powrócił do Krasnogrudy. Obecnie zabytkowy zespół dworski znajduje się w wieloletniej dzierżawie sejneńskiej Fundacji Pogranicze.
Remont ma kosztować 1,6 mln euro. Pieniądze na rewitalizację zabudowań i parku pochodzić będą głównie z tzw. funduszy norweskich (85 proc.), resztę dołożą: resort kultury i Pogranicze.
"Firma, która wygrała przetarg, rozpoczęła rozbiórkę dworu, który będzie całkowicie odrestaurowany. Swoją świetność ma odzyskać także park wokół dworu" - powiedziała w środę PAP dyrektor Pogranicza, Małgorzata Sporek-Czyżewska.
Projekt będzie obejmował: rekonstrukcję dworu (rozebranie budynku i złożenie go od nowa z tych samych elementów), odbudowę nieistniejącej oficyny dworskiej i ptaszników, a także rewitalizację zdziczałego XIX-wiecznego parku dworskiego rozciągającego się na powierzchni ok. 5 ha.
W obiektach znajdą się m.in.: muzeum Miłosza, sale wystawowe, pomieszczenia administracyjne i gospodarcze oraz pracownie artystyczne i rzemieślnicze służące pracy z młodzieżą.
Sporek-Czyżewska zapowiada, że budowa centrum zakończy się wiosną 2011 roku. Otwarcie centrum ma nastąpić pod koniec czerwca 2011 roku, w setną rocznicę urodzin Miłosza.
Dwór w Krasnogrudzie położony jest w starym parku, na skarpie opadającej do jeziora, przy granicy Polski i Litwy. Pierwszy dokument z 1676 r. podaje, że właścicielką Krasnogrudy była Krystyna z Giblów, córka mieszczanina wileńskiego. Od końca XVIII w. do 1939 r. władały tu rody ziemiańskie Eysymontów i Kunatów. Z tych ostatnich wywodziła się matka Czesława Miłosza, Weronika.
Aż do połowy ubiegłego stulecia, z nieznacznymi elementami przebudowy z pierwszej połowy XIX wieku, dwór trwał niezmieniony. Pozbawiony jednak w okresie powojennym opieki, ulegał stopniowej dewastacji. Krytyczne okazały się lata sześćdziesiąte; zawaliły się wówczas stropy i więźba dachowa, zniszczono podłogi i ściany. Dwór wielokrotnie potem remontowano, zmieniając jego formę architektoniczną i układ wnętrz. (PAP)
bur/ hes/ gma/