Ukraińska pisarka, poetka i eseistka Oksana Zabużko otrzymała Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus. Nagrodzona została za powieść „Muzeum porzuconych sekretów”, która w Polsce ukazała się nakładem wydawnictwa W.A.B.
Nagroda została wręczona w sobotę wieczorem, podczas uroczystej gali we wrocławskim Teatrze Muzycznym Capitol.
Przewodnicząca jury Natalia Gorbaniewska podkreśliła, że nagrodzona w tym roku książka, to powieść niezwykła. „W powieści Oksany Zabużko przeplatają się ze sobą i do siebie przyciągają historia i dzień dzisiejszy, rzeczywistość i fantazja, miłość, zdrada i śmierć” - mówiła Gorbaniewska.
„Zabużko zabiera nas w podróż w czasie i przestrzeni – od wschodu Ukrainy po Galicję, od międzywojnia aż do współczesności. Kijowska dziennikarka, pochodzący ze Lwowa antykwariusz oraz żołnierz UPA to postacie, które jako główne – choć nie jedyne – poprowadzą nas przez zakamarki pamięci narodowej, zbiorowej i indywidualnej” - opisują fabułę książki organizatorzy Angelusa.
W rozmowie z dziennikarzami Zabużko podkreśliła, że zależało jej, aby w powieści pokazać, że rzeczywistość nie jest oczywista. „Chciałam zwrócić uwagę na wielowymiarowość świata. Ta książka jest również o sile i władzy stereotypu, zarówno w naszym życiu, jaki i w historii” - mówiła.
Pisarka - zapytana o to, czy rolą współczesnej ukraińskiej literatury jest opowiadanie o trudnej historii tego kraju - odparła, że dopiero jej pokolenie pisarzy zaczęło się mierzyć z historią tego kraju. „Ukraina jest krajem, który dopiero uczy się mówić o sobie, dopiero siebie poznaje (…) Jestem szczęśliwie urodzona w nieszczęśliwym kraju, a nieszczęśliwy kraj daje pisarzowi wiele materiału do pracy” - mówiła.
Do ostatniego etapu jury zakwalifikowało siedem książek. Oprócz laureata, w finale Angelusa znalazły się polskie powieści: „Dom pod Lutnią” Kazimierza Orłosia, „Dziennik” Jerzego Pilcha, „Grochów” Andrzeja Stasiuka i „Morfina” Szczepana Twardocha. W finale znalazły się także „W gąszczu metropolii” austriackiego pisarza Karla-Markusa Gaussa oraz „Jest noc” autorstwa rosyjskiej prozaiczki Ludmiły Pietruszewskiej.
Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus przyznawana jest za najlepszą książkę opublikowaną w języku polskim w poprzednim roku. Wydawcy mogą do niej zgłaszać dzieła autorów żyjących, pochodzących z 21 krajów Europy Środkowej. Nagrodę stanowią statuetka Angelusa, autorstwa Ewy Rossano i czek na 150 tys. zł.
W ramach Angelusa nagrodzona została również tłumaczka Katarzyna Kotyńska, który przełożył powieść Zabużko. Nagrodę dla tłumacza w wysokości 20 tys. zł ufundowała Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu.
Oksana Zabużko jest doktorem filozofii. Międzynarodową sławę przyniosła jej wydana w 1996 r. powieść „Badania terenowe nad ukraińskim seksem”.
Laureatem ubiegłorocznej nagrody został chorwacki pisarz Miljenko Jergović za powieść "Srda śpiewa o zmierzchu w Zielone Świątki". Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus wręczono po raz ósmy. (PAP)
pdo/ abr/
