Adolf Szyszko-Bohusz. Fot. NAC
Oryginalne rysunki i projekty architektoniczne oraz archiwalne fotografie pokazujące dorobek Adolfa Szyszko–Bohusza, jednego z najwybitniejszych architektów okresu międzywojennego, można od środy oglądać w Muzeum Narodowym w Krakowie.
Na wystawie „Reakcja na modernizm” pokazywane są także modele budynków zaprojektowanych przez Szyszko-Bohusza, które nie zostały zrealizowane, jak hotel Bristol w Krynicy lub zrealizowane w części, jak Dom im. Marszałka Józefa Piłsudskiego na krakowskich Oleandrach.
W latach międzywojennych architekt i konserwator Adolf Szyszko–Bohusz, były żołnierz Legionów Polskich, piastował wiele ważnych stanowisk. Był kierownikiem odbudowy Zamku Królewskiego na Wawelu, członkiem komitetu nadzorującego budowę Grobu Nieznanego Żołnierza w Warszawie, rektorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1924–29), nadzorował odnowę warszawskich Łazienek i Zamku Królewskiego.
„Patrząc na twórczość Szyszko–Bohusza, możemy prześledzić proces powstawania nowoczesnego Krakowa. To architekt, który miał kluczową rolę dla rozwoju miasta, ale też zbudował wiele symboli ważnych dla Polaków. Przez 30 lat był odpowiedzialny za renowację zamku Królewskiego na Wawelu” - mówił PAP kurator wystawy Michał Wiśniewski.
Na wystawie „Reakcja na modernizm” pokazywane są m.in. modele budynków zaprojektowanych przez Szyszko-Bohusza, które nie zostały zrealizowane, jak hotel Bristol w Krynicy lub zrealizowane w części, jak Dom im. Marszałka Józefa Piłsudskiego na krakowskich Oleandrach.
Obecny wygląd Zamku Królewskiego i Wzgórza Wawelskiego to w znacznym stopniu zasługa Szyszko–Bohusza, który prowadził tam szereg prac badawczych, odkrył przedromańską rotundę świętych Feliksa i Adaukta, doprowadził do odtworzenia najważniejszych zamkowych komnat, w katedrze zaprojektował m.in. baldachim nad wejściem do krypty pod Wieżą Srebrnych Dzwonów.
Szyszko–Bohusz zaprojektował wyróżniające się w architekturze Krakowa budynki: Domu Plastyków przy ul. Łobzowskiej, banku PKO przy ul. Wielopole i Domu Towarzystwa Ubezpieczeniowego Feniks przy Rynku Głównym. Jego dziełami są też: rezydencja prezydenta RP w Wiśle, mauzoleum gen. Józefa Bema w Tarnowie i Nowy Dom Zdrojowy w Żegiestowie.
Na wystawie można zobaczyć niezrealizowane pomysły Szyszko–Bohusza, m.in. zgłoszony przez niego do konkursu w 1931 r. projekt Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie czy nowatorski projekt Katedry w Katowicach - architekt umieścił ołtarz pośrodku wnętrza sakralnego, co wywołało ostrą krytykę ze strony władz kościelnych.
Jak podkreślają organizatorzy, wystawa ukazująca dorobek Adolfa Szyszko-Bohusza daje też możliwość przyjrzenia się, wokół jakich postaci i symboli budowano ikonografię międzywojennej Polski.
Podczas aranżacji wystawy w jednej z sal gmachu głównego muzeum odsłonięto oryginalne elementy dekoracji i podziały architektoniczne, by pokazać charakter zaprojektowanego w latach 30. budynku. Szyszko–Bohusz wraz z ówczesnym dyrektorem muzeum Feliksem Koperą opracował wstępną koncepcję, na podstawie której rozpisany został konkurs na ten gmach.
Ekspozycja „Reakcja na modernizm - architektura Adolfa Szyszko–Bohusza” to drugi po zeszłorocznym „Za–mieszkaniu 2012” projekt przygotowany przez muzeum wspólnie z fundacją Instytut Architektury. Dzięki współpracy z Archiwum Narodowym w Krakowie zwiedzający będą mogli zobaczyć oryginalne projekty Szyszko-Bohusza, które w związku z tą wystawą zostały poddane konserwacji. Projekty i rysunki pochodzą także ze zbiorów Archiwum Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Narodowego w Krakowie i Muzeum Architektury we Wrocławiu.
Patronat honorowy nad wystawą objął prezydent RP Bronisław Komorowski. Przygotowanie ekspozycji i towarzyszącej jej publikacji dofinansował minister kultury i dziedzictwa narodowego.
Wystawa potrwa do 23 lutego. (PAP)
wos/ mrt/ bk/
