Barokową kronikę sanktuarium Matki Bożej w Rychwałdzie, której autorem jest XVIII-wieczny burmistrz Żywca Andrzej Komoniecki, wyda Towarzystwo Naukowe Żywieckie. Księga ukaże się latem - powiedziała historyk z muzeum w Żywcu Dorota Firlej.
Pełna nazwa dzieła Komonieckiego brzmi „Monumenta albo zebranie starożytnych dzieł, ozdób, pobożności i łask Boskich przez obraz cudowny Matki Bożej Panny Mariej w parochie kościoła rychwalskiego”. Rękopis składa się ze 138 kart papieru czerpanego. Datowany jest na 1728 r.
Jak powiedziała Firlej kronika zawiera wypisy historyczne dotyczące parafii w Rychwałdzie i tamtejszego obrazu Matki Bożej. „Autor odnotował pierwsze cuda, które dokonały się za wstawiennictwem Matki Bożej. Można się dowiedzieć co nękało ludzi, którzy przybywali do Rychwałdu. Najczęściej to były zgony kobiet przy porodach, utonięcia, nieszczęśliwe wypadki dzieci i choroby oczu. Druga część to votum Komonieckiego dla Matki Bożej. Zamieścił m.in. 70 swoich wierszy” – wyjaśniła.
Dzieło opracowują historycy Rafał Kosiński i Przemysław Dyrlaga. „Stanowi ono doskonałe źródło poznania mentalności i religijności doby późnego baroku. Możemy dzięki niemu poznać tradycyjne, rodzące się na początku XVIII w., formy ludowej religijności w zachodniej Małopolsce. Dzięki niemu możemy dokładnie prześledzić powstanie i rozwój kultu maryjnego w Rychwałdzie” – uważa Kosiński.
Jego zdaniem autor kroniki przybliżył też swoją postać, co umożliwia naukowcom poznanie stanu jego wiedzy, a przez to horyzontów intelektualnych elity małomiasteczkowej w Małopolsce. „Możemy poznać nie tylko poziom wiedzy przyrodniczej, geograficznej, lingwistycznej, czy historycznej, ale również dowiedzieć się do jakich dzieł mieli dostęp” – podkreślił Rafał Kosiński.
Andrzej Komoniecki urodził się w 1658 r. w Żywcu. W wieku 29 lat został burmistrzem miasta, a dwa lata później wójtem. Urząd sprawował przez 40 lat. Zmarł w 1729 r. Znany jest przede wszystkim jako autor „Dziejopisu Żywieckiego”. To rękopis w języku polskim, w którym opisał historię miasta i okolic w latach 1400-1728.
Parafia w Rychwałdzie istniała prawdopodobnie w XIV w. 200 lat później zbudowano we wsi drewniany kościół św. Mikołaja. W 1644 r. Katarzyna Komorowska ofiarowała świątyni ikonę Matki Bożej z Dzieciątkiem. Wizerunek od początku otaczał kult, który miał związek z licznymi cudami przypisywanymi wstawiennictwu rychwałdzkiej Madonny. Sto lat później rozpoczęto budowę nowego kościoła. Konsekracja barokowej świątyni, którą znamy współcześnie, odbyła się w 1756 r. (PAP)
szf/ par/
