W Bydgoszczy zarejestrowane zostało Stowarzyszenie Andrzeja Szwalbego "Dziedzictwo". Jego patron był wielkim animatorem życia muzycznego w mieście, wieloletnim dyrektorem Filharmonii Pomorskiej im. Ignacego Jana Paderewskiego.
"Szwalbe był wizjonerem, ale też potrafił przekonywać innych do swoich pomysłów i je urzeczywistniać. Zabierał głos nie tylko w sprawach bliskiej jego sercu muzyki, ale też na inne tematy ważne dla Bydgoszczy i regionu. Zamierzamy popularyzować wiedzę o postaci i dorobku Szwalbego, promować jego idee dotyczące integracji regionu i jego metropolizacji, inicjować badania naukowe nad kulturą umysłową regionu" - powiedział we wtorek PAP prezes stowarzyszenia Henryk Martenka.
Stowarzyszenie zawiązało kilkadziesiąt osób, głównie ze sfery kultury i nauki, wśród których są m.in. dawni współpracownicy Szwalbego. Idea powołania stowarzyszenia zyskała akceptację i poparcie córek dyrektora filharmonii - Hanny Szwalbe, Krystyny Szwalbe i Wandy Leszczyńskiej.
Powołanie stowarzyszenia poprzedziły "Colloquia Ostromeckie", czyli organizowany w zeszłym roku cykl spotkań poświęconych Szwalbemu w Pałacu Starym w Ostromecku k. Bydgoszczy, gdzie znajduje się kolekcja, zgromadzonych staraniem tego zasłużonego człowieka, kolekcja starych fortepianów.
Jednym z celów, jaki wyznaczyli sobie członkowie stowarzyszenia, jest doprowadzenie do utworzenia Muzeum Kultury Muzycznej im. Andrzeja Szwalbego w Ostromecku. W planach jest też m.in. wydanie monografii o patronie, zarchiwizowanie jego dorobku, organizowanie koncertów, wystaw i sympozjów.
Andrzej Szwalbe urodził się w 1923 r. w Warszawie. Z wykształcenia był prawnikiem. W 1946 r. trafił do Bydgoszczy, gdzie w 1951 r. objął stanowisko dyrektora Filharmonii Pomorskiej i piastował je przez 40 lat. Dzięki jego zabiegom w 1958 r. wybudowano gmach filharmonii z salą koncertową, której akustyka jest oceniana przez fachowców jako jedna z najlepszych w Europie.
Z inspiracji Szwalbego wokół filharmonii powstała "dzielnica muzyczna": zespół szkół muzycznych, uczelnia muzyczna, internaty i dom akademicki tych placówek, a także parkowa galeria rzeźby z kilkunastoma posągami i popiersiami wybitnych kompozytorów.
Był aktywnym animatorem życia muzycznego Bydgoszczy. Doprowadził m.in. do utworzenia filii ówczesnej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi, która to filia z czasem została przekształcona w samodzielną Akademię Muzyczną im. Feliksa Nowowiejskiego.
Na festiwalowej mapie Polski, dzięki Szwalbemu, pojawiły Bydgoskie Festiwale Muzyczne, organizowane przemiennie z festiwalem Musica Antiqua Europae Orientalis połączonym z kongresem muzykologicznym, a także konkursy pianistyczne im. Paderewskiego. Jako założyciel Bydgoskiego Towarzystwa Naukowego zainicjował serię wydawniczą "Z dziejów muzyki polskiej na Pomorzu".
W swoich zainteresowaniach nie ograniczał się do muzyki klasycznej. Doprowadził także do wybudowania salonu Biura Wystaw Artystycznych oraz zainicjował budowę gmachu opery. W siedzibie filharmonii zebrał unikatową kolekcję współczesnych polskich gobelinów oraz wyjątkowy w skali kraju zbiór zabytkowych fortepianów.
Po przejściu na emeryturę w 1991 r. Szwalbe otrzymał tytuł honorowego dyrektora Filharmonii Pomorskiej, a dwa lata później został wyróżniony tytułem honorowego obywatela miasta.
Do ostatnich dni Szwalbe z pasją interesował się życiem miasta i zabierał głos we wszystkich dyskusjach dotyczących jego rozwoju. Jego wielkim marzeniem było, aby w Bydgoszczy postał uniwersytet. Pragnienie ziściło się już po jego śmierci w 2005 r., gdy powołano Uniwersytet Kazimierza Wielkiego.
Andrzej Szwalbe zmarł 11 listopada 2002 r. w Bydgoszczy. (PAP)
rau/ abe/
