Minister Małgorzata Omilanowska i marszałek woj. śląskiego Wojciech Saługa w Muzeum Śląskim. Fot. PAP/A. Grygiel
"Dziewczynka z kanarkiem", dzieło Leopolda Loefflera, które przez wiele lat znajdowało się na liście strat wojennych, powróciło do śląskiej kolekcji malarstwa polskiego. W czwartek po raz pierwszy zostało zaprezentowane w Muzeum Śląskim w Katowicach.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało w czwartek Muzeum Śląskiemu obraz pochodzący z przedwojennej kolekcji placówki. Jak poinformowała minister kultury Małgorzata Omilanowska, obraz "funkcjonował w powojennej historii sztuki jako zaginione dzieło od wielu dziesięcioleci", znajdował się "w rejestrach dzieł zaginionych".
"Dziewczynka z kanarkiem" (inne nazwy to "Dziewczynka karmiąca kanarka", "Ulubieniec") jest szóstym płótnem odzyskanym po drugiej wojnie światowej przez Muzeum Śląskie.
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przekazało w czwartek Muzeum Śląskiemu obraz pochodzący z przedwojennej kolekcji placówki. Jak poinformowała minister kultury Małgorzata Omilanowska, obraz "funkcjonował w powojennej historii sztuki jako zaginione dzieło od wielu dziesięcioleci", znajdował się "w rejestrach dzieł zaginionych".
Przedstawia wspinającą się na palcach dziewczynkę, która chce nakarmić wyglądającego z klatki kanarka. "To taka urocza mieszczańska scenka z dziewczynką, która podaje jakiś smakołyk kanarkowi, trzymając ten smakołyk we własnych ustach" - powiedziała Omilanowska.
Dodała, że obraz "nigdy Górnego śląska nie opuścił, był w prywatnych zbiorach". "Negocjacje były burzliwe, na szczęście zakończyły się mądrą i słuszną decyzją właściciela, że dzieło powinno wrócić do prawomocnego właściciela, jakim jest Muzeum Śląskie" - powiedziała minister kultury.
Zaginione w czasie drugiej wojny światowej dzieło zostało zakupione do kolekcji Muzeum Śląskiego w 1928 roku w jednym z najbardziej znanych wówczas antykwariatów krakowskich - Antykwariacie Artystycznym Tradycja prowadzonym przez Franciszka Studzińskiego. Wcześniej znajdowało się w posiadaniu Czesława Kieszkowskiego, który kupił je w 1878 roku w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.
Dzieło, jak podkreśliła na konferencji prasowej dyrektor Muzeum Śląskiego Alicja Knast, powróciło do muzeum dzięki życzliwości dotychczasowego posiadacza. Dodała, że osoba, która zadzwoniła do muzeum w sprawie obrazu chce pozostać anonimowa. Knast zaapelowała do osób, które "sądzą, że być może mają jeszcze jakieś obiekty z dawnego Muzeum Śląskiego", by zgłaszały się do muzeum.
Omilanowska zaznaczyła, że powroty dzieł znajdujących się w rejestrze strat wojennych ważne są "przede wszystkim w kategorii symbolicznej". "Polskie straty wojenne, które my mamy (...) ustalone na 67 tys. artefaktów - a na pewno byłoby ich więcej, tylko po prostu tyle udało nam się uchwycić - to liczba ogromna i wartość niezmierzona. Niektóre z tych obrazów kosztowałyby na rynku antykwarycznym więcej, niektóre mniej, ale każdy powrót i tak jest tylko kroplą w morzu tej straty, którą ponieśliśmy" - dodała Omilanowska.
Leopold Loeffler (1827-1898) to polski malarz, profesor Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. Studiował początkowo na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego, potem przerwał naukę i wyjechał do Wiednia, gdzie rozpoczął studia w Akademii Sztuk Pięknych i w pracowni wybitnego w tym czasie portrecisty i malarza naturalisty Ferdinanda Georga Waldmuellera. Przyjaźnił się na studiach z Arturem Grottgerem, Juliuszem Kossakiem. Studia artystyczne kontynuował w Monachium, kilka lat przebywał również w Paryżu. Po powrocie do Wiednia został członkiem tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Do jego klientów należał m.in. cesarz Franciszek Józef.
W 1877 roku po zaproszeniu przez Jana Matejkę do Krakowa objął funkcję profesora malarstwa z natury i aktu akademickiego w Szkole Sztuk Pięknych. Wśród jego uczniów można wymienić m.in. Włodzimierza Tetmajera, Wojciecha Weissa i Stanisława Wyspiańskiego.
Tworzył głównie obrazy olejne, rzadziej akwarele. Uprawiał malarstwo rodzajowe i historyczne. Prace wystawiał m.in. w Krakowie, Warszawie, Lwowie, Niemczech, Francji (m.in. na Wystawie Światowej w 1867 roku w Paryżu). Do jego bardziej znanych obrazów należą m.in. "Cesarz Rudolf I w bitwie na Morawskim Polu" (namalował go na zamówienie arcyksięcia Rudolfa), "Walka Greków o niepodległość", "Śmierć Czarnieckiego", "Powrót z jasyru". Dzieła Loefflera często były wykorzystywane jako ilustracje w podręcznikach. (PAP)
ktp/ agz/
