Stałą częścią multimedialnej ekspozycji Muzeum Żydów Mazowieckich w Płocku będą tradycyjne piosenki żydowskie w wykonaniu płocczanina Libera Tauba (1923-2013). Utwory śpiewane w jidysz będą tam codziennie odtwarzane.
Premiera 30 piosenek, które rozbrzmiewać będą w odrestaurowanej XIX-wiecznej płockiej synagodze, w której mieści się siedziba muzeum, odbyła się w poniedziałek wieczorem.
Na tę okazję z Izraela przyjechali córka Libera Tauba, Chana oraz jego wnuk Or. To właśnie Chana przekazała Muzeum Żydów Mazowieckich zbiór ok. 50 piosenek śpiewanych a capella w jidysz, które jej ojciec nagrywał amatorsko w swym domu w Tel Avivie w latach 80. XX wieku, wspominając czasy dzieciństwa i młodości spędzone w Płocku.
Do stałej prezentacji wybrano 30 utworów, w tym m.in. „Jidysze mame”, a także - w tłumaczeniu tytułów na język polski - „Rodzynki i migdały”, „Na przypiecku”.
Liber Taub urodził się w Płocku w 1923 r. Mieszkał w istniejącym do dziś domu przy ul. Jerozolimskiej. Oprócz niego i jego starszego brata Herszela z ośmioosobowej rodziny nikt nie przeżył Holokaustu – rodzice i rodzeństwo zginęli w niemieckim obozie zagłady Auschwitz. Liber wraz z bratem po zakończeniu II wojny światowej powrócili na krótko do Płocka, a następnie wyemigrowali do Izraela.
„Są to piosenki, które Liber Taub słyszał w rodzinnym domu, wśród sąsiadów, na płockich ulicach. Po latach powróciły one do miejsca, które Liber Taub dobrze znał, także dlatego, że był studentem jesziwy, działającej przy płockiej synagodze przed wybuchem II wojny światowej” – powiedział PAP zastępca kierownika muzeum Rafał Kowalski.
Chana Taub wspominała w poniedziałek, że jej ojciec, mieszkając już bardzo długo w Izraelu powtarzał zawsze: „mój dom został w Płocku”. Mówiła, że wracając do lat spędzonych w rodzinnym mieście ojciec często opowiadał o tym jak krążył po płockich ulicach, o młodzieńczych przyjaźniach i powtarzał, że ten szczęśliwy czas przerwał nieodwracalnie wybuch II wojny światowej.
Chana podkreśliła, że obecność na płockiej premierze żydowskich piosenek w wykonaniu ojca to dla niej wielkie przeżycie. „Jestem szczęśliwa, że tu jestem. Nie spałam kilka nocy. Żałuję, że mój ojciec nie doczekał tej chwili. Myślę, że patrzy teraz na nas gdzieś tam z chmur” – powiedział córka Libera Tauba.
Liber Taub urodził się w Płocku w 1923 r. Mieszkał w istniejącym do dziś domu przy ul. Jerozolimskiej. Oprócz niego i jego starszego brata Herszela z ośmioosobowej rodziny nikt nie przeżył Holokaustu – rodzice i rodzeństwo zginęli w niemieckim obozie zagłady Auschwitz. Liber wraz z bratem po zakończeniu II wojny światowej powrócili na krótko do Płocka, a następnie wyemigrowali do Izraela.
Rodzina Taub jest spokrewniona z chasydzką dynastią Modrzyc z okolic Dęblina pod Lublinem, założoną pod koniec XIX wieku przez rabina Israela Tauba (1849-1920).
Przed II wojną światową na Mazowszu mieszkało ok. 600 tys. Żydów. W samym Płocku ludność pochodzenia żydowskiego stanowiła 9 tys. osób, blisko jedną trzecią wszystkich mieszkańców. Holokaust przeżyła nieliczna grupa, która w większości opuściła miasto, emigrując pod koniec lat 50., a następnie 60. XX wieku, głównie do Izraela i USA. Płoccy Żydzi stanowili jedną z najstarszych społeczności żydowskich na ziemiach polskich - tuż przed wybuchem II wojny światowej przygotowywali się do obchodów jubileuszu 700-lecia osiedlenia się w tym mieście.
Muzeum Żydów Mazowieckich rozpoczęło działalność w marcu 2013 r. w odremontowanej XIX-wiecznej płockiej synagodze. Główną część ekspozycji stanowi tam multimedialna prezentacja historii i kultury Żydów na Mazowszu. Jest także odrębna część poświęcona Holokaustowi. Inicjatorem prowadzonej od sierpnia 2011 r. renowacji i adaptacji zabytkowej synagogi z przeznaczeniem na muzeum było Stowarzyszenie Synagoga Płocka, które na ten cel zebrało 1,3 mln zł. Koszt całej inwestycji wyniósł ponad 9 mln zł, z czego 7,7 mln zł pochodziło ze środków Unii Europejskiej.
Odremontowana płocka Mała Synagoga, bo tak kiedyś była nazywana, została wybudowana około 1810 r. w stylu klasycystycznym. Jest jedną z nielicznych bożnic zachowanych na Mazowszu i jedyną w regionie płockim. (PAP)
mb/ abe/
