Gen. Stanisław Komornicki. Fot. PAP/P. Rybarczyk
24.04.2010. Warszawa (PAP) - "Vitam impendere vero" (łac. życie poświęcić dla prawdy) - te słowa były dewizą życiową generała Stanisława Nałęcz-Komornickiego, kanclerza Orderu Wojennego Virtuti Militari, jednej z kilkudziesięciu ofiar katastrofy prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem 10 kwietnia. Generał spoczął w sobotę na Cmentarzu Wojskowym na warszawskich Powązkach.
"Wrócił generał Stanisław Komornicki, kanclerz Orderu Virtuti Militari, powstaniec warszawski" - mówił o nim premier Donald Tusk podczas ceremonii powitania trumien z ciałami ofiar katastrofy.
Komornicki urodził się w lipcu 1924 r. w Warszawie. Przed wojną działał w harcerstwie. W czasie II wojny światowej był żołnierzem Szarych Szeregów oraz Armii Krajowej. Podczas Powstania Warszawskiego dowodził plutonem na Starym Mieście i Powiślu. Odznaczony m.in. Orderem Virtuti Militari V klasy. Następnie oficer I Armii LWP. Uczestniczył w walkach o Wał Pomorski, Kołobrzeg i Berlin. Był dwukrotnie ranny.
W rozmowie opublikowanej na stronie internetowej Muzeum Powstania Warszawskiego wspominał, jak 1 sierpnia 1944 r. dostał informację o zbiórce. "Pakowałem się, ale co tu można było wymyślić. Wziąłem skarpetki, chustki do nosa, małą lornetkę teatralną, mama jeszcze słoiczek konfitur włożyła. Jednym słowem, to było bez sensu. Natomiast nie wziąłem rzeczy, które miałem w domu na ten wypadek przygotowane. Miałem przedwojenny, stalowy, polski hełm, jeszcze z 1939 roku, miałem saperki, buty, które dostałem przed Powstaniem w straży pożarnej. Ale jak się w tych butach było, w mundurze strażackim, to było to normalne, a w takich butach wyjść na ulicę i patrol niemiecki by mnie zobaczył, to natychmiast bym podpadł. Zostawiłem, bałem się, że to mi utrudni dostanie się na miejsce zbiórki".
Po wojnie studiował na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. Był oficerem zawodowym, po wojnie represjonowany. Autor licznych publikacji na temat Powstania Warszawskiego i walk ostatniej fazy II wojny światowej, a także utworów literackich. Napisał m.in. kilkakrotnie wznawiany jeden z pierwszych pamiętników dotyczących walk powstańczych w stolicy - "Na barykadach Warszawy". Pamiętnik, oddany do druku w 1946 r., nie został wówczas opublikowany. Udało się go po raz pierwszy wydać dopiero w 1956 r.
Był członkiem m.in. Związku Pisarzy Polskich i Polskiego Towarzystwa Historycznego.
Od 1993 r. - powołany przez prezydenta - pełnił funkcję kanclerza Orderu Wojennego Virtuti Militari. W 2008 r. rozpoczął czwartą kadencję na tym stanowisku. (PAP)
mja/ ktt/ bk/ ral/
