Jacek Pałkiewicz. Fot. PAP/S. Leszczyński
"Szlakiem polskich badaczy Syberii" - nowa wyprawa Jacka Pałkiewicza wyruszyła w poniedziałek z Warszawy do Irkucka. Podróż potrwa do 2 sierpnia i ma przypomnieć o udziale Polaków w odkrywaniu Syberii. Wśród jej odkrywców byli Jan Czerski i Benedykt Dybowski.
"Wyprawa ma na celu przypomnienie zasług naukowo-odkrywczych dokonanych przez zesłańców politycznych oraz pionierskiego wkładu w oswojenie zauralskich terytoriów przez emigrantów, którzy jechali tam +za chlebem+, by potem zdominować w znacznej mierze życie gospodarcze regionu" - powiedział PAP Pałkiewicz, podróżnik i reporter, który już kilkanaście razy odwiedził Syberię, m.in. położony w Jakucji biegun zimna.
Podkreślając rolę Polaków na Syberii w drugiej połowie XIX w. Pałkiewicz przypomniał, że wychodzący w Irkucku periodyk "Sibir" napisał w 1881 r. rozżalonym tonem, że "wkrótce język polski wyruguje z użycia nasz język; wszędzie w hotelach, sklepach i na ulicy słyszeć mówiących po polsku".
Dla wielu osób "Sybir" to synonim "nieludzkiej ziemi" i symbol cierpienia pokoleń Polaków - mówił Pałkiewicz, ale zastrzegł, że "czas przysłania gorzką prawdę". "Wspieram historyków mówiących o potrzebie zmiany czarnego wizerunku Syberii i podpieram się dewizą reaktywowanego w 1989 r. Związku Sybiraków, który nawiązując do zesłańczej przeszłości, głosi +Pamięć zmarłym - żyjącym pojednanie+. Z tego wypływa przesłanie: zgoda i pojednanie, skierowane przede wszystkim do tych, którzy decydują o losach naszego kraju" - powiedział podróżnik, który pokieruje wyprawą.
W trakcie podróży zaplanowano wmurowanie tablicy pamiątkowej w Pietropawłowsku Kamczackim, poświęconej jednemu z najsłynniejszych badaczy Bajkału - Benedyktowi Dybowskiemu; wyprawa ma także zaowocować dokumentacją fotograficzną Grzegorza Lityńskiego oraz książką Krzysztofa Petka.
Podróż, której trasa przebiegnie m.in. przez Irkuck, Kamczatkę i Wyspy Komandorskie, zakończy się 2 sierpnia. 1 sierpnia w Moskwie ma odbyć się konferencja podsumowująca wyprawę. W trakcie podróży zaplanowano wmurowanie tablicy pamiątkowej w Pietropawłowsku Kamczackim, poświęconej jednemu z najsłynniejszych badaczy Bajkału - Benedyktowi Dybowskiemu; wyprawa ma także zaowocować dokumentacją fotograficzną Grzegorza Lityńskiego oraz książką Krzysztofa Petka. Planowane są autorskie spotkania Pałkiewicza z publicznością m.in. w Pietropawłowsku i Irkucku.
Informacje o wyprawie będzie można śledzić na stronie internetowej www.syberia2013.com. "Polacy nie tylko przyczynili się do oswojenia rozległych dziewiczych zauralskich terytoriów, ale wnieśli także doniosłe, niekwestionowane zasługi na polu badawczym i naukowo-odkrywczym. Sławna trójka: Aleksander Czekanowski, Jan Czerski, Benedykt Dybowski, w skrajnie trudnych warunkach stworzyła prawdziwą epopeję w poznaniu Bajkału. Ich imieniem nazwano pasma górskie, szczyty, przełęcze, doliny, miasta. Polskich nazw jest więcej, tak na mapie Rosji, jak i na polu przyrodniczym" - przypomina Pałkiewicz.
Wyprawa ma także polepszyć relacje między Polakami i Rosjanami. "Między Polakami i Rosjanami wciąż widać historyczną nieufność. Ostatnie dwa stulecia przyczyniły się do wielu napięć i nieprzychylnych uczuć. Nie obracajmy się już za siebie i zostawmy rozliczenia z historią" - przekonuje podróżnik.
Wyprawę na Syberię śladami polskich badaczy wspiera Narodowe Centrum Kultury. Honorowy patronat nad nią sprawuje Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz ambasador Polski w Rosji Wojciech Zajączkowski oraz ambasador Federacji Rosyjskiej w Polsce Aleksandr Aleksiejew. W ocenie rosyjskiego ambasadora podróż na Syberię wspiera "budowanie partnerskich stosunków dobrosąsiedzkich pomiędzy Rosją a Polską" i stanowi "kolejny krok w rozwoju ściślejszych stosunków pomiędzy naszymi narodami". Wyrazy uznania dla inicjatywy Pałkiewicza wyraziła także kancelaria prezydenta Bronisława Komorowskiego.
Wyprawa będzie realizowana we współpracy z oddziałami Rosyjskiego Towarzystwa Geograficznego, kierowanego przez ministra obrony Siergieja Szojgu i nadzorowanego przez przewodniczącego Rady Nadzorczej RTG, prezydenta Rosji Władimira Putina.
Jacek Pałkiewicz to reporter i eksplorator od ponad 40 lat przemierzający peryferie świata, członek rzeczywisty Królewskiego Towarzystwa Geograficznego w Londynie. Przepłynął samodzielnie Atlantyk na łodzi ratunkowej. Kierował wieloma wyprawami międzynarodowymi w poszukiwaniu osobliwości, ginących cywilizacji, niezwykłych zjawisk i ludzi. W 1996 r. ustalił źródło Amazonki w peruwiańskich Andach, co władze Peru potwierdziły ustanawiając tam obelisk upamiętniający odkrycie. Jest autorem ponad 20 książek i wielu reportaży prasowych. W 2010 r. za "wybitny dorobek w promocji człowieka" i pracę charytatywną został uhonorowany przez papieża Benedykta XVI krzyżem Pro Ecclesia et Pontifice (Dla Kościoła i Papieża). (PAP)
nno/ mlu/
