Spotkanie dwóch wybitnych osobowości, muzyka Tomasza Stańko i fizyka Macieja Lewensteina, to punkt wyjścia dla artystycznego "Projektu Barcelona", realizowanego - w związku z rocznicą - w hołdzie Wisławie Szymborskiej. Częścią projektu będzie film w reż. Krzysztofa Langa.
W 2016 r. mija 20 lat od przyznania Szymborskiej Nobla w dziedzinie literatury.
W roku 2013 ukazał się inspirowany twórczością poetki album Tomasza Stańko pt. "Wisława" - przypomniano.
"Projekt Barcelona" objęty został patronatem: Polsko-Hiszpańskiej Izby Gospodarczej, Konsulatu Generalnego RP w Barcelonie, Instytutu Kultury Urzędu Miasta Barcelona oraz Instytutu Fotoniki (The Institute of Photonic Science - ICFO) w Castelldefels.
"+Projekt Barcelona+ to polsko-hiszpańskie przedsięwzięcie artystyczne z jazzem i nauką w tle. Powstało na bazie spotkania i rozmowy dwóch wybitnych osobowości – obywateli świata – profesora fizyki Macieja Lewensteina oraz Tomasza Stańki, znakomitego polskiego muzyka jazzowego" - opisują projekt jego autorzy.
Podkreślają, że "połączenie i przenikanie się dwóch światów, fizyki i muzyki, czyli przestrzeni nauki i sztuki, tworzy doskonałą platformę do działań artystycznych".
Inicjatywa obejmie kilka wydarzeń, m.in. koncert Stańki, który - połączony z recytacjami hiszpańskich tłumaczeń wierszy Szymborskiej - odbędzie się 19 marca w Sali Conservatori del Liceu w Barcelonie.
W ramach projektu powstać ma ponadto film dokumentalny autorstwa reżysera Krzysztofa Langa i znanego brytyjskiego operatora Micheala Coultera, autora zdjęć m.in. do filmów "Cztery wesela i pogrzeb", "Notting Hill", "To właśnie miłość", "Rozważna i romantyczna".
Film będzie zawierał m.in. fragment koncertu Stańki z 19 marca oraz zapis rozmowy Lewensteina i Stańki nt. ich fascynacji jazzem i nauką. Odrębny element dokumentu stanowić mają "obrazy Stańki grającego na trąbce w przestrzeniach takich, jak wnętrze katedry w Barcelonie czy morskie wybrzeże". Część ujęć realizowana będzie - w kwietniu - w Warszawie przy ul. Twardej - zapowiedziano. Premiera filmu planowana jest na 2016 r.
W ramach projektu, we współpracy z Fundacją Wisławy Szymborskiej, organizowana ma być również wystawa prac noblistki "Wycinanki" w Warszawie i Barcelonie.
Prof. Maciej Lewenstein (ur. 1955 w Warszawie), fizyk teoretyk, prowadzi badania w obszarze optyki kwantowej, fizyki ultrazimnych gazów i informatyki kwantowej. Od 2005 r. pracuje w Hiszpanii (w Instytucie Fotoniki ICFO w Castelldefels i Institucio Catalana de Recerca i Estudis Avancats w Barcelonie).
W 2011 r. został laureatem Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej (FNP) za dokonania w obszarze optyki kwantowej i fizyki ultrazimnych gazów. W opinii Rady Fundacji prof. Lewenstein "wniósł wybitny wkład w rozwój tych dziedzin - jego teoretyczne prace nierzadko dotyczą przełomowych doświadczeń, takich jak pierwsza obserwacja ciemnych solitonów w kondensatach Bosego-Einsteina".
Producentem filmu, który powstanie w ramach "Projektu Barcelona", jest Krzysztof Grzyliński, wieloletni przyjaciel prof. Lewensteina, pasjonat muzyki jazzowej. Jak przypomniał Grzyliński, Lewenstein - fizyk - jest autorem poświęconej polskiemu jazzowi książki "Polish Jazz Recordings and Beyond". "Publikacja zainspirowała grupę przyjaciół profesora do uczczenia jego 60. urodzin koncertem wybitego jazzmana Tomasza Stańki. Koncert odbędzie się w Barcelonie, gdzie Maciej mieszka i pracuje od lat. Przy okazji zrodził się pomysł rejestracji filmowej tego wydarzenia. W ten sposób powstał projekt filmu dokumentalnego" - opisywał producent.
Trębacz Tomasz Stańko (ur. 1942 w Rzeszowie) to jeden z najpopularniejszych polskich muzyków jazzowych. Debiutował w 1962 r., grając w zespole Jazz Darings wraz z Adamem Makowiczem, następnie był jednym z członków słynnej grupy Krzysztofa Komedy. W 1968 r. założył własny kwintet, w skład którego weszli m.in. skrzypek Zbigniew Seifert i saksofonista Janusz Muniak.
W 1970 r. nagrał album "Music for K." a następnie takie płyty jak "Purple Sun" (1973), "TWET" (1975) i "Balladyna" (1975), na której trębaczowi towarzyszył m.in. kontrabasista Dave Holland i saksofonista Tomasz Szukalski. W ciągu swojej kariery Stańko współpracował z takimi muzykami jak m.in. Cecil Taylor, Don Cherry, Gary Peacock, Tony Oxley i Jan Garbarek.
Jako lider wydał 37 płyt. Od kilkunastu lat muzyk związany jest z prestiżową monachijską wytwórnią ECM, dla której nagrał takie krążki, jak "Litania" (1997), "Soul of Things" (2002), "Suspended Night" (2004), "Lontano" (2006), "Dark Eyes" (2009) czy "Wisława" (2013).
Stańko mówił: "Kontakt z poezją Wisławy Szymborskiej poruszył mnie do głębi i niezwykle zainspirował. Spotkanie z poetką na estradzie oraz możliwość improwizowania do wierszy czytanych przez nią dał mi jeszcze większy impuls twórczy. Powstała muzyka, którą z najgłębszym uznaniem chciałbym zadedykować pamięci Wisławy Szymborskiej".
Nagroda Nobla w dziedzinie literatury została przyznana Szymborskiej 1 października 1996 r., a wręczona w Sztokholmie 10 grudnia 1996 r.(PAP)
jp/ dym/
