W wieku 86 lat w wypadku samochodowym nieopodal Lwowa zginął w środę Borys Woźnicki, ukraiński historyk sztuki, wieloletni dyrektor Lwowskiej Galerii Sztuki, znany z ratowania dzieł polskiego i ukraińskiego dziedzictwa kulturowego. Do wypadku doszło około godziny 8 czasu polskiego w rejonie złoczowskim. Według delegatury MSW Ukrainy w obwodzie lwowskim Woźnicki, który sam prowadził samochód służbowy, zasłabł za kierownicą, po czym jego pojazd wyjechał na przeciwny pas ruchu i zderzył się z nadjeżdżającym z naprzeciwka autobusem.
Lwowskie media podały, że Woźnicki najprawdopodobniej doznał ataku serca.
Według historyków sztuki i muzealników Borys Woźnicki był niekwestionowanym autorytetem w swej dziedzinie na świecie. Przez 50 lat kierował Lwowską Galerią Sztuki, nazywaną do 1998 r. Lwowską Galerią Obrazów. Zorganizował w niej wiele głośnych wystaw, m.in. "Ukrzyżowanie", na której zaprezentował szczątki krucyfiksów zebranych na całej Ukrainie.
W lwowskiej galerii i jej oddziałach znajduje się ok. siedmiu tysięcy obrazów i ponad dwa tysiące rzeźb. W czasie wojny zbiory przetrzebili hitlerowcy (wywożąc m.in. "Autoportret" Rembrandta), a następnie konfiskowali je sowieci. Dzięki działalności Woźnickiego większość tych dzieł odzyskano.
Według historyków sztuki i muzealników Borys Woźnicki był niekwestionowanym autorytetem w swej dziedzinie na świecie. Przez 50 lat kierował Lwowską Galerią Sztuki, nazywaną do 1998 r. Lwowską Galerią Obrazów. Zorganizował w niej wiele głośnych wystaw, m.in. "Ukrzyżowanie", na której zaprezentował szczątki krucyfiksów zebranych na całej Ukrainie.
Jedna z najważniejszych części lwowskiej galerii to zbiory polskiego malarstwa (od XVI wieku do II wojny światowej). Są wśród nich prace m.in. Jana Matejki, Aleksandra Gierymskiego, Józefa Chełmońskiego, Józefa Mehoffera oraz kolekcja dzieł Jacka Malczewskiego, złożona z 68 obrazów i szkiców oraz 18 rysunków i akwarel.
Zasługą Woźnickiego jest ocalenie tysięcy bezcennych zabytków wspólnego dziedzictwa kulturowego Polski i Ukrainy, dzieł sztuki pochodzących z zamykanych i niszczonych w czasach b. ZSRR cerkwi, kościołów cmentarzy, oraz zamków, pałaców i dworów. Dzięki niemu uratowano m.in. zamek w Olesku, miejsce urodzenia Jana Sobieskiego, a także zamki w Żółkwi, Złoczowie, Podhorcach, basztę w Pietniczanach i kaplicę Boimów we Lwowie.
Uratowane zabytki trafiły m.in. do Lwowskiej Galerii Sztuki oraz utworzonego przez Woźnickiego Muzeum Jana Jerzego Pinzla we Lwowie.
W swej pracy naukowej Woźnicki zajmował się problemami sztuki ukraińskiej i badaniami nad lwowską rzeźbą barokową.
W 2003 r. za swą działalność uhonorowany został Nagrodą Pojednania za "ratowanie - w trudnych warunkach społecznych, a przede wszystkim politycznych - polskiego i ukraińskiego dziedzictwa kulturowego". W 2004 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie.
Woznicki odznaczony był także Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, uhonorowany złotym medalem Zasłużony Kulturze - Gloria Artis, oraz wyróżniony odznaką Zasłużony dla Kultury Polskiej.
Borys Woźnicki urodził się w 1926 roku. Studiował w Lwowskiej Szkole Sztuki Stosowanej, a potem w Leningradzkim Instytucie Malarstwa, Rzeźby i Architektury przy ASP ZSRR, otrzymując z wyróżnieniem dyplom historyka sztuki. Był nauczycielem rysunków i zastępcą dyrektora Lwowskiego Muzeum Sztuki Ukraińskiej. W 1962 roku został dyrektorem Lwowskiej Galerii Obrazów.
Z Kijowa Jarosław Junko (PAP)
jjk/ ls/
